Diagnostyka obrazowa opryszczkowego zapalenia mózgu u osób dorosłych

Wczesne rozpoznanie opryszczkowego zapalenia mózgu u osób dorosłych może stwarzaæ niekiedy znaczne trudności. Niejednoznaczny wynik badań laboratoryjnych zmusza do poszukiwania nowych metod diagnostycznych. Pomocne w tym zakresie wydają się badania obrazowe: tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny, spektroskopia rezonansu magnetycznego oraz tomografia emisyjna pojedynczego fotonu. Należy jednak pamiętać, że nawet ujemny wynik tych badań nie powinien opóźniać włączenia leczenia przeciwwirusowego i jego kontynuacji do czasu wykluczenia tej etiologii w badaniach dodatkowych

Guz kłębka szyjnego – obrazowanie radiologiczne i badanie genetyczne

Guz kłębka szyjnego (CBT), tj. przyzwojak, jest klasyfikowany przez WHO jako łagodny guz neuroendokrynny. Zawsze wymaga on przeprowadzenia diagnostyki wielodyscyplinarnej. Najczęstszą, gdyż występującą w 60% przypadków, lokalizację przyzwojaków regionu głowy i szyi (HNPGL) stanowi rozwidlenie tętnicy szyjnej wspólnej w okolicy kłębka szyjnego [15]. Wiedza o mutacjach germinalnych genów związanych z kompleksem mitochondrialnej dehydrogenazy bursztynianowej (SDH), powodujących deregulację czynników indukowanych hipoksją, pozwala na lepsze zrozumienie charakteru guza. Ze względu na możliwość transformacji złośliwej guzów kłębka szyjnego, zwłaszcza współistniejącej w przypadku mutacji genu SDHB, zaleca się zawsze przeprowadzenie selektywnej, ipsilateralnej operacji węzłowej szyi w regionach IIA, IIB, III w celu wykluczenia zmian w węzłach chłonnych szyi, jednoznacznych z przerzutami guza kłębka szyjnego. Główną przyczyną występujących w rodzinie, tj. o podłożu dziedzicznym, mnogich przyzwojaków regionu głowy i szyi jest mutacja genu SDHD. Najczęściej stosowana metoda leczenia chirurgicznego CBT niesie ze sobą śródoperacyjne ryzyko powikłań naczyniowych i porażenia nerwów czaszkowych. Tomografia komputerowa (TK), rezonans magnetyczny (MRI) i badanie angiograficzne umożliwiają dokładną ocenę rozległości przyzwojaka. W przypadkach guzów dużych rozmiarów można rozważyć embolizację tętnicy unaczyniającej guz pod kontrolą angiografii. Diagnostyka różnicowa w przypadku guza kłębka szyjnego powinna obejmować: tętniaka tętnicy szyjnej, limfadenopatię, nerwiaka osłonkowego nerwu podjęzykowego lub dodatkowy płat tarczycy

Carotid Body Tumor – radiological imaging and genetic assessment

Carotid Body Tumor i.e. Paraganglioma is a challenging entity from the point of view of multidisciplinary diagnosis. The main treatment option, i.e. surgery, yields intraoperative risk related to cranial nerve palsy and vascular morbidity. Bifurcation of the common carotid artery, especially at the carotid body, is the place were head and neck paraganglioma is most frequently seen, i.e. in 60% of cases [15]. Indeed, the knowledge of genetic germline SDH mutations, which cause deregulation of hypoxiainduced factors, allows for better understanding of the tumor nature. It is recommended to conduct selective neck dissection in regions IIA, IIB, III to exclude malignant transformation and metastasis, due to malignant potential of carotid body tumors, especially in case of SDHB mutation. SDHD mutation is the main cause of hereditary HNPGLs. Computed tomography (CT), magnetic resonance imaging (MRI) and angiography allow for thorough assessment of paraganglioma extension. In large tumors embolization of the supplying artery under guidance of angiography may be considered. In case of carotid body tumor, differential diagnosis should include: carotid artery aneurysm, lymphadenopathy, Schwannoma of the hypoglossal nerve or accessory thyroid gland

Retinol binding protein-4 as a serum biomarker of intrahepatic lipid content in obese children - preliminary report

