TERMOELEKTRYCZNE URZĄDZENIE SOLARNE DO ZASILANIA PLATFORMY POMIAROWEJ

This work presents the prototype of the solar - thermoelectric device, which can float on water surface. It produces electrical energy as a result of the Seebeck effect in a commercial, low-cost Peltier module. The main application of the device will be an autonomous and a floating measurement platform. An important advantage of the presented solution is the possibility to work alike at day, when a solar light heats the surface of the absorber, and at night, when the different of temperatures between air and water causes the heat flux and in an effect the electricity. The device is capable of working for many cloudy days and also in winter on very short days. The presented device is based on low-cost and widely available components.W pracy zaprezentowano prototypowe solarne urządzenie termoelektryczne pływające po powierzchni wody. Wytwarza ono w niedrogim, komercyjnym module Peltiera energię elektryczną w wyniku zachodzącego w nim zjawiska Seebecka. Docelowo głównym obszarem aplikacyjnym urządzenia będzie zasilanie autonomicznej, pływającej platformy pomiarowa do monitorowania parametrów środowiskowych. Istotną zaletą przedstawionego rozwiązania jest możliwość pracy zarówno w dzień, gdy światło słoneczne ogrzewa powierzchnię absorbera, jak również w nocy, gdy różnica temperatur między powietrzem a wodą powoduje powstawanie strumienia ciepła w module Peltiera. Urządzenie może pracować przez wiele pochmurnych lub krótkich dni, także w zimie. Do konstrukcji układu zastosowano relatywnie tanie i łatwo dostępne w handlu komponenty

Climate change in Krakow and adaptation to it in the context of urban planning

Na podstawie danych klimatologicznych z lat 1901-2020 ze stacji naukowej Zakładu Klimatologii IGiGP UJ w Krakowie dokonano charakterystyki przebiegu wieloletniego wybranych elementów klimatu Krakowa i wskazano rolę miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w aspekcie minimalizowania skutków miejskiej wyspy ciepła i globalnego ocieplenia.Based on climatological data from 1901-2020 from the Research Station of the Department of Climatology of the Institute of Geography and Spatial Management of the Jagiellonian University in Krakow, the multi-year course of selected elements of Krakow climate was characterised and the role of local spatial development plans was indicated in terms of minimising the effects of the urban heat island and global warming

Polycaprolactan nanocapsules (PCL NCs) as a possible vector for clozapine - in vitro studies

Schizofrenia należy do chorób psychicznych zaliczanych do grupy psychoz. Ryzyko zachorowania w zależności od populacji wynosi około 1%. Jest ona chorobą wyjątkowo złożoną, manifestującą zarówno zaburzenia behawioralne jak i nieprawidłowości w funkcjonowaniu na poziomie komórkowym. Przyczyną schizofrenii są najprawdopodobniej zaburzenia w funkcjonowaniu układów dopaminergicznego i serotoninergicznego. Pierwszym wykorzystywanym atypowym lekiem antypsychotycznym była klozapina, której działanie znacząco poprawiło wyniki terapii schizofrenii. Terapeutyczny efekt klozapiny wiąże się z jej wysokim powinowactwem i antagonizmem względem receptorów dopaminowych D2, a przede wszystkim do receptorów serotoninowych 5-HT2A. Pomimo olbrzymich zalet, stosowanie klozapiny wiąże się z ryzykiem wystąpienia bardzo poważnych efektów ubocznych, takich jak: zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie płuc i przede wszystkim agranulocytoza. Dlatego tak ważne jest zaprojektowanie nowych systemów transportujących klozapinę, tak aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia efektów ubocznych w trakcie terapii. Poniższa praca stanowi analizę wyników badań przeprowadzonych przy użyciu różnych typów polikaprolaktanowych nanokapsułek (PCL NCs) oraz ich możliwego zastosowania jako nośników klozapiny w leczeniu schizofrenii. Skupiono się na scharakteryzowaniu ich oddziaływań z komórkami układu odpornościowego (mysimi makrofagami linii RAW 264.7) oraz komórkami modelującymi komórki nerwowe (ludzkimi embrionalnymi komórkami nerek linii HEK 293), a także komórkami modelującymi barierę krew-mózg (komórki śródbłonkowe linii hCMEC/D3 oraz HUVEC). W tym celu przeprowadzono testy: żywotności komórek, zmian potencjału fagocytozy oraz wydajności endocytozy, a także sprawdzono immunogenność badanych PCL NCs. Na podstawie przeprowadzonych badań można sądzić, że zmodyfikowane przez pegylację PCL NCs są obiecującym nośnikiem, w przypadku którego warto prowadzić kolejne, bardziej szczegółowe badania.Schizophrenia belongs to psychiatric disorders classified as psychosis. Depending on the population the prevalence rate for schizophrenia is approximately 1%. It is an extremely complex disease manifesting both behavioral and cellular dysfunction. The cause of schizophrenia is mostly connected with disorders in the functioning of dopaminergic and serotonergic systems. The first atypical antipsychotic drug used in schizophrenia therapy was clozapine, which significantly improved treatment results. The therapeutic effect of clozapine is related to its high affinity and antagonism to the dopamine D2 receptors, and above all to the serotonin 5-HT2A receptors. Despite the enormous benefits, clozapine is associated with the risk of very serious side effects such as myocarditis, pneumonia and mostly, agranulocytosis. Therefore it is crucial to design new drug delivery systems to reduce the risk of side effects during clozapine therapy. This thesis is an analysis of the results of studies using various types of polycaprolactide nanocapsules (PCL NCs) and their possible use as clozapine carriers in schizophrenia treatment. Aim of this thesis was characterization of their interaction with immune cells (murine macrophage cell line RAW 264.7) and neuronal cells models (human embryonic kidney cells line HEK 293) as well as BBB modeling cells (endothelial cell lines hCMEC/D3 and HUVEC). The influence of the different types of the PCL NPs on viability, phagocytosis potential, immunogenicity and endocytosis was studied. The presented results confirm that PCL NPs modified by pegylation are promising clozapine carriers, but they still require further, more detailed studies

