Seksualność władców polskich w świetle Roczników Jana Długosza

The article presents Jan Długosz’s views on sexual inclinations and practices of the Polish medieval monarchs, seen in terms of sinful behaviours. Juxtaposing the chronicler’s statements on the intimate sphere’s pathologies of the representatives of the Piast and Jagiellon dynasties is the starting point of conducted argumentations. Then, on the basis of the gathered material, the chronicler’s attitude towards these offences – i.e. debauchery, adultery, rapes, and sodomy/peccatum contra naturam – was examined. Thus understood sexuality of the rulers was studied in specific contexts, in which it was referred to in the Annals. This approach results from the nature of the work, which is not a fully credible source of knowledge on the topic of sexual activity in factual sense. As a historiographic work, the Annals – the author of which aimed at giving a moralising and didactic dimension – are, in turn, an excellent foundation for recognising the pattern of monarchical customs, postulated by the representative of the 15th-century Polish clergy. The conducted analysis also allowed to comment on the significance which the author assigned to information on the rulers’ certain inclinations in order to justify historiosophic vision presented in the work.W artykule przedstawiono zapatrywania Jana Długosza na skłonności i praktyki seksualne średniowiecznych władców polskich, postrzegane w kategoriach grzesznych zachowań. Punktem wyjścia prowadzonych rozważań jest zestawienie wypowiedzi dziejopisa na temat patologii sfery intymnej przedstawicieli dynastii piastowskiej i jagiellońskiej. Następnie, na podstawie zebranego materiału, przeanalizowano stosunek kronikarza do takich występków jak np. rozpusta, cudzołóstwo, gwałty, sodomia/peccatum contra naturam. Tak pojętą seksualność panujących badano w określonych kontekstach jej przywołania na kartach Roczników. Podejście takie wynika z charakteru dzieła, które nie stanowi w pełni wiarygodnego źródła wiedzy na temat aktywności seksualnej w sensie faktograficznym. Roczniki jako utwór historiograficzny, którego autor dążył do nadania wymiaru moralizatorsko-dydaktycznego, stanowią za to doskonałą podstawę dla poznania wzorca obyczajowości monarszej, postulowanej przez przedstawiciela XV-wiecznego duchowieństwa polskiego. Przeprowadzona analiza pozwoliła również wypowiedzieć się na temat znaczenia, jakie kronikarz przypisywał informacjom o określonych skłonnościach panujących dla uzasadnienia wizji historiozoficznej prezentowanej w dziele

Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej „Kobieta niepoznana: od starożytności po czasy współczesne”

“The Undiscovered Woman: from Antiquity to the Modern Times”: International Conference ReportThe international academic conference “The Undiscovered Woman: from Antiquity to the Modern Times” was organized on 22–23 September 2016 by the Department of Polish Medieval History and Economic History at the Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. The purpose of the conference was to identify categories of women and their activities less recognized in the field of contemporary humanities. A number of representatives from academic centres and institutions of scholarly research from Poland and abroad took part in the event. Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej „Kobieta niepoznana: od starożytności po czasy współczesne”Międzynarodowa konferencja naukowa „Kobieta niepoznana: od starożytności po czasy współczesne” została zorganizowana 22–23 września 2016 r. przez Zakład Historii Polski Średniowiecznej i Dziejów Gospodarczych Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Jej celem było wskazanie dotychczas słabo rozpoznanych w nauce kategorii oraz obszarów aktywności kobiet. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele licznych ośrodków akademickich oraz instytucji naukowo-badawczych z Polski i zagranicy

Wizje genezy Polski w polskim piśmiennictwie wieków średnich. Uwagi na temat książki Początki dziejowe w Polskiej historiografii średniowiecznej. Z zagadnień historii idei, wyobrażeń i narracji Czesława Deptuły

The aim of the review article is a discussion on a book by Czesław Deptuła, Historical Beginnings in Polish Medieval Historiography: Issues on Ideas, Concepts, and Narratives (Początki dziejowe w Polskiej historiografii średniowiecznej. Z zagadnień historii idei, wyobrażeń i narracji). The publication consists of articles already announced by the scholar in writing, included in various academic journals and collective volumes. The leitmotiv of the reviewed volume presents broadly understood views on Poland’s origins, presented in the native historiographic works from the Middle Ages. The discussed articles not only recall the most important findings carried out by the medievalists from Lublin, but, collected together, they also provide a necessary context for studying the main directions of Cz. Deptuła’s academic inquiries and scholarship.Celem artykułu recenzyjnego jest omówienie książki Początki dziejowe w Polskiej historiografii średniowiecznej. Z zagadnień historii idei, wyobrażeń i narracji autorstwa Czesława Deptuły. Na publikację składają się artykuły już ogłoszone drukiem przez badacza, zamieszczone w różnego rodzaju periodykach naukowych i monografiach zbiorowych. Motywem przewodnim recenzowanego tomu są szeroko pojmowane wizje początków Polski ukazane na kartach rodzimych utworów historiograficznych doby średniowiecza. Omawiane teksty nie tylko przypominają najważniejsze ustalenia poczynione przez lubelskiego mediewistę, ale także – zebrane w jednym miejscu – zapewniają niezbędny kontekst dla poznania głównych kierunków dociekań naukowych czy warsztatu badawczego Czesława Deptuły

Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej „Kobieta niepoznana: od starożytności po czasy współczesne”

