Woldring, J.J.

Dutch

Name not available

Geen verschil in stikstofwerking tussen kalkammonsalpeter en kalksalpeter

Wageningen Yield 

GEEN VERSCHIL IN STIKSTOFWERKING TUSSEN
KALKAMMONSALPETER EN KALKSALPETER
Ing. J. J. Woldring
Voor de stikstofvoorziening van grasland wordt in het algemeen gebruik gemaakt van
kalkammonsalpeter. De vraag is echter of door de niet gebonden kalk in de bodem
geen vervluchtiging optreedt van een deel van de stikstof, die in de vorm van ammoni-
ak in kalkammonsalpeter aanwezig Is. Bij een onderzoek in de Wieringermeerpolder
waren de resultaten met kalksalpeter beter dan met zwavelzure ammoniak. Het is niet
duidelijk in hoeverre dit het gevolg was van het vervluchtigen van ammoniak dan wel
van andere, minder gunstige eigenschappen van zwavelzure ammoniak, zoals bijvoor-
beeld een ongunstige invloed op de structuur. In ieder geval werd in de praktijk wel met
deze vervluchtiging rekening gehouden. In de Noord-Oostpolder bijvoorbeeld werd bij
het gebruik van kalkammonsalpeter op grasland ongeveer 1/3 meer stikstof gegeven
dan op basis van het gehalte nodig zou zijn geweest. De indruk was echter toch wel dat
dit teveel was. Om meer duidelijkheid te krijgen, werden in 1976 op de Waiboerhoeve
twee proeven uitgevoerd. Daarbij werd op grasland de stikstofwerking vergeleken van
kalkammonsalpeter en kalksalpeter.
Opzet en uitvoering van het onderzoek
Kalkammonsalpeter (kas) en kalksalpeter (ks) werden vergeleken bij 4 stikstoftrappen
(N-trappen) namelijk 0, 40, 80 en 120 kg per ha. De eerste proef werd aangelegd op 11
maart en de tweede op 28 mei. Bij beide proeven werden viermaal de opbrengsten be-
paald. Bij de eerste proef was dat op 12 mei, 19 mei, 26 mei en 2 juni en bij de tweede
op 16 juni, 23 juni, 30 juni en 7 juli. Van de veldjes die op 23 juni geoogst waren, werd
twee keer de hergroei  bepaald, namelijk op 29 juli en 29 september. Vanwege de
droogte kwam de hergroei zeer traag op gang. De bemesting voor deze hergroei  was 0,
20,40  en 60 kg N per ha met kas, respectievelijk ks.
De proef werd aangelegd met hoeveelheden als eerste, soorten als tweede en maai-
schema als derde factor. Op 26 februari werden grondmonsters genomen van de laag
0 tot 5 cm. De gemiddelde analyseresultaten waren als volgt: pH-KCl 6,9; organische
stof 11%; Ca CO, 7,0%; afsli bbaar 32%, P-Al 46; K-getal26; K-gehalte 0,075%  en N-to-
taal 0,46%.  Op 4 maart werd dubbelsuperforsfaat gegeven naar 120 kg P,O, per ha en
kalizout  60% naar 60 kg K,O per ha.
Geen systematische verschillen
De verkregen gegevens zijn vermeld in de tabellen 1 en 2. Er blijkt geen enkel systema-
tisch verschil in stikstofwerking tussen kalkammonsalpeter en kalksalpeter. De gevon-
9
Tabel 1 Droge-stofopbrengsten in kg per are op vier maaidata in twee proeven, waarin kalkam-
monsalpeter (kas) en kalksalpeter (ks) werden vergeleken. Tevens van 1 veldje de her-
groei
N in kg haln in kgper per ha
Objectltreatment
Eerste proef/first experiment
12 mei
19 mei
26 mei
2 juni
Gemiddeldlaverage
0 40
kas ks kas ks
21,3 24,0 27,0 26,7
28,l 31,3 34,4 375
49,9 46,3 51,7 52,0
54,6 55,7 63,8 68,9
38,s 39,3 44,2 46,3
80
kas ks
30,l 29,9
42,3 42,5
57,8 56,6
66,8 63,5
49,3 48,l
120
kas ks
30,6 31,3
45,7 43,8
57,l 57,4
71,7 72,4
51,3 51,2
Tweede proef/
second experiment
16 juni
23 juni
30 juni
7 juli
Gemiddeldlaverage
17,0 19,8 19,7 20,7 20,4 20,8 21,6 22,0
23,7 24,7 28,3 29,8 30,6 31,9 32,0 32,0
36,0 33,l 37,6 40,5 43,4 43,0 43,5 41,3
33,l 30,7 42,0 42,6 44,4 45,7 51 ,o 54,o
