Osteoporosis in women and men - similarities and differences

We współczesnej medycynie osteoporoza (OP, osteoporosis) odgrywa szczególną rolę ze względu na rosnącą częstość występowania oraz konsekwencje kliniczne - złamania kostne prowadzące do utraty samodzielności, inwalidztwa i zwiększonej śmiertelności. Przez wiele lat uważano, że osteoporoza występuje głównie u kobiet po menopauzie. Obecnie wiadomo, że problem ten dotyczy także mężczyzn. W niniejszej pracy przedstawiono podobieństwa i różnice między osteoporozą u obu płci, ze szczególnym uwzględnieniem aspektu epidemiologicznego, patogenetycznego oraz odmienności terapeutycznych.Osteoporosis maintains a special position in today’s medicine, regarding both its growing incidence and its clinical and social consequences - fractures, leading to the loss of self-dependence, disabilities and higher mortality rates. It was thought for many years that osteoporosis affected mainly women after menopause. At present, it is known that the problem concerns men, as well. In the present review, similarities and differences between osteoporosis in either sex are discussed, concentrating on epidemiological and pathogenetic aspects, as well as on therapeutic differences

Identification of vertebral deformities in the Polish population by morphometric X-ray absorptiometry - results of the EPOLOS study

Introduction: The aim of the study was the determination of the prevalence of asymptomatic vertebral deformities in healthy persons of the Polish population, based on morphometric X-ray absorptiometry (MXA), and comparison of the results with data from literature, obtained by other techniques. Material and methods: The study involved 829 persons, including 520 women and 309 men, aged 18-79 years, untreated for osteoporosis before. The Th4 to L4 vertebrae were examined. Lateral scans of the thoracic-lumbar spine were made by an Expert-XL densitometer. Sixpoint digitization was used to calculate the anterior (Ha), central (Hc), and posterior (Hp) height of the Th4-L4 vertebral bodies. The vertebrae were defined as having prevalent deformities when at least one ratio value (Ha/Hp, Hc/Hp, Hp/Hp up, or Hp/Hp low) fell 3 SDs below or even more than the reference mean of that ratio at any vertebral level. Results: The analysis was performed on 9629 vertebrae, of which 167 (1.75%), evaluated as deformed and considered as fractures, were observed in 113 patients (13.63 % of the examined patients). In 81 persons (74% of the patients with fractures; 9.7% of the studied population), single fractures were demonstrated, while in 28 persons, multiple deformities prevailed. Fractures occurred in 108 women (20.7% of the examined women) and 42 men (13.5% of the examined men). The highest incidence of deformities was observed in women over 55 years of age. First-degree deformities dominated. Deformities of the Th8 and Th6 vertebrae were most frequently observed. Conclusions: 1. Using MXA, it was found that in the Polish population deformities of vertebrae are common, as was demonstrated in X-ray morphometric studies in the European Vertebral Observation Study (EVOS). 2. Densitometric morphometry, as a non-invasive technique, may become a useful tool in the diagnostics of vertebral fractures.Wstęp: Celem badania było określenie częstości występowania bezobjawowych zniekształceń trzonów kręgowych u zdrowych osób populacji polskiej przy wykorzystaniu morfometrii densytometrycznej (MXA) i porównanie wyników z danymi z piśmiennictwa uzyskanymi innymi technikami. Materiał i metody: Badaniu poddano 829 osób, w tym 520 kobiet i 309 mężczyzn w wieku 18-79 lat, dotąd nieleczonych z powodu osteoporozy. Uwidoczniono kręgi od Th4 do L4. Boczne skany kręgosłupa piersiowo-lędźwiowego wykonano aparatem Expert-XL. Oznaczono sześć punktów w celu wyznaczenia przedniej (Ha), środkowej (Hc) i tylnej (Hp) wysokości trzonów kręgowych Th4-L4. Kręg uznawano za zniekształcony, jeśli którakolwiek z wartości Ha/Hp, Hc/Hp lub Hp/Hp kręgu następnego lub Hp/Hp kręgu poprzedniego była niższa niż 3 odchylenia standardowego od średniej wartości referencyjnej. Wyniki: Analizie poddano 9629 kręgów. Jako zniekształcone, uznane za złamane oceniono 167 kręgów, występowały one u 113 pacjentów (13,63% badanych osób). U 81 osób (74% osób ze złamaniami; 9,7% populacji badanej) wykazano pojedyncze złamanie, a u 28 osób występowały mnogie deformacje. Złamania występowały u 108 kobiet (20,7%) i 42 mężczyzn (13,5%). Dominowały zniekształcenia pierwszego stopnia. Największa częstość deformacji występowała w grupie kobiet po 55. roku życia. Dominowały zniekształcenia pierwszego stopnia. Najczęściej obserwowano deformacje kręgu Th8 i Th6. Wnioski: 1. Stosując metodę MXA, potwierdzono częste występowanie deformacji trzonów kręgowych w populacji polskiej. Dane te są zbliżone do wyników uzyskanych w badaniach morfometrii rentgenowskiej w badaniach EVOS. 2. Morfometria densytometryczna jako badanie nieinwazyjne może stać się przydatnym narzędziem w diagnostyce złamań trzonów kręgowych

