Diagnostyka prenatalna kolaterali aortalno-płucnych

Abstract

Background: The presence of foetal major aortopulmonary collateral arteries (MAPCAs) is associated with adverse outcome, therefore early diagnosis is essential. Aim: To evaluate the usefulness of foetal echocardiography in the diagnosis and evaluation of MAPCAs in foetuses with pulmonary atresia, as well as to assess the effects of prenatal diagnosis on the management of neonates with pulmonary atresia. Methods: From 11,678 examined foetuses, we retrieved 15 cases of patients with MAPCAs and congenital heart defects which had been diagnosed by foetal echocardiography (1994-2008), using 2D echocardiography + color-Doppler (CD) + pulsed Doppler (2DD) and spatio-temporal image correlation (STIC) techniques. In 13 patients, MAPCAs were confirmed after birth based on angiography. Results: In all cases, vessels corresponding to MAPCAs were visible in longitudinal view with CD, and in three cases were additionally confirmed by STIC technique. In nine cases one, in four cases two, and in two cases three MAPCAs were suspected. In two cases, MAPCAs were not confirmed after birth; one due to misdiagnosis secondary to aberrant right subclavian artery, and one because of abnormal ductus arteriosus course coexistent with right aortic arch. Conclusions: In foetuses with pulmonary atresia, it is possible to find MAPCAs with current technology (both 2D + CD, power angiography and real time-3D echocardiograophy [4D]). The differential diagnosis (MAPCAs or other vessels) should be included. Although prenatal diagnosis does not change the obstetrical management, it is important information for a paediatric cardiologist. Early neonatal angiography might be of great value not only in confirming MAPCAs, but also in performing cardiac intervention and in some cases preventing future heart failure. Kardiol Pol 2011; 69, 2: 146-151Wstęp: Obecność kolaterali aortalno-płucnych u pacjentów z atrezją zastawki płucnej wiąże się z poważnymi skutkami klinicznymi. W grupie osób z dużą liczbą kolaterali szybko dochodzi do rozwoju niewydolności serca. U pacjentów ze zmniejszonym przepływem płucnym i słabo rozwiniętymi naczyniami płucnymi dominującym objawem jest sinica, podczas gdy odaortalne unaczynienie płuc może prowadzić do rozwoju nadciśnienia płucnego w poszczególnych segmentach płuc. Nowoczesna diagnostyka echokardiograficzna pozwala na rozpoznanie odaortalnego unaczynienia płuc już w okresie prenatalnym. Cel: Celem pracy była ocena przydatności echokardiografii płodowej w rozpoznaniu i ocenie kolaterali aortalno-płucnych (MAPCAs) u płodów z atrezją zastawki płucnej oraz wpływ diagnostyki płodowej na postępowanie z noworodkiem z atrezją zastawki tętnicy płucnej. Metody: Analizie retrospektywnej poddano 11 678 prenatalnych badań echokardiograficznych [echokardiografia dwuwymiarowa (2D) + technika Dopplera znakowanego kolorem (CD) + Doppler pulsacyjny (2DD) oraz czasoprzestrzenna korelacja obrazu (STIC)] wykonanych w latach 1994–2008 w Zakładzie Diagnostyki i Profilaktyki Wad Wrodzonych ICZMP. Wśród płodów z atrezją zastawki płucnej w 15 przypadkach uwidoczniono kolaterale aortalno-płucne w badaniu prenatalnym. U 13 z nich obecność odaortalnego unaczynienia płuc potwierdzono badaniem angiograficznym. Wyniki: We wszystkich przypadkach naczynia odpowiadające kolateralom aortalno-płucnym uwidoczniono w osi długiej z przepływem potwierdzonym w CD, w 3 przypadkach potwierdzono je także za pomocą techniki STIC. W 9 przypadkach podejrzewano 1 kolateralę, w 4 przypadkach - 2, w 2 przypadkach - 3. W 2 przypadkach obecności kolaterali nie potwierdzono po urodzeniu. W przypadku pierwszym fałszywie dodanie rozpoznanie prenatalne było wynikiem obecności tętnicy podobojczykowej błądzącej, w drugim przypadku - nietypowego przebiegu przewodu tętniczego współistniejącego z prawostronnym łukiem aorty. Wnioski: U płodów z atrezją zastawki płucnej jest możliwa prenatalna diagnostyka kolaterali aortalno-płucnych przy użyciu nowoczesnych technik echokardiograficznych [2D + CD + 2DD, Doppler mocy (power-angio), echokardiografia 3-wymiarowa w czasie rzeczywistym (4D)]. Prenatalne rozpoznanie dodatkowego odaortalnego unaczynienia płuc u płodu z atrezją zastawki płucnej nie wpływa na postępowanie położnicze, stanowi natomiast cenną informację dla kardiologa dziecięcego. Wczesna diagnostyka angiograficzna w tej grupie noworodków ma na celu nie tylko potwierdzenie prenatalnego rozpoznania kolaterali aortalno-płucnych, ale pozwala także w niektórych przypadkach na przeprowadzenie leczenia interwencyjnego w celu uniknięcia rozwoju niewydolności serca w przyszłości. Kardiol Pol 2011; 69, 2: 146-15