A saint who never existed : extrahistorical texts about St Wilgefortis

The figure of the bearded Wilgefortis escapes all classifications. She cannot be discussed along with other masculinized saints, such as St Pelagia, St Margaret or St Galla, since in opposition to them she is an extrahistorical figure. She transcends the limits of gender to a disconcerting degree due to the ambiguity of both literary texts and icons "telling" her story and referring to her cult. Its origin and the cause of its popularity remain a mystery, since the figure of the androgynous saint can neither be univocally interpreter nor assigned to any specific hagiographie category. As far as texts associated with the figure of Wilgefortis are concerned, they can be classified as either hagiographie texts preserved in the written form, or as iconographie ones functioning within the domain of visual arts: sculptures, engravings and paintings. The logical explanations of the cult offered by various researchers seem to be insufficient. The hagiographie texts themselves try to explain the bearded saint's significance, but they remain secondary to the icon and fail to grasp the ineffable

Margaret Atwood's gendered pasts in "Moral Disorder"

"As Nancy Forestell, Kathryn McPherson, and Cecylia Morgan claim in their introduction to the collection Gendered Pasts: Historical Essays in Femininity and Masculinity in Canada, the social history of Canada needs to be viewed from perspectives different from the conventional masculinist ones and “gendered dimensions of […] twentieth‑century Canadian history” should be explored (7). They argue that not only women’s history, but also men’s alternative histories need to be discovered. In her collection of interrelated short stories Gendered Pasts, Margaret Atwood studies the changing history of Canadian women from the 1950s onwards. She intricately relates the ideas of tidiness and order to her plot, which should not surprise the reader familiar with her theory of novel writing and reading as a labyrinthine process (Howells 1). Her central character, whose name in the later stories turns out to be Nell, is a young teenager in the 50s. From that period onwards her life and opinions change in the way expectations towards women evolved in the Canadian society. Transformations in thinking and social norms are presented on her example, even though when she is in her thirties and she is the mistress of a married man called Tig she is not very representative of all women in general"

Litanic Tradition in "Of on that is so fayr and bright" and the Harley Ms "Five Joys of Mary"

Th is article discusses the infl uence of Litanies of the Saints on Middle English ly rics, which is exemplifi ed by Of on that is so fayr and bright (New Index No. 2645) and Five Joys of Mary from the Harley Miscellany 2253. Th e infl uence of liturgy on Middle English poetry is thus confi rmed again. Th e introductory parts of the poem in the vernacular are interspersed with Latin phrases that must have been taken from litanies, which makes the text a representative of the so-called “litanic verse.” Furthermore, events from the Virgin Mary’s life are referred to, which is inspired by the Byzantine Great Akathist hymn. Th e Great Akathist itself also uses diverse Holy Names of Mary. Th e Harley Five Joys of Mary must have derived from a similar inspiration, since under the form of chanson d’aventure lies the tradition of the Names of Mary, and the listing of the Joys of Mary also suggests the Great Akathist as a source for the lyric. Recent research on litanic verse in various literatures of Europe throughout the ages includes the term “polyonymic,” which refers to the many names of God, Jesus, and Mary. Th e Great Akathist also includes the “chairetismic” element of this type of verse, since Mary is addressed with the word “hail.

Girlhood, Disability, and Liminality in Barbara Gowdy's "Mister Sandman"

Barbara Gowdy’s 1996 novel Mister Sandman centers on the mysteriously silent figure of Joan Cannary, a mentally disabled child who yet does not become a spectacle of the grotesque in the mode quite standard for representations of the disabled female figures, as Rosemarie Garland Thomson noticed in her magisterial study Extraordinary Bodies: Figuring Physical Disability in American Culture and Literature. In her disability Gowdy’s Joan does not constitute a metaphor of the condition of her family, either, despite the transgressions they are prone to devote themselves to. The novel offers an open-minded outlook on transgression as a means of liberating oneself from the social constraints and from the self-imposed limitations. Joan’s eternal girlhood makes her a lens for the family members’ tendency to transgress against the norms, which is ultimately received with affirmation. Her figure offers a valuable commentary on other texts by Gowdy, which present a discourse on the liminality of human body and on the boundaries of identity