Resistance to thyroid hormone due to a novel mutation in the thyroid beta receptor (THRβ) gene coexisting with autoimmune thyroid disease—A case report

Resistance to thyroid hormone (RTH) is a syndrome characterized by impaired responsiveness of target tissues to thyroid hormones. The relationship between RTHβ and thyroid autoimmunity has been under research. In this study, we demonstrate a case report of a woman with a novel mutation in THRβ gene coexisting with autoimmune thyroid disease (AITD). The 36-year-old woman has been treated since childhood for a thyroid disease. Based on high levels of thyroid hormones (THs) and elevated concentrations of thyroperoxidase and thyroglobulin antibodies (TPOAb and TgAb, respectively), she received unnecessary long-term treatment with methimazole and finally underwent subtotal thyroidectomy. After the surgery, her TSH level remained significantly elevated, despite the treatment with 150 + 15 µg of thyroxine and triiodothyronine. A sequence analysis of the THRβ gene revealed a novel dinucleotide substitution affecting codon 453, resulting in the replacement of the normal proline with an asparagine (c.1357_1358delinsAA, p.(Pro453Asn)). The mutation has not been described in the literature yet; however, THRβ codon 453 represents a mutational hot spot, frequently altered in the TH receptor ß gene. After establishing the diagnosis of RTH, the patient was treated with 300 µg of thyroxine, which showed clinical improvement and normalization of TSH. The coexistence of RTHβ and AITD may additionally impede establishment of a proper diagnosis, leading to unnecessary therapy and delayed correct treatment. The presented case encourages a closer cooperation between clinical endocrinologists and geneticists

Stopień przestrzegania zaleceń przewlekłej terapii alendronianem 10 przez pacjentów leczonych z powodu osteoporozy

Introduction: It has been shown that more than 50% of people with a chronic disease, including osteoporosis, discontinue treatment during its first year. This problem increases with the time of observation. The aim of this study was to assess alendronate compliance over a period of 6 or 18 months in clinical practice of postmenopausal osteoporosis. Material and methods: Using a retrospective study of clinical histories (357) obtained in our Outpatient Clinic, as well as telephone interviews with patients, the compliance with alendronate therapy in postmenopausal patients was assessed. Results: After 1.5 years on observation 20.4% of patients, and after 0.5 years 8.5% of patients, discontinued their treatment as a result of intolerance (especially side effects on the gastrointestinal tract) (47.8%), health problems unrelated to osteoporosis (8.7%), inconvenience of the daily regimen (13.1%), costs (4.3%), and improvement of clinical condition (26.1%). It is worth mentioning that in both periods of observation (1.5 and 0.5 years) almost the same percentage of patient discontinued visits at our Outpatient Clinic (15.6% and 14.4%, respectively). Telephone interviews with patients who stopped attending the Outpatient Clinic at the Regional Centre of Menopause and Osteoporosis revealed that more than 50% of them discontinued the treatment. Conclusions: Not all patients treated with alendronate are compliant. Osteoporosis is a chronic disease, which needs long clinical observation and constant adherence to medication. Effective communication between doctor and patient, and follow-up visits that are more frequent would greatly improve the adherence to osteoporosis treatment modalities. Compliant patients achieved increases in bone mass density with simultaneous fracture risk reduction.Wstęp: Wykazano, że ponad 50% pacjentów leczonych z powodu chorób przewlekłych, w tym osteoporozy, przerywa terapię w ciągu pierwszego roku jej stosowania. Problem ten narasta z czasem trwania obserwacji. Celem pracy była ocena stopnia przestrzegania zaleceń terapii przewlekłej przez pacjentki leczone z powodu osteoporozy. Materiał i metody: Ocenie poddano 357 losowo wybranych historii chorób osób, które pierwszy raz były konsultowane w Regionalnym Ośrodku Osteoporozy i Menopauzy w łodzi w roku 2003 i 2004. Analizą objęto pacjentów leczonych preparatem alendronian 10. Wzięto pod uwagę czas trwania obserwacji, zakres kontynuacji, przyczynę przerwania stosowanego leczenia. Wyniki: W okresie 18 miesięcznej obserwacji leczenie przerwało 20,4% pacjentów, natomiast w okresie obserwacji 6 miesięcznej 8,5%. Przyczyny przerwania terapii alendronianem 10 były następujące: brak tolerancji ze strony przewodu pokarmowego (47,8%), współistniejące choroby (8,7%), uciążliwość przyjmowania leku w terapii codziennej (13,1%), cena leku (4,3%) oraz poprawa kliniczna (26,1%). Zarówno w jednym, jak i drugim okresie obserwacji stwierdzono porównywalną grupę pacjentów, którzy nie zgłosili się ponownie na konsultacje lub z którymi nie ma kontaktu od co najmniej pół roku do roku (odpowiednio: 15,6% dla obserwacji 1½ rocznej; 14,4% dla obserwacji ½ rocznej). Po weryfikacji telefonicznej stwierdzono, że ponad połowa pacjentów nie zgłaszających się nie kontynuuje zaleconego leczenia. Wnioski: Nie wszyscy pacjenci leczeni z powodu osteoporozy kontynuują zalecone leczenie. Im dłużej trwa leczenie tym większy jest odsetek pacjentów przerywających terapię. Choroba przewlekła wymaga wypracowania zasad współpracy pomiędzy prowadzącym lekarzem a pacjentem, której celem jest lepsze przestrzeganie zaleconych zasad postępowania terapeutycznego co może odnieść wymierny skutek w postaci poprawy stanu klinicznego

