Aesthetics of 1950s and 1960s interiors presented in Polish comedy films from that period

This article is an attempt at outlining key aesthetic standards of interior design of the 1950s and 1960s on the basis of examples exhibited in the Polish and foreign romantic comedies of that time. Some distinguishing features of 1960s Polish aesthetics were the characteristic abstract language, organic form, asymmetry, diagonal lines, arrangements based on “A” and “X” letter outlines and lively colours. Furniture design used new materials mostly plywood and plastics such as polyvinyl chloride and epoxy resins. The 1960s, called “small stabilization” by design historians, were slightly different. Shops offered a variety of new products designed by Polish creators – such as furniture, home appliances, tools and machines. New Polish industrial design of 1960s is represented by the RAMONA and EWA radios and the BAMBINO record player, whereas sectional furniture – especially SYSTEM MK designed by Bogusława and Czesław Kowalski, better known as “the Kowalskis’ furniture” – became the icon of the decade. Polish and foreign romantic comedies from 1950s and 1960s are an excellent iconographic source of information on how interior design changed in the second half of the 20th century, and specifically on how living space was organized and adapted for private and public purposes. In Poland, attempts were made to use all the “design innovations” coming from the west, however, the immutably closed Polish borders prevented them from spreading freely. We had to use local designers. In the 2nd half of the twentieth century, a period which Prof Irena Huml called “the invasion of modernity” started. The doctrine of socialist realism was rejected and the focus was on modernity. Innovation became the most desirable feature of a work of art, and modernity the most important concept

POLITYKA WŁADIMIRA PUTINA A KWESTIA ROSYJSKIEJ TOŻSAMOŚCI NARODOWEJ

The article deals with the issue of shaping the national identity in Russia after the collapse of the USSR. The author analyzes the significance of religious phenomena, and in particular Orthodox Christianity in the creation of new forms of collective identity.The article deals with the issue of shaping the national identity in Russia after the collapse of the USSR. The author analyzes the significance of religious phenomena, and in particular Orthodox Christianity in the creation of new forms of collective identity

Changes in five-year relative survival rates in Poland in patients diagnosed in the years 1999–2010

Introduction. Survival rates are a tool that allows evaluation of healthcare quality and cancer treatment efficiency. The main aim of this article is to present tendencies in curability of Polish patients diagnosed between 1999–2010 and followed up until the end of 2015.Materials and methods. Survival analysis was performed using data from the Polish National Cancer Registry and Statistics Poland. The survival rates were calculated using Hakulinen method.Results. In Poland, five-year survival rates in men for all cancers increased from 32.9% (diagnosis 1999–2001) to 41.3% (diagnosis 2008–2010), whereas in women, from 50.9% to 56.1% respectively. The biggest improvement was found in therapy of prostate cancer (by 15.5 percentage points), hematological malignancies (7–13 p.p.), malignancies of bone and cartilage (10–14 p.p.), thyroid gland cancers (5–9 p.p.) and kidney cancer (7–9 p.p.).Discussion. Although survival rates are lower than in other European countries, survival of oncology patients in Poland has improved.Conclusions.1.     In Poland, survival of patients with majority of cancer types has improved.2.     The greatest increase in survival rates was observed for rare malignancies.3.     The improvement occurred during the time when the National Cancer Control Program was implemented

Nowotwory złośliwe w Polsce jako problem zdrowia publicznego

Malignant neoplasms are in Poland a major social problem not only in the older age groups, but they are the main cause of premature mortality (before age 65). This phenomenon is observed particularly in women – for several years cancer have been leading cause of death before age 65 (about 30% of deaths among young women and nearly 50% of deaths among middle-aged women). The projected increase in the number of cancer cases and deaths is attributable to demographic changes of the Polish population. Central Statistical Office in Poland estimates that the number of people over 65 years will increase by almost 75% by 2025. These changes translate into an increase in the number of new cases of the most common cancers in elderly (prostate, colon, lung among men and lung, breast, endometrial among women). The health phenomena taking place in the Polish population requires building a strong tool to monitor and analyze the processes involved. In case of cancer such tool is the cancer registry. In response to this need the National Cancer Registry launched a project aimed at creating a central database of cancers, establishing social baseline of conducting modern epidemiological research using information society technologies