The holy and the unholy in Chaucer’s "Squire’s Tale"

As Richard Kieckhefer once noticed, “the holy” and “the unholy” were interlocking phenomena in the medieval culture. Such a perspective on religion and magic may, indeed, be seen in possible sources of Chaucer’s Squire’s tale, John Carpini’s Historia Mongalorum and in Historia Tartarorum, attributed either to Benedict the Pole, a member of the 1245 papal mission to Mongols, or to the scribe, “C. de Bridia”. Perhaps Carpini and Benedict projected their Christian perception of magic as connected with religion onto the Tartar world they experienced. The Mongol beliefs they related may have been the very convictions mentioned by Chaucer in the discussion of Cambuskyan’s “secte”. The tale then proceeds to a discussion of magic, but the magic there is no longer “unholy”, as opposed to “the holy”, but technological, manmade, and unnatural. The texts portray two stages in a medieval approach to magic, which were followed by the Renaissance condemnation of magic as heretical. In Squire’s tale magic leads to the experience of wonder, which unites the community

Inscription on the Body: monstrous Children in Middle English Literature

Niniejsza praca stanowi omówienie idei deformacji fizycznej i psychicznej skonkretyzowanej w postaciach dzieci-potworów występujących w literaturze napisanej w języku średnioangielskim, jak również w analogicznych utworach napisanych po średniofrancusku i średnioniemiecku (Mittelhochdeutsch). W rozprawie umieszczono tego typu przedstawienia w kontekście średniowiecznej fascynacji tym, co odmienne, jako znakiem unaoczniającym złożoność Bożego planu dotyczącego stworzenia, jak również podkreślono niejednoznaczny obraz samego dzieciństwa w kulturze średniowiecznej. Uwzględniono w niej też teorie reprodukcyjne i teratologiczne wywodzące się ze starożytności, a także kontynuację średniowiecznego zainteresowania monstrualnością w postaci renesansowej wizji potwora jako boskiej kary skierowanej przeciwko grzesznym rodzicom. Rozważania zawarte w studium zapoczątkowane są omówieniem motywu ,,oskarżonych królowych”, pierwotnie umieszczanego przez Margaret Schlauch w kontekście baśni ludowej, a występującym w Opowieści Prawnika w Chaucerowskich Opowieściach kanterberyjskich oraz anonimowym średnioangielskim romansie Emaré. Odmienność religijna i etniczna pozwala w nich oskarżyć matkę o rzekomy negatywny wpływ na cielesność potomstwa, ale fabuły te kończą się potwierdzeniem świętości dziecka. XIII-wieczny romans The King of Tars przedstawia już nie fikcyjną, ale prawdziwą deformację, unaoczniającą czytelnikom, że islam to religia tak martwa, jak nieruchome jest ciało dziecka sułtana Syrii i chrześcijańskiej księżniczki. Dopiero nawrócenie ojca na chrześcijaństwo nadaje dziecku kształt, a samego sułtana upiększa, zmieniając kolor jego skóry. Podobny jest wydźwięk Parzivala Wolframa von Eschenbacha. Dydaktyzm obu narracji jest jasny: jedynie chrześcijaństwo chroni przed brzydotą zewnętrzną i wewnętrzną. Taką brzydotę wewnętrzną przedstawia sobą brutalny i bezwzględny dla przedstawicieli Kościoła tytułowy bohater romansu Sir Gowther, podobnie jak bohater analogicznego romansu Robert le Diable dziecko poczęte przez diabła. Dopiero świadomość źródła swojej chorej psychiki pozwala Gowtherowi odbyć pokutę i zostać świętym. Analizowane teksty ukazują spektrum zagadnień związanych z monstrualnością: deformacją fikcyjną, będącą bronią przeciwko matce oskarżanej o ,,inność”, monstrualnością realną, wynikającą z tożsamości religijnej i etnicznej ojca, oraz skazą psychiczną, będącą skutkiem wpływu diabła na sam akt poczęcia. We wszystkich tych utworach efektem końcowym jest potwierdzenie nie tylko normatywności cielesnej dziecka, ale nawet jego świętości