27,5 27,l 31,9 33,4 34,7 35,4 37,0 37,3
Hergroei van het op 23 juni
geoogste veldje/regrowth  of the
plot cut on 23 June
N voor hergroei in kg ha/per 0 20 40 60
N for regrowth in kg per ha
le hergroeilfirst regrowth 6,4 6,5 7,9 8,9 9,3 82 931 10,o
2e hergroeilsecond regrowfh 10,o 13,0 17,3 22,6 23,9 22,4 26,5 26,l
Totaalltotal 16,4 19,5 25,2 31,5 33,2 30,6 356 36.1
Tabel 1 Dry matter yields in kg per are on four data of mowing and in two experiments  in which
calcium ammonium nitrate (kas) and calcium nitrate (ks) were compared. Also the re-
growth of 1 plot is given
den verschillen moeten als toevallige verschillen worden beschouwd. Dit blijkt namelijk
uit het feit dat zonder stikstofbemesting de verschillen tussen de objecten in dezelfde
orde van grootte lagen als met stikstof. Ook uit wiskundige bewerking van de gegevens
blijkt dat er geen verschil was in stikstofwerking tussen kalkammonsalpeter en kalksal-
peter. De gevonden verschillen waren namelijk niet significant (P 0,l - > 0,25).  De ver-
schillen tussen de stikstofhoeveelheden zijn dat wel (P < 0,001). De meststoffen heb-
ben dus wel effect gehad. Dat er geen verschil in stikstofwerking was tussen kalkam-
monsalpeter en kalksalpeter kan dus niet het gevolg zijn van het feit dat de meststoffen
op zich geen effect gehad zouden hebben.
10
Tabel 2 Hoeveelheden stikstof in kg per ha die met het gras geoogst werden maaidata en bij twee
proeven, waarin kalkammonsalpeter (kas) en kalksalpeter (ks) werden vergeleken (te-
vens van de hergroei  van 1 veldje)
N in kg halN in kgper per ha
Objectltreatment
Eerste proef/first experiment
12 mei
19 mei
26 mei
2 juni
Gemiddeldlaverage
0 40 80 120
kas ks kas ks kas ks kas ks
71 81 95 98 112 109 117 124
73 88 100 109 128 134 155 151
140 121 153 157 170 178 192 181
124 124 158 143 174 174 201 198
102 104 127 127 146 149 166 164
Tweede proef/
Gemiddeldlaverage
second experiment
16 juni
23 juni
30 juni
7 juli
60 59 77 83 90 97 107 111
46 54 58 62 63 66 73 77
53 48 71 75 86 95 105 100
82 74 96 107 116 123 120 126
57 58 81 89 95 105 128 142
Hergroei van het op 23 juni
geoogste veldje/regrowth  of the
plot cut on 23 June
N voor hergroei  in kg ha/per
N for regrowth in kg per ha
1 e hergroeilfirst regrowth
2e hergroeilsecond regrowth
Totaalltotal
0 20 40 60
19 22 26 31 33 29 33 37
31 39 54 67 81 70 94 95
50 61 80 98 114 99 127 132
Table 2 Amounts of nitrogen in kg per ha, harvested with the grass on tour data of mowing and
with two experiments, in which calcium ammoniumnitrate (kas) and calcium nitrate (ks)
were compared (also tor the regrowth of 1 plot)
Conclusie
Uit onderzoek, dat op kalkrijk zeekleigrasland werd uitgevoerd, blijkt dat er geen ver-
schil in stikstofwerking was tussen kalkammonsalpeter en kalksalpeter. Op basis daar-
van mag worden aangenomen dat er geen ammoniakstikstof is vervluchtigd uit de kal-
kammonsalpeter.
Summary
In 1976 two experiments were carried out to obtain better insight into a possible volatili-
zation of ammonium nitrogen because of free calcium in the soil. The experiments were
carried out on a soil with a CaCO,  content of 7%. The effect of the nitrogen from calcium
ammonium nitrate and from calcium nitrate were compared with four nitrogen levels
and on four data of mowing (interval 1 week). There was no differente in nitrogen effect
between these fertilizers.
11


Geen verschil in stikstofwerking tussen kalkammonsalpeter en kalksalpeter

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Name not available

Wageningen Yield

NARCIS