Objectives: Obesity, insulin resistance and dyslipidemia are the most significant risk factors of non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) but the role of adipokines in the pathogenesis of this disease is not clear. Assessment of retinol binding protein (RBP-4) seems to be promising because data from animal and human studies suggest its role in the patomechanism of insulin resistance. Therefore, the aim of the study was to evaluate the serum levels of RBP-4 in children with NAFLD. Methods: Fasting serum level of RBP-4 was determined in 42 obese children with suspected liver disease and 20 lean controls. The degree of liver steatosis was graded in ultrasound according to Saverymuttu. The intrahepatic lipid content was assessed noninvasively in a semiquantitative fashion using 1HMR spectroscopy (1.5-T scanner with PRESS sequence). Results: Fatty liver was confirmed in 30 children by ultrasonography (16 of them had also increased alanine transaminase (ALT) activity). Serum concentrations of RBP-4 were significantly higher in obese children with NAFLD compared to controls. Significant correlations were found between RBP-4 level and ultrasonographic grade of liver steatosis, intrahepatic lipid content (1HMRS) and triglycerides level, while the serum level of RBP-4 was not significantly higher in children with advanced liver steatosis (grade 2-3, n = 11) compared to patients with mild steatosis (grade 1, n = 19). The ability of RBP-4 to differentiate children with advanced liver steatosis from those with mild steatosis was not significant. Conclusion: RBP-4 can be considered as a convenient serum marker of intrahepatic lipid content in obese children

Spektroskopia MR u chorych po klipsowaniu chirurgicznym i wewnątrznaczyniowej embolizacji tętniaków wewnątrzczaszkowych

Background: In MR spectroscopy, we evaluated cerebral metabolic changes in patients 2-4 years after clipping or endovascular therapy of intracranial aneurysms. Material/Metodhs: A prospective study was conducted in 36 patients after SAH, treated surgically (n=23) or by endovascular embolisation (n=13). Control group consisted of 20 healthy volunteers. The clinical evaluation was based on the Glasgow Coma Scale, Hunt and Hess grade, and Glasgow Outcome Scale. MR spectroscopy was performed with 1.5T system with PRESS sequence, at echo time of 35 ms, in frontal lobes unchanged in MR examination. Ratios of N-acetylaspartate (NAA), choline (Cho), myo-inositol (mI) and glutamine/glutamate complex (Glx) to creatine were assessed. Results: Only a slight, statistically insignificant reduction of NAA/Cr and an insignificant increase of mI/Cr were noted; other metabolite ratios were close to the ones in the control group. Similar results were obtained in patients after surgical clipping and after endovascular therapy. Only in patients with aneurysms of anterior communicating artery complex (AcoA), the NAA/Cr ratio showed a significant reduction as compared to that of non-AcoA patients and of the control group. No significant changes of metabolite ratios were found in patients with internal carotid artery (ICA) and middle cerebral artery (MCA) aneurysms, with regard to aneurysm lateralisation. Conclusions: Surgical clipping and endovascular embolisation of ICA, MCA and posterior circulatory aneurysms do not induce changes in metabolite concentration in frontal lobes assessed in MR spectroscopy. In patients with AcoA aneurysms, 2-4 years after obliteration, there were found persistent metabolic changes in unchanged brain tissue of the frontal lobes, corresponding to neuronal damage (dysfunction)

Progressive multifocal leukoencephalopathy in HIV-infected patients : MR findings and metabolic changes in 1H MR spectroscopy

Background: We present magnetic resonance (MR) and 1H magnetic resonance spectrosocopy (MRS) imaging alterations in four HIV-infected patients with progressive multifocal leukoencephalopathy (PML). Material/Methods: In three of those subjects, changes typical of PML imaging were disclosed. MRS examinations showed a decrease in N-acetylaspartate content as well as an increase in choline and myoinositol content with presence of lactate and lipids signals. In one case of atypical MR image, MR spectroscopy confirmed PML diagnosis. Results/Conclusions: The influence of antiretroviral treatment on central nervous system imaging as well as prognostic aspects of MR and MRS in subjects with progressive multifocal leukoencephalopathy are discussed

Preoperative assessment of the risk of cavernous ICA injury in endoscopic transsphenoidal surgery

