Sprachübergreifende Einflüsse beim Drittspracherwerb im syntaktischen Bereich

Wydział NeofilologiiGłównym celem niniejszej pracy jest zidentyfikowanie i określenie zakresu wpływów międzyjęzykowych w procesie akwizycji języka trzeciego u osób dorosłych, dla których język polski jest językiem ojczystym (L1), a język angielski oraz niemiecki, językiem drugim (L2) bądź trzecim (L3). Badanie obejmuje trzy struktury gramatyczne: (1) szyk wyrazów w zdaniach względnych, (2) pozycja przysłówka sposobu w odniesieniu do czasownika modalnego oraz (3) użycie rodzajnika nieokreślonego w grupach rzeczownikowych. Badanie składa się z dwóch zadań: Acceptability Judgment and Correction Task (AJCT) oraz tłumaczenie a vista. Badanie wykazało, że wpływy z obydwu języków są możliwe, jednak wpływ z L1 (w tym badaniu z języka polskiego) jest bardzo silny na poziomie reprezentacji językowej, czyli w zadaniu AJCT. Na podstawie rezultatów zadania tłumaczenia a vista można natomiast wnioskować, że stadium zaawansowania akwizycji oraz biegłość językowa mają wpływ na występowanie wpływów, co objawia się przede wszystkim w produkcji językowej. Badanie wykazało również, że wpływy językowe zachodzą w obrębie wszystkich badanych struktur. Wyniki niniejszego badania są zgodne z założeniami dwóch modeli: modelu Westergaard i in. (Linguistic Proximity Model, 2016) oraz modelu Slabakovej (Skalpel Model, 2016). Wszystkie języki mogą być potencjalnym źródłem wpływów międzyjęzykowych, zarówno pozytywne, jak i niepozytywne wpływy są możliwe oraz podobieństwo strukturalne odgrywa najważniejszą rolę przy wpływach międzyjęzykowych.The main objective of this dissertation is to identify and investigate cross-linguistic influence in the process of third language acquisition by Polish (L1) adult learners of English and German being either second (L2) or third (L3) language. Concerning the investigated structures, this dissertation focuses on syntax and for that reason three grammatical structures were investigated: (1) relative clauses, (2) modals with adverbs of manner and (3) indefinite articles. The dissertation provides for two research experiments: Acceptability Judgment and Correction Task (AJCT) and sight translation task. The research showed a strong L1-influence (Polish) in third language acquisition within the investigated structures on the learners’ mental representation. Language development stage and language proficiency appeared to affect crosslinguistic influence, especially in speech production. The research showed crosslinguistic influence within all investigated structures. The results of this research are in line with the assumptions of two models: Linguistic Proximity Model (Westergaard et al. 2016) and Scalpel Model (Slabakova 2016). All the languages might be the potential source of crosslinguistic influence, both facilitative and non-facilitative influence is possible, and the structural similarity plays the most important role by crosslinguistic influence.Das Hauptziel dieser Arbeit ist die Identifizierung und Bestimmung dieser sprachübergreifenden Einflüsse beim Drittspracherwerb von Erwachsenen, deren Muttersprache (L1) Polnisch ist, und die Deutsch und Englisch entweder als zweite (L2) oder als dritte (L3) Sprache erwerben. Drei sprachliche Phänomene wurden analysiert und untersucht: (1) Relativsätze, (2) Modaladverbien und (3) der unbestimmte Artikel. Das Experiment in der vorliegenden Arbeit umfasst zwei Aufgaben, die durchgeführt wurden: Acceptability Judgment and Correction Task (AJCT) und Blattdolmetschen, die beide Sprachrepräsentation und Sprachproduktion berücksichtigen. Die Ergebnisse der vorliegenden Untersuchung zeigten einen starken L1-Einfluss (Polnisch) auf den Drittspracherwerb in den untersuchten syntaktischen Bereichen auf der Ebene der Sprachrepräsentation. Das Spracherwerbsstadium und das erreichte Sprachniveau haben sich als Faktoren, die die sprachübergreifenden Einflüsse determinieren, gezeigt, was vor allem in der Sprachproduktion sichtbar wurde. Die Ergebnisse haben auch davon gezeugt, dass alle untersuchten Strukturen für Einflüsse anfällig sind. Die Ergebnisse dieser Untersuchung sind aber in Einklang mit dem Modell der linguistischen Nähe und gleichzeitig mit dem Skalpell-Modell. Alle Sprachen können als mögliche Transferquellen dienen, sowohl fördernder als auch nicht-fördernder Transfer sind möglich, und Transfer verläuft auf der property-by-property-Basis, also die strukturelle Ähnlichkeit spielt die wichtigste Rolle