“The Undiscovered Woman: from Antiquity to the Modern Times”: International Conference Report The international academic conference “The Undiscovered Woman: from Antiquity to the Modern Times” was organized on 22–23 September 2016 by the Department of Polish Medieval History and Economic History at the Maria Curie-Skłodowska University in Lublin. The purpose of the conference was to identify categories of women and their activities less recognized in the field of contemporary humanities. A number of representatives from academic centres and institutions of scholarly research from Poland and abroad took part in the event.   Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej „Kobieta niepoznana: od starożytności po czasy współczesne” Międzynarodowa konferencja naukowa „Kobieta niepoznana: od starożytności po czasy współczesne” została zorganizowana 22–23 września 2016 r. przez Zakład Historii Polski Średniowiecznej i Dziejów Gospodarczych Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Jej celem było wskazanie dotychczas słabo rozpoznanych w nauce kategorii oraz obszarów aktywności kobiet. W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele licznych ośrodków akademickich oraz instytucji naukowo-badawczych z Polski i zagranicy

Remembrance of the Battle of Varna in Polish historiographic sources until the end of the 16th century

The aim of this article is to trace the means of presenting the Battle of Varna in the Polish historiographic sources until the end of the 16th century. Particular attention was given to such narrative elements as: issue of oath-breaking by the Christian side, information on Poles participating in the battle, formation of king Władysław’s remembrance or establishment of the Jagiellonian Dynasty as the defender of Christendom (which was associated with the conviction of Poland’s unique role in Europe as the Bulwark of Christendom). The article also indicates functions which the recollection of the memory of the Battle of Varna could have played throughout the period of more than a hundred years, particularly in the context of cultural memory

The image of Vlachs in the works by Jan Długosz

Starting from the 14th century the the common border between Poland and Wallachia had a twofold dimension. On the one hand, after the annexation of the Ruthenian lands by Casimir the Great, Poland was directly bordering on Moldova, inhabited by the Vlachs, which together with the nearby Wallachia was becoming the subject of increasingly active diplomatic interventions of the Kingdom of Poland. On the other hand, however, the mountainous regions of southern Poland were a place where the groups of Vlachs settled, intermingled and, and co-existed with the Polish and Ruthenian population. As can be guessed, these circumstances resulted in an increased interest in the Wallachian people and a search for the basic information about this ethnic group by the representatives of the Polish political and intellectual elites. The purpose of the paper is to describe the opinions on Vlachs which can be found in the works of Jan Długosz, one of the most prominent chroniclers of the 15th century. The paper presents the opinions of this historian on such issues as: the origin of the Wallachian population, the circumstances of their emergence in the Slavic lands, religious relations, activities and typical Wallachian professions, and finally, the qualities which distinguished this nation.Starting from the 14th century the the common border between Poland and Wallachia had a twofold dimension. On the one hand, after the annexation of the Ruthenian lands by Casimir the Great, Poland was directly bordering on Moldova, inhabited by the Vlachs, which together with the nearby Wallachia was becoming the subject of increasingly active diplomatic interventions of the Kingdom of Poland. On the other hand, however, the mountainous regions of southern Poland were a place where the groups of Vlachs settled, intermingled and, and co-existed with the Polish and Ruthenian population. As can be guessed, these circumstances resulted in an increased interest in the Wallachian people and a search for the basic information about this ethnic group by the representatives of the Polish political and intellectual elites. The purpose of the paper is to describe the opinions on Vlachs which can be found in the works of Jan Długosz, one of the most prominent chroniclers of the 15th century. The paper presents the opinions of this historian on such issues as: the origin of the Wallachian population, the circumstances of their emergence in the Slavic lands, religious relations, activities and typical Wallachian professions, and finally, the qualities which distinguished this nation

Recenzje

The article dosn’t have abstract in english.Artykuł nie zawiera streszczenia w języku polskim

Economic Content in the Narratives of Władysław I the Elbow-High’s Diplomas – Clichéd Form Records or a Symptom of Awareness of the Medieval Ruler?

The article analyzes the economic content that appeared in the narratives of Władysław I the Elbow-high’s documents. References to the economic sphere occurring there were divided into two types. The first one contained information on the economic condition of an area, first and foremost about the destruction or war devastation that hit a given region or town. The second type justified ruler’s decisions, a desire to reform or to increase the benefits of the monarchy and his subjects. On the basis of the data obtained, an attempt was made to comment on the economic awareness of the ruler

The Attitude of Jan Długosz Towards Foreign Rulers on the Polish Throne

The aim of the following article is to present the attitudes of Jan Długosz towards the issue of crowning the representatives of foreign dynasties as kings of Poland. Thus, the article focus‑ es on Długosz’s opinions regarding the following rulers of Poland: Wenceslaus II of Bohemia, Louis I of Hungary and Władysław II Jagiełło, who all came to Poland from the neighboring countries and who represented dynasties other than the Piast dynasty. To this end, the article presents Długosz’s opinions regarding the ascensions of foreign monarchs to the throne in the Kingdom of Poland, as well as discusses both the benefits and the disadvantages of having a foreign ruler on the throne, included in his Annales. In the last section of the article, refer‑ ring to the descriptions of the monarchs’ reigns found in Długosz’s opus magnum, attempts to ascertain the influence of their foreign (ethnically, religiously or culturally) ancestry on the subject matter of Długosz’s comments