Antibacterial Peptide Nucleic Acids—Facts and Perspectives

Antibiotic resistance is an escalating, worldwide problem. Due to excessive use of antibiotics, multidrug‐resistant bacteria have become a serious threat and a major global healthcare problem of the 21st century. This fact creates an urgent need for new and effective antimicrobials. The common strategies for antibiotic discovery are based on either modifying existing antibiotics or screening compound libraries, but these strategies have not been successful in recent decades. An alternative approach could be to use gene‐specific oligonucleotides, such as peptide nucleic acid (PNA) oligomers, that can specifically target any single pathogen. This approach broadens the range of potential targets to any gene with a known sequence in any bacterium, and could significantly reduce the time required to discover new antimicrobials or their redesign, if resistance arises. We review the potential of PNA as an antibacterial molecule. First, we describe the physicochemical properties of PNA and modifications of the PNA backbone and nucleobases. Second, we review the carriers used to transport PNA to bacterial cells. Furthermore, we discuss the PNA targets in antibacterial studies focusing on antisense PNA targeting bacterial mRNA and rRNA

Avant-propos

abstrak

Cancer in Poland in 2012

Wstęp. Najnowsze dane na temat zagrożenia populacji Polski nowotworami złośliwymi są przedmiotem zainteresowaniazarówno instytucji organizujących i fi nansujących opiekę zdrowotną, jak i lekarzy, naukowców, studentów czypacjentów. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom, prezentujemy raport „Nowotwory złośliwe w Polsce w 2012”, któryzawiera informacje dotyczące oczekiwanej liczby zachorowań i zgonów na nowotwory złośliwe w Polsce w 2012 r.Liczby te są oszacowaniem wynikającym z wieloletnich trendów opartych na danych gromadzonych i analizowanychcyklicznie przez zespół Krajowego Rejestru Nowotworów. Raport prezentuje również szeroki zakres informacji natemat zachorowań i zgonów na nowotwory złośliwe w Polsce w 2010 roku (ostatnim roku sprawozdawczym).Materiał i metoda. Dane o zachorowaniach na nowotwory złośliwe pochodzą z Krajowego Rejestru Nowotworów.W niniejszym opracowaniu zastosowano podstawowe wskaźniki statystyczne: liczby bezwzględne, odsetki,współczynniki surowe, współczynniki standaryzowane według wieku na populację świata, życiowe i skumulowaneprawdopodobieństwo zachorowania i zgonu na nowotwór.Wyniki. Najczęściej rozpoznawanymi nowotworami w 2010 r. u mężczyzn był rak płuca (21%), gruczołu krokowego(13%) i jelita grubego (12%). Najczęstszą przyczyną zgonów u mężczyzn był stanowiący ponad 1/3 wszystkich zgonówu mężczyzn rak płuca, wyprzedzający raka jelita grubego (12%) i gruczoł krokowy (8%). Z szacunków wynika, żew 2012 roku częstość występowania raka płuca zmniejszyła się (do 20%), a częstość zachorowań na raka gruczołukrokowego i jelita grubego wzrosła (odpowiednio do 15% i 13%), natomiast częstość zgonów z powodu raka płuca,jelita grubego i gruczołu krokowego pozostanie na tym samym poziomie. W populacji kobiet najczęściej diagnozowanymnowotworem w 2010 r. był rak piersi (22%), wyprzedzając raka jelita grubego (10%) i płuca (9%). Pierwsząnowotworową przyczyną zgonów u kobiet, podobnie jak w poprzednich latach, pozostał rak płuca (15%), przedrakiem piersi (13%) i jelita grubego (12%). Oszacowana częstość poszczególnych nowotworów u kobiet w 2012 rokupokazuje, że udział i kolejność wiodących nowotworów wśród zachorowań i zgonów u kobiet nie zmieni się.Podsumowanie. W ostatnich latach obserwuje się spadek zachorowalności na nowotwory w populacji mężczyzno 0,2% rocznie oraz wzrost zachorowalności u kobiet o 1% rocznie. W przypadku obu płci od końca lat 80. XX wiekuobserwowany jest spadek umieralności, który w ostatnich latach osiąga wartość 1,9% rocznie u mężczyzn oraz 1,5%rocznie u kobiet.Według oszacowań w 2012 roku zachorowało na nowotwory złośliwe w Polsce 145 890 osób, a zmarło około98 500. W ciągu ostatnich 30 lat zarówno liczba zachorowań, jak i zgonów rosła w Polsce liniowo u obu płci. Liczbazachorowań w 2010 roku u mężczyzn i kobiet nie różniła się znacząco (w obu przypadkach przekroczyła 70 0000),natomiast liczba zgonów była wyższa u mężczyzn (blisko 52 000 przypadków) niż u kobiet (prawie 41 000 przypadków).Introduction. Cancer is an increasing health problem in Poland and the number of cases has been growing steadilyduring the last three decades. Cancer has now become the second most common cause of death (24% of deaths in 2010).In this report we present the latest estimates of morbidity and mortality from cancer in Poland in 2012 and also a widerange of information on the occurrence of cancer in 2010, by gender, age, tumor location and administrative region of Poland. The report also includes long-term time trends in incidence and mortality which help to assess changesin the risk of cancer in Poland in recent decades.Material and methods. Data on cancer cases are derived from the National Cancer Registry, and are collected basedon a unifi ed protocol for the whole country. This allows us to maintain the same cancer registration rules throughoutPoland. The source of data on deaths from cancer is the Central Statistical Offi ce. In this report the basic statisticalindicators were used. These are absolute numbers, percentages, crude and age-standardized (ASW) rates, cumulativerisk and lifetime risk of developing and dying from cancer. Estimates number of incidence and of deaths for the year2012 are calculated on the basis of the AP (age-period) model. Annual percentage changes in incidence and mortalitytrends were analyzed by the Joinpoint Regression Program, allowing up to 3 joinpoints.Results. A total of 145,890 new cancer cases and 98,500 deaths from cancer are estimated to occur in Poland in2012. These estimates indicate that the most frequently detected cancer in men in 2012 are lung cancer (20%), prostatecancer (15%) and colorectal cancer (13%). The most common causes of death in men were lung cancer (31%)and colorectal cancer (12%). Among women the most commonly diagnosed cancers in 2012 were breast cancer(23%), colorectal cancer (10%) and lung cancer (9%). The most common causes of death among women were lungcancer (15%), breast cancer (13%) and colorectal cancer (12%). In 2010, in Poland, more than 140,500 new cases ofcancer were registered and more than 92,500 persons died from cancer. Cancer is the second leading cause of deathin Poland, with 26% of deaths in men and 23% of deaths among women. Over the past 30 years, both the number ofcases and number of deaths in Poland have grown for both sexes. In recent years there has been a decrease in cancerincidence rates in men by 0.2% per year and an increase in incidence rates in women by 1% per year. For mortalitya decline has been observed of 1.9% per year in men and 1.5% per year in women. The most frequently diagnosedcancer in 2010 in men was lung cancer (21%) followed by prostate cancer (13%) and colorectal cancer (12%). Themost common causes of death in men were lung cancer (12%) and prostate cancer (8%). In the female populationthe most frequently diagnosed cancer in 2010 was breast cancer (22%), followed by colorectal cancer (10%) andlung cancer (9%). The most frequent causes of cancer deaths in women were lung cancer (15%), breast cancer (13%)and colorectal cancer (12%). Analysis of regional diff erences revealed that the incidence rates in Poland vary (from209/105 to 303/105 in males and from 176/105 to 249/105 in females) depending on administrative region. Regionaldiff erences are also observed in the level of mortality. In the male population mortality rates range from 151/105 to209/105 and in the female population from 75/105 to 119/105.Summary. This report presents the latest data on incidence and mortality from cancer in 2010 and the estimatesfor 2012. In comparison to previous years, in 2010 there is still a dominant position for lung cancer in men (both inincidence and mortality), although the incidence is decreasing. In men, there is observed increasing importance ofcolorectal and prostate cancers. In the population of women in Poland there is observed a growing importance forlung cancer, which is refl ected by its dominant position in cancer deaths. In incidence, as in previous years, the mostcommon are breast cancer and colorectal cancer. According to estimates, a signifi cant change in the structure ofmorbidity and mortality from cancer in 2012 is not expected