Alabasterdiplomatie

Der Beitrag untersucht am Beispiel des Alabasters und Marmors in Mittel- und Ostmitteleuropa der 2. Hälfte des 16. Jahrhunderts die Rolle des künstlerisch verwendbaren Materials als Mittel der herrschaftlichen Selbstdarstellung wie auch der überterritorialen Kommunikation. Im Zentrum der Betrachtung steht eine urkundlich sehr gut dokumentierte „Werbekampagne“ des Herzogs Julius von Braunschweig-Lüneburg für die in seinem Land eingetroffenen bildhauerischen Materialien. In den Jahren 1572 bis 1586 richtete der Herzog einige Dutzend Briefe an die Räte der Hansestädte (Lübeck, Bremen, Danzig) und an Mittel- und Osteuropäische Fürsten und Fürstinnen (Sophia Jagiellonica, Elisabeth zu Sachsen, Wilhelm IV. von Hessen-Kassel, Adolf I. von Schleswig-Holstein-Gottorf, Anton I. von Oldenburg-Delmenhorst, Heinrich XI. von Liegnitz, Albrecht Friedrich von Preußen), in welchen er die Bodenschätze seines Landes lobte und ihre möglichen Anwendungen aufzählte. Überdies beschenkte er einige seiner Empfänger mit Materialproben sowie fertigen Produkten und stellte seine in Materialbearbeitung erfahrenen Hofkünstler zur Verfügung. Eine Analyse dieses Briefwechsels deckt die Beweggründe und Strategien des Protagonisten, die Ursachen unterschiedlicher Reaktionen der Adressaten wie auch die Rolle der Artefakte als Akteure in diesen Verhandlungen auf

To look and touch anew? The meaning of traditional materials in the modern sculpture. On the example of alabaster in the 20th and 21st centuries (part II)

The text makes up the second part of the paper presented in the previous issue of ‘Quart’ quarterly. While there the usage of alabaster in the sculpture of the 1st half of the 20th century has been demonstrated, in the current issue the development in the following decades of the 20th century as well as of the early 21st century has been sketched. In the opening part of the paper it has been emphasised that in the time when countless new materials have been introduced into the fine arts and the borders between art genres became vague, alabaster was even more marginalised. Although it did not disappear for good, it had to compete with synthetic materials as polyester, in which comparable effects could have been achieved but they had advantage over traditional materials as they were easier to work with and cheaper. The case of the late oeuvre of the Polish sculptress Alina Szapocznikow (1926-1973) provides perfect illustration for this phenomenon. In her ‘fetish-lamps’, combining polyester with electric light, the artist broached the issues previously often realised in alabaster: female body, light, fragility and impermanence. In the following the position of alabaster in the time of the triumph of arte povera and its new attitude towards art material have been considered. The author noticed that, even though this artistic movement has originated in Italy where alabaster has been discredited by the Volterran mass production, the material has apparently not been critically demythologized as it was the case of marble. Their roots in arte povera have the contemporary works of Marisa Merz or Ettorre Spalletti who have succeeded in retrieving in their abstract works rudimental properties of alabaster. Such interpretation of traditional material is rather exceptional. Most of the important sculptures in alabaster realised since the 1960s relate somehow to the tradition, if not formally then at least thematically. Eduardo Chillida in his extraordinary ‘architectural’ works as Homage to Kandinsky or Homage to the sea exploited the translucency of alabaster, its ability to let light inside and in this way to give shape to the inner space. The other traditional motif reinterpreted by contemporary artists are alabaster windows. It has been taken up by Cristina Iglesias (Untitled – Alabaster room) and Tacita Dean (Alabaster drawings). British artist Alison Wilding combines alabaster with synthetic materials as resin to look into the problem of duality of objects (Alabastros). She pursues in reinterpretation of old meanings, as in her alabaster work Harbour which stands for Entombment in the series of works being contemporary interpretation of the Passion of Christ in the abstract language. The last discussed artist – Anish Kapoor discovered alabaster for him in 1999 (Untitled). For him as well fundamental is the duality of the form, however in this case derived from the properties of the stone itself. Rough crust of alabaster block contrasts with its glowing polished inner core. Common for most of these artists is undoubtedly an attempt to regain the spirituality in art. They consciously use for this purpose the material for ages regarded as mystic. Summarising the author considers the reasons of the mystic interpretation of alabaster