Biochemical markers of Alzheimer's Disease

Choroba Alzheimera (ChA) w ostatnich latach stała się jednym z najczęściej występujących zaburzeń neurodegeneracyjnych na świecie. Dodatkowo stanowi ona najpowszechniejszą formę demencji u osób starszych. Fakt, że jej podłoże nie zostało jeszcze zgłębione na tyle by można było prowadzić terapię przyczynową oraz to, że liczba chorych ze względu na ciągły wzrost średniej długości życia, a także postępujące starzenie się społeczeństw w dalszym ciągu będzie rosła, sprawia że priorytet w badaniach nad tą chorobą jest bardzo wysoki. W obrazie klinicznym ChA najbardziej charakterystyczne są zewnątrzkomórkowe płytki starcze zbudowane z połączonych ze sobą cząsteczek peptydu – amyloidu β oraz znajdujące się wewnątrz komórek nerwowych kompleksy silnie ufosforylowanego białka Tau. Dowiedziono, że oprócz wieku najpoważniejszymi czynnikami zwiększającymi ryzyko zachorowania na ChA są: występowanie homozygotyczności pod względem allelu kodującego Apo E4, różne formy genów kodujących prekursorowe białko amyloidu β (APP), preselinę 1 i 2 oraz nieodpowiedni tryb życia wynikający ze złej diety i zmniejszonej aktywności intelektualnej. Kluczowym w leczeniu ChA wydaje się być wczesne jej wykrycie, czemu bardzo przysłużyć się mogą metody uwzględniające różnego rodzaju biomarkery świadczące o początkach lub postępach w rozwoju ChA. Za takie „wskazówki” możemy uznać występowanie markerów peroksydacji świadczącej o stresie oksydacyjnym przyspieszającym wszelkie zmiany patologiczne; markerów reakcji zapalnych którymi są np. cytokiny prozapalne, a także obserwacje apoptozy komórek nerwowych siatkówki przy użyciu fluorescencyjnego znacznika. Również podwyższony poziom ceramidów indukujących zależną od mitochondriów apoptozę komórek we krwi pacjenta, może świadczyć o początkach choroby. Praca ta stanowi przegląd najnowszych odkryć dotyczących markerów biochemicznych molekularnych mechanizmów rozwoju ChA, a także możliwością wykorzystania ich w konstruowaniu leków nowej generacji, które pozwalałyby na ingerencję w przyczyny choroby, a nie jedynie łagodzenie jej objawów, jak ma to miejsce dotychczas.Alzheimer's disease in recent years has become one of the most common neurodegenerative disorders in the world. Additionally it is the most frequent form of dementia in elderly persons. The fact that the etiology of AD has not been understood enough to create a therapy which will treat the causes of the disease as well as the increasing number of patients with AD resulting from the extending life span, gives the high priority to the studies of AD. In a clinical picture of AD the most characteristics are extracellular deposits of beta amyloid in the gray matter of the brain (senile plaques) and intracellular aggregates of hyperphosphorylated tau protein (Neurofibrillary Tangles). It has been proved that apart from age the most important factors increasing the risk of AD are: homozygosity at allele coding Apo E4, various forms of genes encoding the β amyloid precursor protein (APP), presenilin 1 and presenilin 2 as well as improper diet and reduced intellectual activity. It appears that the most important in effective AD treatment is early detection of the disease supported by analysis of biochemical biomarkers characteristic for early and progressive stages of AD. There is a growing evidence that the presence of the oxidative stress indicators, the higher level of pro-inflammatory cytokines suggesting the presence of inflammation, as well as the observations of retinal ganglion cell apoptosis could be useful biomarkers of AD. Furthermore increased blood level of ceramides responsible for the regulation of apoptosis was described as a marker of early AD. The thesis provides a review of the most recent discoveries about biochemical markers and molecular mechanisms of AD. and the potential of this discoveries in creation of a new generation of drugs that could point directly at the AD causes rather than treat their symptoms