Zmiany wskaźników 5-letnich przeżyć względnych w Polsce u chorych zdiagnozowanych w latach 1999–2010

Wstęp. Wskaźniki przeżyć są narzędziem pozwalającym ocenić jakość opieki zdrowotnej oraz skuteczność leczenia nowotworów. Podstawowym celem artykułu jest prezentacja zmian wyleczalności polskich chorych zdiagnozowanych w latach 1999–2010, obserwowanych do końca 2015 roku. Materiał i metoda. Analizę przeżyć przeprowadzono z wykorzystaniem danych z Krajowego Rejestru Nowotworów i Głównego Urzędu Statystycznego. Wskaźniki przeżyć wyliczono metodą Hakulinena. Omówienie wyników. W Polsce wskaźniki 5-letnich przeżyć mężczyzn dla nowotworów ogółem wzrosły z 32,9% (diagnoza 1999–2001) do 41,3% (diagnoza 2008–2010) zaś kobiet odpowiednio z 50,9% do 56,1%. Największy postęp dokonał się w leczeniu chorych na raka gruczołu krokowego (o 15 p.p.), chorych na nowotwory hematologiczne (7–13 p.p.), kości i chrząstki stawowej (10–14 p.p.), tarczycy (5–9 p.p.) oraz nerki (7–9 p.p.). Dyskusja. Mimo niższych niż w innych krajach europejskich wskaźników przeżyć, w Polsce nastąpiła poprawa przeżyć chorych onkologicznych. Wnioski: 1. W Polsce nastąpiła poprawa przeżywalności chorych na większość nowotworów. 2. Największy wzrost wskaźników przeżyć obserwowano w nowotworach rzadkich. 3. Postęp dokonał się w latach obowiązywania Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych

Poprawa przeżyć chorych na nowotwory złośliwe w Polsce. Analiza przeżyć pacjentów zdiagnozowanych w latach 2003–2005

Wstęp. Populacyjne wskaźniki przeżyć są narzędziem pozwalającym ocenić skuteczność leczenia chorób nowotworowych.Dysponując danymi dotyczącymi różnych okresów, można ocenić zmiany w skuteczności leczenia wynikającezarówno z wprowadzenia nowych metod leczenia, jak i wszystkich działań z zakresu profi laktyki zdrowotnej.Przedstawione wskaźniki przeżyć oszacowano dla chorych zdiagnozowanych w Polsce w latach 2003–2005. Nowedane zostały porównane ze wskaźnikami obliczonymi dla okresu 2000–2002.Materiał i metody. Analizę przeżyć przeprowadzono w oparciu o zbiór zachorowań na nowotwory, zgłoszonych doKrajowego Rejestru Nowotworów. Do analizy włączono 341 241 pacjentów w wieku 15–99 lat, u których nowotwórzłośliwy rozpoznano w latach 2003–2005. Oszacowane wskaźniki przeżyć względnych wyliczone zostały metodąHakulinena przy użyciu programu SURV3. Analizę wykonano dla 17 najczęstszych nowotworów u mężczyzn i kobiet.Wyniki zostały porównane ze wskaźnikami oszacowanymi dla pacjentów zdiagnozowanych w latach 2000–2002 orazze wskaźnikami zbliżonych okresów diagnozy, przedstawionymi przez rejestry wojewódzkie, które takie wskaźnikiopublikowały. Wyniki bieżącej analizy dla Polski nie zostały porównane ze wskaźnikami europejskimi, ponieważwskaźniki przeżyć dla chorych zdiagnozowanych po 2003 roku przygotowywane przez EUROCARE-5 nie zostałyjeszcze opublikowane.Wyniki. Wskaźnik 5-letnich przeżyć względnych oszacowany dla chorych na nowotwory ogółem (bez względu napłeć), zdiagnozowanych w latach 2003–2005 w Polsce, wynosił 45,5%. Średni wiek pacjenta w chwili diagnozy wynosił63 lata, a odsetek utraconych w wyniku choroby lat życia szacuje się na blisko 79%. Wartość wskaźników przeżyciachorych na nowotwory ogółem znacząco różniła się w zależności od płci. Ich wartość była niższa u mężczyzn — 37,3%niż u kobiet — 53,5%. Wśród włączonych do analizy nowotworów najwyższe wskaźniki przeżyć w populacji mężczyznzanotowano u chorych na nowotwory: jądra (87,6%), chłoniaka Hodgkina (77,8%), gruczołu krokowego (76,4%) orazpęcherza moczowego (61,4%). Najniższe wskaźniki zaobserwowano w przypadku nowotworów: przełyku (7,1%),płuca (11,9%) oraz żołądka (16,4%). W populacji kobiet najwyższe wskaźniki przeżyć zarejestrowano u chorychz nowotworami: tarczycy (93,3%), chłoniakiem Hodgkina (82,7%), trzonu macicy (78,7%), piersi (77,2%) oraz czerniakiemskóry (71,3%). Najgorsze rokowania zanotowano u pacjentek z nowotworami: płuca (16,9%) i żołądka (19,8%).W porównaniu z poprzednim analizowanym okresem (lata 2000–2002) nastąpiła poprawa 5-letnich przeżyć u chorychzdiagnozowanych w latach 2003–2005: u mężczyzn o 4,4 punkty procentowe, a u kobiet o 2,3 punkty procentowe.Porównując długość przeżycia chorych mieszkających w trzech włączonych do analizy województwach, obserwujesię zróżnicowanie w zależności od lokalizacji nowotworu: o ± 4 punkty procentowe u mężczyzn oraz nieco większeu kobiet — o około ± 6 punktów procentowych.Podsumowanie. Analiza przeżyć chorych na choroby onkologiczne w Polsce, zdiagnozowanych w latach 2003–2005,wykazała wzrost 5-letnich wskaźników przeżyć w porównaniu z obserwowanymi w latach poprzednich. Podobnekorzystne zmiany obserwuje się we wszystkich województwach, które systematycznie liczą i analizują wskaźnikiprzeżyć. Wzrost przeżywalności chorych nowotworowych wynika prawdopodobnie z wielu przyczyn, z którychnajważniejszymi wydają się być poprawa świadomości zdrowotnej pacjentów i związana z tym „czujność epidemiologiczna”skutkująca wcześniejszym zgłaszaniem się do lekarza oraz stopniowa poprawa leczenia wynikająca z ogólnejpoprawy standardów leczenia