To look and touch anew? The meaning of traditional materials in modern sculpture. On the example of alabaster in the 20th and 21st centuries (part I)

The paper discusses the issue of artistic attitudes towards traditional materials in the era of crucial changes the sculpture medium has witnessed from the beginning of the 20th century. This problem is presented on the example of alabaster: material, which has been artistically used since antiquity. Its natural properties, as well as its relationship with other important materials (e. g. marble), became a starting point for the creation of certain cultural notions and symbolic associations attached to alabaster in the course of time. The question: if and how alabaster functions in modern sculpture arose from the long-term occupation of the author with the early modern alabaster sculpture and its symbolics. In the first part of the paper the summary of this research has been presented: next to sculptural properties (relative softness, translucency) and short overview of the typical genres where alabaster was applied (small-scale sculpture, relief, tomb sculpture, vessels, lamps), the main currents of opinion surrounding the material have been summarized (alabaster as a symbol of chastity, evangelical symbol of the human body of Christ, attribute of female body). From this perspective selected examples of the alabaster usage by important figures of modern sculpture have been discussed. The first part of the essay concerns the development in the 1st half of the 20th century, when alabaster found appreciation among the followers of the direct carving movement. The alabaster works of Henri Gaudier-Brzeska, Henry Moore, Barbara Hepworth, John Skeaping and Jacob Epstein have been analysed in order to find out how these ‘progressive’ sculptors dealt with the material, which - especially in Great Britain - was loaded with tradition. The discussed examples show a wide range of attitudes: from the dialogue with traditional meanings (translucency and reaction on light as the sign of transcendence) to the exploration of entirely new potentials (alabaster as primal matter loaded with natural power of rocks and atavistic instincts)

Sprachübergreifende Einflüsse beim Drittspracherwerb im syntaktischen Bereich

Wydział NeofilologiiGłównym celem niniejszej pracy jest zidentyfikowanie i określenie zakresu wpływów międzyjęzykowych w procesie akwizycji języka trzeciego u osób dorosłych, dla których język polski jest językiem ojczystym (L1), a język angielski oraz niemiecki, językiem drugim (L2) bądź trzecim (L3). Badanie obejmuje trzy struktury gramatyczne: (1) szyk wyrazów w zdaniach względnych, (2) pozycja przysłówka sposobu w odniesieniu do czasownika modalnego oraz (3) użycie rodzajnika nieokreślonego w grupach rzeczownikowych. Badanie składa się z dwóch zadań: Acceptability Judgment and Correction Task (AJCT) oraz tłumaczenie a vista. Badanie wykazało, że wpływy z obydwu języków są możliwe, jednak wpływ z L1 (w tym badaniu z języka polskiego) jest bardzo silny na poziomie reprezentacji językowej, czyli w zadaniu AJCT. Na podstawie rezultatów zadania tłumaczenia a vista można natomiast wnioskować, że stadium zaawansowania akwizycji oraz biegłość językowa mają wpływ na występowanie wpływów, co objawia się przede wszystkim w produkcji językowej. Badanie wykazało również, że wpływy językowe zachodzą w obrębie wszystkich badanych struktur. Wyniki niniejszego badania są zgodne z założeniami dwóch modeli: modelu Westergaard i in. (Linguistic Proximity Model, 2016) oraz modelu Slabakovej (Skalpel Model, 2016). Wszystkie języki mogą być potencjalnym źródłem wpływów międzyjęzykowych, zarówno pozytywne, jak i niepozytywne wpływy są możliwe oraz podobieństwo strukturalne odgrywa najważniejszą rolę przy wpływach międzyjęzykowych.The main objective of this dissertation is to identify and investigate cross-linguistic influence in the process of third language acquisition by Polish (L1) adult learners of English and German being either second (L2) or third (L3) language. Concerning the investigated structures, this dissertation focuses on syntax and for that reason three grammatical structures were investigated: (1) relative clauses, (2) modals with adverbs of manner and (3) indefinite articles. The dissertation provides for two research experiments: Acceptability Judgment and Correction Task (AJCT) and sight translation task. The research showed a strong L1-influence (Polish) in third language acquisition within the investigated structures on the learners’ mental representation. Language development stage and language proficiency appeared to affect crosslinguistic influence, especially in speech production. The research showed crosslinguistic influence within all investigated structures. The results of this research are in line with the assumptions of two models: Linguistic Proximity Model (Westergaard et al. 2016) and Scalpel Model (Slabakova 2016). All the languages might be the potential source of crosslinguistic influence, both facilitative and non-facilitative influence is possible, and the structural similarity plays the most important role by crosslinguistic influence.Das Hauptziel dieser Arbeit ist die Identifizierung und Bestimmung dieser sprachübergreifenden Einflüsse beim Drittspracherwerb von Erwachsenen, deren Muttersprache (L1) Polnisch ist, und die Deutsch und Englisch entweder als zweite (L2) oder als dritte (L3) Sprache erwerben. Drei sprachliche Phänomene wurden analysiert und untersucht: (1) Relativsätze, (2) Modaladverbien und (3) der unbestimmte Artikel. Das Experiment in der vorliegenden Arbeit umfasst zwei Aufgaben, die durchgeführt wurden: Acceptability Judgment and Correction Task (AJCT) und Blattdolmetschen, die beide Sprachrepräsentation und Sprachproduktion berücksichtigen. Die Ergebnisse der vorliegenden Untersuchung zeigten einen starken L1-Einfluss (Polnisch) auf den Drittspracherwerb in den untersuchten syntaktischen Bereichen auf der Ebene der Sprachrepräsentation. Das Spracherwerbsstadium und das erreichte Sprachniveau haben sich als Faktoren, die die sprachübergreifenden Einflüsse determinieren, gezeigt, was vor allem in der Sprachproduktion sichtbar wurde. Die Ergebnisse haben auch davon gezeugt, dass alle untersuchten Strukturen für Einflüsse anfällig sind. Die Ergebnisse dieser Untersuchung sind aber in Einklang mit dem Modell der linguistischen Nähe und gleichzeitig mit dem Skalpell-Modell. Alle Sprachen können als mögliche Transferquellen dienen, sowohl fördernder als auch nicht-fördernder Transfer sind möglich, und Transfer verläuft auf der property-by-property-Basis, also die strukturelle Ähnlichkeit spielt die wichtigste Rolle