In endoscopic endonasal transsphenoidal procedures, ICA injury occurs in up to 3.8% [1]. The highest hazard of injury is in case of contact between the ICA and pituitary gland, during opening of the dura. Preoperative imaging, i.e. CTA, MRA, supports objectively intraoperative techniques of imaging. CTA as well as MRA are essential to access anatomic details in variability of cavernous segments of the ICA (C4 ICA). The aim of the study was to measure the space between Internal Carotid Arteries and distances between the pituitary gland and ICA on both sides. Anatomic relations between left and right ICAs were accessed on CTA (coronal scans) at levels: A – The most concave point of the C4–C5 bend; B – The most convex point of the C4 bend; C – The C4 posterior ascending portion. Distances between pituitary gland and ICAs were measured on both sides on MRA (axial scans): A’ – The most concave point of C4–C5 bend; B’ – The most convex point of the C4 bend. The Statistica 13 (StatSoft) software was used for the statistical analysis. The Mann-Whitney U test was applied to determine differences between the groups. To analyze the strength of correlations between the quantitative variables, Spearman’s rank correlation coefficients were calculated. The results were considered statistically significant at the level of P < 0.05. Distance reduction was shown between pituitary glands and cavernous segment (C4) of ICAs on both sides, which is related to age. This has impact on surgical planning and highlights the risk of intraoperative injury of ICAs

Ocena głębokości stropu sitowia oraz długości płytki bocznej blaszki sitowej, położenia górnego przyczepu wyrostka haczykowatego i tętnicy sitowej przedniej w oparciu o wielopłaszczyznowe rekonstrukcje tomografii komputerowej

Cel: Celem niniejszego badania jest ocena położenia tętnicy sitowej przedniej (TSP) względem górnego przyczepu wyrostka haczykowatego (GPWH) oraz położenia wyżej wymienionych struktur względem płytki bocznej blaszki sitowej (PBBS) w oparciu o wielopłaszczyznowe (tj. wykonywane w płaszczyznach: czołowej, osiowej i strzałkowej) rekonstrukcje tomografii komputerowej. Dokonaliśmy pomiarów głębokości dołu opuszki węchowej oraz długości płytki bocznej blaszki sitowej, a także wyznaczyliśmy najwyższy punkt przyczepu wyrostka haczykowatego. Powyższe wymiary porównaliśmy względem przedniej, bocznej i przyśrodkowej granicy zachyłka czołowego [4, 6]. Metody: Wszystkie badania TK przeprowadzono przy pomocy 320-rzędowego tomografu Aquilion ONE (Canon Medical Systems, Otawara, Japonia). Rekonstrukcje w płaszczyznach osiowej, czołowej i strzałkowej wykonano przy użyciu przeznaczonego do tego celu oprogramowania stacji roboczej (Vitrea Enterprise Suite, wersja 6.7; Vital Images, Minnetonka USA). Do analiz wykorzystano oprogramowanie Statistica 13, przy czym wyniki uznawano za istotne statystycznie na poziomie p < 0,05. Wyniki: W grupie mężczyzn najczęstszymi typami wyrostka haczykowatego wg klasyfikacji Landsberga-Friedmana były: typ I (30,77% przypadków), typ II (30,77% przypadków), typ III (26,92% przypadków), typ VI (7,69% przypadków), typ V (3,85%) i typ IV (0% przypadków). Z kolei w grupie kobiet najczęstsze typy wyrostka haczykowatego wg klasyfikacji LandsbergaFriedmana to: typ III (44,12% przypadków), typ II (32,35% przypadków), typ I (8,82% przypadków), typ V (8,82% przypadków), typ IV (5,88% przypadków) i typ VI (0% przypadków). Mediana długości płytki bocznej blaszki sitowej (PBBS) w wymiarze przednio-tylnym wyniosła 13 mm po obu stronach, co odpowiada typowi II wg klasyfikacji Yeniguna. Mediana głębokości stropu sitowia w górno-dolnym wymiarze PBBS wyniosła po obu stronach 5 mm, co odpowiada typowi II wg klasyfikacji Kerosa. Średnia odległość między tętnicą sitową przednią a górnym przyczepem wyrostka haczykowatego to około 9,73 mm i 9,16 mm odpowiednio po prawej i lewej stronie. Wnioski: Ocena położenia TSP, GPWH oraz konfiguracji przedniej części podstawy czaszki w wielopłaszczyznowych rekonstrukcjach TK przyczynia się do optymalizacji wyników operacji zatok czołowych

Przedoperacyjna ocena ryzyka uszkodzenia tętnicy szyjnej wewnętrznej w odcinku jamistym podczas zabiegów endoskopowych z dostępu przez zatokę klinową