Rare clinical problem — isolated ACTH deficiency associated with chronic alcohol abuse

Isolated adrenocorticotropic hormone (ACTH) deficiency (IAD) is a rare pituitary disorder characterized by decreased secretion of ACTH, leading to cortisol deficiency, with normal secretion of other pituitary hormones. Diagnostics remains a challenge due to variable and nonspecific clinical presentation: weakness, weight loss, and low blood pressure. Hyponatremia and anemia are typical abnormalities in basic laboratory tests. Diagnostic procedures for IAD are based on results of low morning cortisol with low/normal ACTH concentrations, with flat response of these hormones in dynamic tests [with insulin/glucagon/corticotropin-releasing hormone (CRH)]. There is also no cortisol response to Synacthen during the standard (not extended) test duration. Several aetiologies lead to the development of IAD. The congenital form is typical of childhood onset. In adults, autoimmune aetiology prevails, including lymphocytic hypophysitis, and rarer — pituitary injury or other lesions in the gland. IAD has recently been demonstrated as a complication in patients receiving therapy with immune checkpoint inhibitors. Also, in the case of IAD, paraneoplastic autoimmune hypophysitis should be considered. Next, alcohol abuse has been reported to be a reason of IAD in single cases. Treatment with oral hydrocortisone usually causes significant improvement. As an example, we present 2 patients diagnosed with IAD. Both were older males, with history of alcohol abuse, long lasting hyponatremia, and weakness. Their clinical state normalized after receiving replacement therapy with hydrocortisone.