Crosslinguistic influence from the learners’ perspective

Da die Gesellschaft heutzutage mehrsprachiger wird, wird in der Forschung auch mehr Aufmerksamkeit Mehrsprachigkeit und Interaktionen zwischen Sprachen geschenkt. Je mehr Sprachen eine Person in ihrem Sprachrepertoire hat, desto mehr Möglichkeiten für sprachübergreifende Einflüsse gibt es. Eine Forschung mit drei Gruppen von Studierenden wurde durchgeführt, um ihre Wahrnehmung der Mehrsprachigkeit und Interaktionen zwischen Sprachen zu untersuchen. Die Ergebnisse der Forschung zeigen, dass je mehr Kontakt man mit den Sprachen hat und je mehr Sprachen man erwirbt, desto höhere Sprachbewusstheit erreicht man und desto mehr Nutzen aus den schon erworbenen Sprachen kann man ziehen. Die Ergebnisse öffnen auch einen breiten Raum im Rahmen der Didaktik, weil es eine große Chance ist, den Schülerinnen und Schülern schon in der Schule zu zeigen, Ähnlichkeiten und Unterschiede zwischen Sprachen zu bemerken und von dem vorherigen Wissen zu profitieren.Społeczeństwo w dzisiejszych czasach staje się coraz bardziej wielojęzyczne, dlatego również w nauce coraz więcej uwagi poświęca się wielojęzyczności i interakcjom językowym. Im więcej języków w naszym repertuarze językowym posiadamy, tym więcej pojawia się możliwości wpływów międzyjęzykowych. Przeprowadzono badanie z trzema grupami studiujących w celu poznania ich postrzegania wielojęzyczności oraz interakcji międzyjęzykowych. Wyniki badania pokazują, że im więcej ma się kontaktu z językami i im więcej języków się nabywa, tym większa świadomość językowa oraz tym większe możliwości czerpania korzyści z wcześniej nabytych języków. Wyniki badania otwierają również szerokie pole do działania w ramach dydaktyki, ponieważ jest to duża szansa, aby już w szkołach pokazywać uczącym się podobieństwa i różnice między językami oraz uczyć, jak mogą korzystać z wcześniej nabytej wiedzy językowej.Nowadays the society is becoming more and more multilingual which is also the reason for researchers to focus more on multilingualism and interactions between languages. The more languages in our language resources the more possibilities for crosslinguistic influence. The research with three students groups has been carried out to investigate their attitude to multilingualism and crosslinguistic influence. The results show that the more contact with the languages you have and the more languages you acquire the higher language awareness you achieve and the more possibilities to benefit from the already acquired languages you have. The results are also a great chance in the field of didactics because it is important to show the learners similarities and differences between languages and teach them how to benefit from the knowledge they already have