Ultraviolet Photodetectors: From Photocathodes to Low-Dimensional Solids

The paper presents the long-term evolution and recent development of ultraviolet photodetectors. First, the general theory of ultraviolet (UV) photodetectors is briefly described. Then the different types of detectors are presented, starting with the older photoemission detectors through photomultipliers and image intensifiers. More attention is paid to silicon and different types of wide band gap semiconductor photodetectors such as AlGaN, SiC-based, and diamond detectors. Additionally, Ga2O3 is considered a promising material for solar-blind photodetectors due to its excellent electrical properties and a large bandgap energy. The last part of the paper deals with new UV photodetector concepts inspired by new device architectures based on low-dimensional solid materials. It is shown that the evolution of the architecture has shifted device performance toward higher sensitivity, higher frequency response, lower noise, and higher gain-bandwidth products

Polycaprolactone nanoparticles as promising candidates for nanocarriers in novel nanomedicines

An investigation of the interactions between bio-polymeric nanoparticles (NPs) and the RAW 264.7 mouse murine macrophage cell line has been presented. The cell viability, immunological response, and endocytosis efficiency of NPs were studied. Biopolymeric NPs were synthesized from a nanoemulsion using the phase inversion composition (PIC) technique. The two types of biopolymeric NPs that were obtained consisted of a biocompatible polymer, polycaprolactone (PCL), either with or without its copolymer with poly(ethylene glycol) (PCL-b-PEG). Both types of synthesized PCL NPs passed the first in vitro quality assessments as potential drug nanocarriers. Non-pegylated PCL NPs were internalized more effectively and the clathrin-mediated pathway was involved in that process. The investigated NPs did not affect the viability of the cells and did not elicit an immune response in the RAW 264.7 cells (neither a significant increase in the expression of genes encoding pro-inflammatory cytokines nor NO (nitric oxide) production were observed). It may be concluded that the synthesized NPs are promising candidates as nanocarriers of therapeutic compounds

Review of photodetectors characterization methods

The review includes results of analyses and research aimed at standardizing the concepts and measurement procedures associated with photodetector parameters. Photodetectors are key components that ensure the conversion of incoming optical radiation into an electrical signal in a wide variety of sophisticated optoelectronic systems and everyday devices, such as smartwatches and systems that measure the composition of the Martian atmosphere. Semiconductor detectors are presented, and they play a major role due to their excellent optical and electrical parameters as well as physical parameters, stability, and long mean time to failure. As their performance depends on the manufacturing technology and internal architecture, different types of photodetectors are described first. The following parts of the article concern metrological aspects related to their characterization. All the basic parameters have been defined, which are useful both for their users and their developers. This allows for the verification of photodetectors’ workmanship quality, the capabilities of a given technology, and, above all, suitability for a specific application and the performance of the final optoelectronic system. Experimentally validated meteorological models and equivalent diagrams, which are necessary for the correct analysis of parameter measurements, are also presented. The current state of knowledge presented in recognized scientific papers and the results of the authors’ works are described as well

Space for dialogue : practical handbook about how to lead public participation in spatial planning

Public participation means involvement of individuals, groups and local communities in public decision making. In the last few years an evolution of understanding the public participation in city management can be noticeable in Polish cities. The handbook tries to answer the question of how to lead public participation in spatial planning, with the focus on the contribution that citizens bring to the process. The aim is to provide practical knowledge about public participation in spatial planning (at the local government level), including good practices in this eld. The handbook consists of ten chapters. The rst three chapters gives an introduction to the theory of public participation in spatial planning. Fourth of them describes the de nition of public participation in spatial planning. The fth chapter shows forms of participation in current law conditions of Polish spatial-planning system. Sixth chapter deals with all the questions and doubts about process of public participation in spatial planning: its actors, advantages, limitations and problems. As a consequence, chapter sixth shows the principles and practical hints on social consultations organization. Next chapter describes the new forms of methods and tools of participation. Eighth chapter refers to main principles and examples of good practices in new participatory approach in Poland. Ninth chapter traces the results and evaluation of three processes of spatial planning regarding public participation (examples from Gorzów Wielkopolski, Trzebinia and Poznań) with a focus on SWOT analysis. The last chapter deals with a number of recommendations on how to strengthen the existing framework of local authorities cooperation in the eld of public participation in spatial planning

Myśl i polityka: księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Jackowi Marii Majchrowskiemu T. 1b

Publikacja jubileuszowa z okazji 40-lecia pracy naukowej profesora Jacka Majchrowskieg