Metastases of breast cancer to the thyroid gland in two patients - a case report

Introduction: Metastatic cancer is rarely found in the thyroid (only 2-3% of malignant tumours found in that gland); primary sources usually including breast, kidney, and lung tumours. Cases reports: Two cases of advanced breast cancer with thyroid metastases in female patients are presented. The similarities between these two cases included: 1) postmenopausal age; 2) diagnosis based on result of FNAB (numerous groups of cells with epithelial phenotype strongly implying metastatic breast cancer); 3) thyroid function - overt hyperthyroidism in the first woman and subclinical hyperthyroidism in the second one; 4) the presence of nodular goitre in clinical examination, the occurrence of many nodular solid normoechogenic lesions with calcifications in both thyroid lobes in US; and 5) negative antithyroid antibodies. The main difference was the time of establishing diagnosis; in the first woman - before mammectomy, parallel to diagnostics of breast tumour, and in the second woman four years after mammectomy, during cancer dissemination (with right pleural effusion and lung metastasis). In the first case, mammectomy was followed two weeks later by thyroidectomy. The second patient was disqualified from thyroid surgery due to systemic metastatic disease. Conclusions: 1. Fine needle aspiration biopsy of the thyroid gland should obligatorily be performed in patients with breast cancer and nodular goitre, even without any clinical data of metastatic disease. 2. The clinical context of cytological findings is of critical value. 3. In patients with breast cancer accompanied by multinodular goitre, we recommend that more punctures be performed during FNAB than is routinely done. (Pol J Endocrinol 2010; 61 (5): 512-515)Wstęp: Przerzuty do tarczycy są stosunkowo rzadko diagnozowane (2-3% złośliwych nowotworów tarczycy). Najczęściej narządem wyjściowym dla nowotworu przerzutowego są: sutek, nerka i płuco. Opis przypadków: Zaprezentowano przypadki 2 chorych z rozpoznanym rakiem sutka i przerzutami do tarczycy. Podobieństwa pomiędzy pacjentkami obejmują: 1) wiek pomenopauzalny; 2) ustalenie rozpoznania za pomocą BAC (liczne grupy komórek o fenotypie nabłonkowym, prawdopodobnie przerzut z raka sutka); 3) nadczynność tarczycy (jawna klinicznie u jednej pacjentki, subkliniczna u drugiej); 4) obecność wola guzkowego, w badaniu USG liczne lite zmiany ogniskowe normoechogeniczne, lite ze zwapnieniami w obu płatach tarczycy; 5) prawidłowe stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych. Główną różnicą był moment postawienia rozpoznania; u pierwszej pacjentki przed mammektomią, równolegle do diagnostyki guza piersi, u drugiej 4 lata po mammektomii, w fazie rozsiewu choroby, z płynem w opłucnej i przerzutami do płuc. U pierwszej pacjentki przeprowadzono mammektomię, a dwa tygodnie później całkowitą tyreoidektomię, wdrożono substytucję L-tyroksyną i przekazano do dalszej terapii onkologicznej. Drugą pacjentkę zdyskwalifikowano z zabiegu z uwagi na stwierdzenie ogólnoustrojowego rozsiewu choroby. Wnioski: 1. Diagnostyka cytologiczna zmian ogniskowych w tarczycy u pacjentek z wywiadem raka sutka powinna być obligatoryjnie wykonywana, mimo braku jednoznacznych cech potwierdzających obecność zmian przerzutowych. 2. Kontekst kliniczny badania cytologicznego ma kluczowy charakter. 3. W przypadku podejrzenia przerzutu do tarczycy należy rozważyć możliwość poszerzenia zakresu badania cytologicznego w wolu wieloguzkowym poprzez selekcję większej liczby bioptowanych zmian ogniskowych. (Endokrynol Pol 2010; 61 (5): 512-515

Densytometryczna identyfikacja złamań trzonów kręgowych – miejsce w algorytmie diagnostyki osteoporozy

Vertebral Fracture Assessment (VFA) is a new method, based on fan-beam DXA and used for diagnosticimaging of vertebral bodies. Vertebral fractures are among the most frequent osteoporotic bone injuries; however,their identification is rather difficult. Their clinical significance is very high, as they are a risk factor forsubsequent fractures, both vertebral and non-vertebral, causing back pain and kyphosis, increasing respiratoryand gastric discomfort and, eventually, leading to disability and death. The most important advantages of theVFA method include: safety (low radiation dose), the possibility to be combined with densitometry (conveniencefor patient and staff) and higher cost-effectiveness vs. classic X-ray examination. VFA sensitivity and specificityare similar to those of classic X-ray, regarding the diagnostics of grade 2 and 3 vertebral fractures. The main disadvantageof VFA is its lower resolution vs. that of X-ray. Patients with densitometric features of osteopenia, inwhom the diagnosis of vertebral fractures may bias their therapeutic qualification, are the primary candidatesfor VFA examination

Influence of dietary calcium intake on quantitative and qualitative parameters of bone tissue in Polish adults

Introduction The objective of the study was to assess dietary calcium intake in the Polish population and its influence on selected parameters of bone tissue. Material and Methods 1,129 osteoporosis treatment–naive subjects, aged 20–80 years, randomly selected, were involved in the study. Bone status was established using densitometry of spine and hip and quantitative ultrasound of the calcaneus. Dietary calcium intake was calculated according to data gathered in a questionnaire. Results Median calcium intake was 746 mg; 72% of subjects had calcium intake below the recommended dose. Calcium intake correlated negatively with age (r = -0.15; p<0.001) and positively with BMD in the spine (r = 0.06; p<0.05) and in the femoral neck (r = 0.07; p<0.05). In subjects with the lowest calcium intake, a significantly lower femoral neck BMD and heel stiffness was noticed than in subjects with the highest calcium intake. However, multiple regression analysis showed that dietary calcium was not a predictor of low BMD, both in the hip and spine, as well as of bone stiffness in contrast to age, low BMI and female gender (p<0.0001). In all factors regression analysis, a weak influence of calcium intake on BMD was shown only in the subgroup of premenopausal women (β = 0.1; p<0.05). Conclusions In most subjects, dietary calcium intake was below the recommended dose; however, its influence on bone seems to be weak, except for persons with the greatest deficiency of dietary calcium and the subgroup of premenopausal women