List of selected publications by Axel Holvoet

 &nbsp

Ženklas šiuolaikinės lingvistikos problemų lauke

The article overviews the vicissitudes of the Saussurean notion of the two-sided linguistic sign in 20th-century linguistics. After having held centre stage for several decades in the Praguian and Copenhagian traditions of structuralism, this notion was sidelined if not rejected in the modular architecture of mainstream Generative Grammar, but has since been vindicated in the most influential linguistic schools to emerge in the wake of, and in reaction to, the Chomskyan revolution, viz. Cognitive Grammar and Construction Grammar. While the Saussurean theory of the linguistic sign may be claimed to be of foundational importance for the properly linguistic study of language, it was left for de Saussure’s successors to explore the implications and antinomies of the two-sided sign model. The article discusses a number of problems for the theory of the sign, such as the division between linguistically encoded and contextual meaning, the challenge of polysemy, the fluidity of the conventionalized linguistic sign in the continuous flow of diachronic processes, the Hjelmslevian dichotomy of semantic form and semantic substance, the place of syntax in a theory of the sign, etc.Saussure’o dvipusio kalbinio ženklo idėja turėjo fundamentinę reikšmę tiek semiotikos, tiek moderniosios lingvistikos raidai. Šioje apžvalgoje dėmesys sutelkiamas į ženklo interpretacijos evoliuciją XX a. lingvistikoje. Saussure’o ženklo teorijos implikacijos buvo įvairiapusiškai apmąstytos Prahos ir Kopenhagos struktūralistų darbuose, bet ją visiškai užgožė moduliarinė kalbos struktūros samprata Noamo Chomsky’o generatyvinėje gramatikoje. Po standartinės generatyvinės gramatikos dominavimo laikotarpio įsteigtose lingvistinėse mokyklose – kognityvinėje kalbotyroje ir konstrukcinėje gramatikoje – Saussure’o ženklo samprata buvo reabilituota ir aiškiau suvokiama definicinė šios sampratos reikšmė grynai lingvistiniams kalbos tyrimams, savo prielaidomis ir tikslais besiskiriantiems nuo kalbos filosofijos bei formaliosios semantikos. Straipsnyje apžvelgiamos naujesnėje lingvistikoje dėmesio sulaukusios ženklo teorijos problemos, tokios kaip kalboje užkoduotų ir kontekstinių reikšmės elementų skyrimas, polisemijos iššūkis, sutartinio ženklo tvermė diachroninių procesų tėkmėje, formalių ir substancinių (eminių ir etinių) reikšmių apibrėžimų santykis, ir pan

Ad hoc Taxonomies: A Baltic Parallel to the Scandinavian Absolute Positives

The article deals with the extension of definite markers into the domain of indefinite NPs in Scandinavian and Baltic. Definite articles evolving further down the grammaticalization path typically become markers of specificity (Greenberg 1978, Himmelmann 1998), but the development of definite markers in Baltic and Scandinavian languages (formally divergent as Baltic uses definite adjectives as the principal grammatical means of marking definiteness whereas Scandinavian employs definite articles for this purpose) has taken a different direction. After a brief discussion of the different types of extension of definite markers beyond their core domain in Baltic and Scandinavian, we focus on a specific construction in Scandinavian, the so-called ‘absolute positives’. We suggest that this construction is parallelled by certain Latvian constructions with definite adjectives, the effect being, in both cases, that of evoking ad hoc taxonomies. Finally, we present some considerations on the possible origin of the constructions discussed

The middle voice in Polish : an attempt at rehabilitation

Segment się jest formalnym wykładnikiem w heterogenicznej grupie konstrukcji rozciągającej się od zwrotnych sensu stricto (widzi się = widzi siebie) do bezosobowych (mówi się). Dostrzeżenie tej składniowej i semantycznej różnorodności doprowadziło do usunięcia obecnej niegdyś w gramatykach języka polskiego "strony zwrotnej" z nowszych opisów polszczyzny. W niniejszym artykule omawiamy konstrukcje tradycyjnie określane jako medialne (ciasto się łatwo kroi itp.). Przedstawiamy mapę semantyczną reprezentowanych w polszczyźnie konstrukcji medialnych, następnie analizujemy ich strukturę argumentową. Pokazujemy, że większość konstrukcji medialnych (poza antykauzatywnymi) nie zmienia struktury argumentowej leksemu i że powstają one w wyniku tak zwanych operacji morfosyntaktycznych (w odróżnieniu od morfoleksykalnych). Można je więc usytuować w ramach kategorii strony, obok passivum. Jednocześnie dowodzimy, że konstrukcje medialne nie są odmianą passivum: zarówno konstrukcje bierne, jak i medialne reprezentują "deagentywizację" (agent-backgrounding), w obu wypadkach chodzi jednak o różne rodzaje deagentywizacji.Polish verb forms occurring with (what was originally) the pronominal clitic się constitute a notoriously heterogeneous group of constructions ranging from reflexive proper (widzi się 'sees herself/himself') to impersonal (mówi się 'they say'). This article deals with middle-voice reflexives, which cover the semantic domain extending between reflexives proper and passives. The Polish types of middle-voice reflexives are first situated on a semantic map reflecting a cross-linguistic analysis based mainly on Slavonic, Baltic and Germanic data. Then an analysis of the different types is given in terms of argument structure. We argue that most of the Polish middle-voice reflexives do not differ from the non-reflexive forms in argument structure but only in the assignment of grammatical relations. They are also characterized by construction-specific semantic modifications (more marked than in the case of the passive). As they are arguably not in the lexicon, a good case can be made for their treatment in terms of grammatical voice. At the same time these constructions are distinct from the passive: both middle-voice and passive constructions are agent-back-grounding devices, but they represent different types of backgrounding