The politics and poetics of laughter in "De la Bourgoise d'Orliens and Dame Sirith"

Autorka artykułu podejmuje tematykę śmiechu skierowanego przeciw kobietom. W takich utworach jak Dame Sirith wyśmiana jest niezgoda kobiet na podporządkowanie się mężczyznom. Literatura opisująca kobiety miała w średniowieczu swoją tradycję wywodzącą się z utworów de statu hominum, w których były one traktowane jako osobna grupa społeczna. Gatunkiem szczególnie ważnym jest w tym wypadku fabliaux, gdzie postaci zajmujące niską pozycję w życiu społecznym oszukują ludzi wyśmiewanych z powodu swojej naiwności, łatwowierności czy idealistycznych zasad. Śmiech będący nieodłącznym elementem opowieści z gatunku fabliaux należy do Bachtinowskiego świata karnawału, rzeczywistości na opak, której istnienie jest kompensacją dla dyskryminowanych w świecie rzeczywistym. Po świecie na opak następuje jednak zawsze świat, który wygląda tak jak dawniej. Tytułowa bohaterka De la bourgoise d’Orliens oszukuje i zdradza męża, po czym wmawia mu, że zawsze była mu wierna, podczas gdy w Dame Sirith niezależna decyzja Margeri, chcącej pozostać wierną mężowi i nie ulec pożądającemu jej Wilkinowi, zostaje wydrwiona. Śmiech okazuje się strategią, którą posługują się posiadający władzę. Kobieca emancypacja jest ukazana jako ostatecznie bezskuteczna i do pewnego stopnia śmieszna, ale nie wywołuje jednak w pełni beztroskiego rozbawienia

Greening the Anglo-Saxons in Paul Kingsnorth’s "The Wake"

Artykuł proponuje odczytanie powieści The Wake Philipa Kingsnortha w świetle XVIII-wiecznej tradycji pastoralnej. Medievalistyczny w swej naturze prymitywizm jest tu użyty do opisania kultury i języka Anglo-Sasów. Inną cechą mediewalizmu tej powieści jest prezentyzm. Buccmaster jest w niej zarówno „dzikim człowiekiem”, jak i „szlachetnym dzikusem”. Kingsnorth na sposób pastoralny pisze w duchu antropocentyzmu i skupia się na podziałach klasowych we wczesnośredniowiecznym świecie, który przedstawia na sposób „zielony”, ekologiczny

Boundaries and laughter in the Chester "Noah's Flood"

The collection of articles entitled The Boundary of Borders edited by Professor Tadeusz Sławek and published in 1992 remains one of highly inspirational volumes of texts not only because of a carefully chosen topic, which commented on the end of the Iron Curtain, but also due to the introduction attached to it by Professor Sławek. In the preface he invites us to meditate on “border as event,” since “the border, a line of difference, becomes a necessary part of human thinking” and the human selfpositioning in the world.1 The periphery is brought closer to the centre in the postmodern world,2 and even if the phenomenon of boundaries is not central to some text, boundaries, also those of laughter, as is the case with the comic Noah’s Food, deserve our closer inspection[…

Pearl's body : spotting an identity

Throughout Pearl, a Middle-English poem presumably created by the author of Sir Gawain and the Green Knight, an alteration is taking place. The body of Pearl is presented as previously infantile and feminine, and thus alien to the notion of possessing, an entity contacted via the sense of touch. The visionary encounter the Dreamer has with his lost property, often interpreted as the figure representing his child, places the focus of the contact onto the sense of sight, which is associated also with the physical distance imposed onto the two characters. The change of Pearl’s identity, or maybe even the fact of her having acquired one, may be viewed in the light of the theory of childhood created by Jacques Lacan and its feminist critique, or even its reworking, accomplished by Luce Irigaray. Hence Pearl can be perceived as a character who has transcended the boundary of the mirror stage, and as a female child masculinized under the influence of the Law-of-the-Father. [fragm. tekstu