Podczas zabiegów endoskopowych przez przewody nosowe z dostępu przez zatokę klinową uszkodzenie tętnicy szyjnej wewnętrznej występuje z częstością od 0 do 3,8% [1]. Najwyższe ryzyko uszkodzenia tętnicy ma miejsce w sytuacji bezpośredniego kontaktu gruczolaka przysadki lub przysadki z tętnicą szyjną wewnętrzną podczas otwierania opony twardej. Obrazowanie radiologiczne przedoperacyjne, tj. CTA, MRA, zapewnia obiektywną ocenę i jednocześnie uzupełnia śródoperacyjne metody obrazowania, tj.: neurominitoring, CTA, które podobnie jak MRA, są niezbędne w ocenie szczegółów anatomicznych w przebiegu tętnicy szyjnej wewnętrznej w zatoce jamistej (C4 ICA). Celem badań była ocena wymiarów przestrzennych i odległości między tętnicami szyjnymi wewnętrznymi (ICA) oraz odległości pomiędzy przysadką mózgową a tętnicą szyjną wewnętrzną (ICA). W badaniu CTA (coronal scans) określono odległości pomiędzy prawą i lewą tętnicą szyjną wewnętrzną (ICA) na poziomach: A – pomiędzy najbardziej wklęsłymi odcinkami zakrętu C4–C5 ICA, B – pomiędzy najbardziej wypukłymi odcinkami kolanka C4 ICA, C – pomiędzy odcinkami C4 ICA w części tylnej wstępującej. W badaniu MRA (axial scans) zmierzono obustronnie odległości pomiędzy przysadką mózgową a tętnicą szyjną wewnętrzną (ICA) na poziomach: A’ – w punkcie najbardziej wklęsłym zakrętu C4–C5 ICA, B’ – w punkcie najbardziej wypukłym odcinka C4 ICA (odcinek jamisty). W analizie statystycznej wykorzystano oprogramowanie Statistica 13 (StatSoft), a w określeniu różnic między grupami zastosowano test U-Manna–Whitney’a. W analizie siły korelacji między zmiennymi ilościowymi obliczono współczynniki korelacji rang Spearmana. Wyniki uznano za statystycznie istotne na poziomie p < 0,05. Wykazano istotne obustronnie zmniejszenie odległości pomiędzy przysadką mózgową a segmentem jamistym tętnicy szyjnej wewnętrznej (C4 ICA), co jest związane z wiekiem pacjentów. Ma to wpływ na planowanie chirurgicznego dostępu i pozwala ocenić ryzyko urazu śródoperacyjnego tętnicy szyjnej wewnętrznej (ICA)

Estimation of ethmoid roof depth and length of lateral lamella of the cribriform plate, upper attachment of the uncinate process and anterior ethmoid artery in multiplanar reconstructions of Computed Tomography

Objectives: The aim is to assess the relationship of the anterior ethmoid artery with the upper attachment of the uncinate process and their relation with the lateral lamella of the cribriform plate in multiplanar reconstructions (i.e. coronal, axial and sagittal) of Computed Tomography. We measured the depth of the olfactory fossa, the length of the LLCP and determined the most superior attachment of the uncinate process, which designates boundaries of the frontal recess anteriorly, laterally and medially [4, 6]. Methods: All CT examinations were performed with the 320-detector Aquilion ONE CT scanner (Canon Medical Systems, Otawara, Japan). Axial, coronal, sagittal reconstruction were performed with dedicated workstation software (Vitrea Enterprise Suite, version 6.7; Vital images, Minnetonka USA). The Statistica13 software was used for analysis and the results were considered statistically significant at the level of P < 0.05. Results: The most frequent types of UP according to Landsberg-Friedman criteria in the group of men are: type I – 30.77%, type II – 30.77%, type III – 26.92%, type VI – 7.69%, type V – 3.85%, type IV – 0%. In women’s group: type III – 44.12%, type II – 32.35%, type I – 8.82%, type V – 8.82%, type IV – 5.88%, type VI – 0%. The median LLCP length in the anterior-posterior dimension is 13 mm i.e. Yenigun type II on both sides. The median value of depth in the superior-inferior dimension of LLCP in the ethmoid roof is 5 mm i.e. Keros type II on both sides. The mean distance between AEA and UAUP is approximately 9.73 mm and 9.16 mm on the right and left side respectively. Conclusions: The assessment of AEA,UAUP and configuration of the anterior skull base in CT multiplanar reconstructions contributes to optimizing the results of frontal sinus surgery