O leksykalnych wykładnikach użycia interpretatywnego

 The article deals with the marking of interpretive use (a notion introduced by Sperber & Wilson 1986 within the framework of their Relevance Theory) in grammar and the lexicon. The emphasis is on discourse particles marking interpretive use. Unlike what has often been assumed, the marking of interpretive use is distinct from evidentiality, although the lexical markers of interpretive use, evidentiality and epistemic modality are relatively weakly differentiated and cases of polyfunctionality are frequent. Interpretive use markers and their relationship to evidential and epistemic markers is here illustrated by examples mainly from Slavonic and Baltic languages.The article deals with the marking of interpretive use (a notion introduced by Sperber & Wilson 1986 within the framework of their Relevance Theory) in grammar and the lexicon. The emphasis is on discourse particles marking interpretive use. Unlike what has often been assumed, the marking of interpretive use is distinct from evidentiality, although the lexical markers of interpretive use, evidentiality and epistemic modality are relatively weakly differentiated and cases of polyfunctionality are frequent. Interpretive use markers and their relationship to evidential and epistemic markers is here illustrated by examples mainly from Slavonic and Baltic languages

Some Implications for Ērika: Implicatives in Danish, Finnish and Lithuanian

The article deals with implicative verbs, i.e., verbs that, both in their affirmative and negative forms, carry implications as to the factual status of their propositional complements, e.g. manage, forget, bother etc. Karttunen (1971), who introduced the notion, already pointed out that a verb that is implicative in one language need not necessarily have implicative counterparts in other languages. It is conceivable that some languages have semantic groups of implicatives not represented, or less well represented, in other languages, and this deserves to be investigated. In this article the authors offer just a very preliminary exploration based on three languages, one North Germanic, one Fennic, and one Baltic. They show that even such a small sample may reveal interesting differences. The authors also pause over certain general tendencies in the semantic development of implicatives. While most of the work on implicatives has been done in the tradition of formal semantics, the authors show that a more cognitively oriented approach (invoking mechanisms of subjectification) can yield valuable insights into the polysemy of implicatives

Zum Gebrauch des Verbalaspekts bei der Bezeichnung wiederholter Handlungen im Polnischen und Russischen (auf allgemein-slawischen Hintergrund)

In vorliegenden Aufsatz wird der Aspektgebrauch des Polnischen und Russischen bei verschiedenen Arten der Iterativität einer konfrontativen Analyse unterzogen. Es erweist sich dabei, dass das Polnische in grösserem Umfang als das Russische Perfektive in iterativer Funktion verwendet, und zwar auch im Präteritum, wo diese im Russischen ausgeschlossen sind (vgl.poln. czasem przyszedł neben czasem przychodził gegenüber russ. inogda prlchodil). Der Verfasser äussert die Vermutung, dass der schwankende Aspektgebrauch bei iterativer Bedeutung dem Konflikt zwischen zwei Systemen der Aspektdeterminierung, dem temporal-deiktischen und dem semantischen, zuzuschreiben ist. Das Bulgarische, das für die temporal-deiktische Aspektopposition besondere Ausdrucksmittel (Aorist und Imperfektum) besitzt, weist in solchen Fällen perfektive Imperfekta auf. Wiederholte Handlungen sind nämlich auf temporal-deiktischer Ebene immer imperfektiv, von semantischem Standpunkt können sie aber auch durch Perfektiva bezeichnet werden, indem diese das sogenannte "nagljadno-primernoe znaSenie" annehmen. In denjenigen slawischen Sprachen, wo es nur den derivationellen Aspekt gibt, entscheidet in solchen Konfliktfällen über die Wahl der Aspektform letzten Endes die Sprachnorm, im Sinne der Realisierung des Sprachsystems.Zadanie pt. „Digitalizacja i udostępnienie w Cyfrowym Repozytorium Uniwersytetu Łódzkiego kolekcji czasopism naukowych wydawanych przez Uniwersytet Łódzki” nr 885/P-DUN/2014 zostało dofinansowane ze środków MNiSW w ramach działalności upowszechniającej nauk

Средний залог в славянских и балтийских языках: некоторые проблемы таксономии

В статье рассматриваются таксономические вопросы, связанные с описанием возвратных форм славянского и балтийского глагола. В функциональном и типологическом отношении эти формы, унаследовавшие функции древних форм среднего залога, и в синхронном плане следует считать не возвратными, а собственно медиальными. В новейших грамматиках славянских и балтийских языков преобладает словообразовательный подход к категории возвратности; в грамматике польского языка, кроме того, часть возвратных конструкций относится к синтаксису. В данной статье приводятся аргументы в пользу возвращения к словоизменительной концепции возвратности, т.е. к концепции возвратного или, точнее, среднего залога. Автор старается показать, что отказ от словоизменительной концепции возвратности не только не приносит удовлетворительных решений для некоторых существенных таксономических проблем, связанных с описанием возвратных форм, но и влечет за собой новые проблемы как для грамматического, так и для лексикографического описания славянского и балтийского глагoла. Рассматриваются две возможные точки зрения на место возвратных форм в залоговой системе глагола: (1) возвратный (средний) залог в трехчленной залоговой системе (действительный : средний : страдательный), и (2) залоговая система с двумя независимыми противопоставлениями (действительный : страдательный и средний : несредний)