125 research outputs found

    Quilombola community : analysis of the persistent problem in health attention under the focus of the intervention bioethics

    Get PDF
    A comunidade quilombola Kalunga, grupo étnico afro-brasileiro, ocupa a região do cerrado no nordeste do Estado de Goiás. O presente estudo trata do perfil sócio epidemiológico em ambiente rural, no qual são consideradas as condições de vida que afetam a saúde dos quilombolas, sob a perspectiva da Bioética de Intervenção. Aplicou-se um questionário do tipo semiestruturado contendo variáveis relativas à identificação dos participantes nos cenários sanitário, socioeconômico e étnico-cultural. Os resultados apontam para a persistência de fragilidades relacionadas às questões sociais e de saúde, bem como para a dificuldade de promoção dos processos inclusivos de universalidade e equidade em saúde para aquela comunidade.The Kalunga Quilombola community, composed of an Afro-Brazilian ethnic group, lives in the Brazilian region called Cerrado, in the northeast area of the Sate of Goiás. The current study deals with the social-epidemiological profile in rural environment, in which the living conditions that affects Quilombola people are considered under the perspective of the Intervention Bioethics. A semi-structured questionnaire was applied containing the variables related to the participants' identification concerning health, socio-economical and ethnic-cultural scenarios. The results show the persistency of fragilities related to social and health issues, as well as to difficulties to promote including processes towards universality and equity in health as for that community

    Acesso à saúde de populações vulneráveis: uma visão sob o enfoque da bioética

    Get PDF
    Aquest article discuteix les qüestions entorn de l'accés a la salut dels grups ètnics anominats quilombolas. Els quilombos contemporanis són grups tradicionals amb una organització polític-econòmica-històrica-cultural pròpia que al llarg del temps lluiten per la inclusió social per mitjà de les polítiques públiques i accions d'atenció integral. El Sistema Únic de Salut de Brasil defensa que el dret humà a la salut de la població exigeix que s’ estableixin estàndards d'equitat en la política de salut del país. Des d’aquesta perspectiva, la Bioètica es converteix en un instrument d'inclusió social que guia les discussions democràtiques sobre els problemes per a l'accés equitatiu i les millors condicions de vida, salut i benestar de la població.This article discusses the issues related to access to healthcare of ethnic groups called quilombolas. Contemporary quilombos are traditional groups with political-economic-historical-cultural organization, which over time struggle for social inclusion through public policies and actions of comprehensive care. The Unified Health System (SUS) states that implementing the human right to health of the population is establishing equity standards in the health policy of the country. In this perspective, Bioethics becomes a social inclusion instrument guiding democratic discussions about the problems that reduce equitable access and better living, health and good living conditions of the population.Este artículo discute las cuestiones en torno al acceso a la salud de los grupos étnicos denominados quilombolas. Los quilombos contemporáneos son grupos tradicionales con organización político-económica-histórica-cultural, que a lo largo del tiempo luchan por la inclusión social por medio de las políticas públicas y acciones de atención integral. El Sistema Único de Salud (SUS) de Brasil defiende que el derecho humano a la salud de la población es establecer estándares de equidad en la política de salud del país. En esta perspectiva, la Bioética se convierte en un instrumento de inclusión social que guía las discusiones democráticas acerca los problemas para el acceso equitativo y las mejores condiciones de vida, salud y bienestar de la población.Este artigo discute as questões em torno do acesso à saúde dos grupos étnicos denominados quilombolas. Os quilombos contemporâneos são grupos tradicionais com organização política-econômica-histórica-cultural, que ao longo do tempo lutam pela inclusão social por meio das políticas públicas e ações de atenção integral. O Sistema Único de Saúde (SUS) defende que efetivar o direito humano à saúde da população é estabelecer padrões de equidade na política de saúde do país. Nessa perspectiva, a Bioética torna-se um instrumento de inclusão social pautando discussões democráticas acerca dos problemas que reduzem à população ao acesso equitativo e as melhores condições de vida, saúde e bem-viver

    População Quilombola Kalunga : acesso ao sistema de saúde sob o enfoque da bioética de intervenção

    Get PDF
    Tese (doutorado)—Universidade de Brasília, Faculdade de Ciências da Saúde, Programa de Pós-Graduação em Bioética, 2014.Esta tese discorre acerca da comunidade quilombola Kalunga, grupo étnico afro-brasileiro que ocupa, secularmente, a região do cerrado localizada entre rios, serras e vãos no Estado de Goiás, ao redor da Chapada dos Veadeiros. Tem como objetivo conhecer as condições relativas ao acesso à saúde por esta comunidade, à luz da Bioética de Intervenção,um instrumento de inclusão social comprometido com o complexo processo da democracia e dos direitos de cidadania de indivíduos, grupos e/ou segmentos que persistem sob a história de exclusão e de relações assimétricas na sociedade. É um estudo quanti-qualitativo, que possibilita trazer dados observáveis ao mesmo tempo em que se aprofunda na complexidade dos processos sociais. A amostra pesquisada foi de conveniência e participaram, voluntariamente, da pesquisa os líderes comunitários, os integrantes da comunidade e os gestores municipais de saúde. Para a coleta de dados, utilizaram-se ferramentas como questionário semiestruturado, entrevista e grupo focal com desenvolvimento de oficinas para aprofundar as discussões. A opção pelo uso de diferentes estratégias contribuiu para a análise e garantiu qualidade à pesquisa. O questionário socioepidemiológico foi composto por quatro eixos: dados do participante, caracterização do domicílio, caracterização da comunidade e tradição étnico-cultural. Para a entrevista, buscou-se levantar as questões específicas do acesso à saúde em relação a facilidades e/ou dificuldades, igualdade de oportunidade e justiça como equidade. Para o tratamento dos dados quantitativos, foi utilizado o programa estatístico Epi-Info 6.04, e para os dados qualitativos, o programa textual NVivo 10. Realizou-se análise de conteúdo, segundo Bardin, com discussões argumentadas à luz da Bioética de Intervenção tendo como base o princípio da igualdade, justiça e equidade, descrito pela Declaração Universal sobre Bioética e Direitos Humanos. Os resultados dos dados socioepidemiológicos apontaram para uma coerência entre a visão dos líderes e dos integrantes da comunidade em relação aos determinantes de vida e as condições de vulnerabilidades persistentes na comunidade. Já nos discursos provenientes das entrevistas e oficinas emergiram eixos principais, como: equidade em saúde, inclusão social, justiça distributiva, responsabilidade pública e políticas públicas. Constataram-se os seguintes aspectos: a comunidade quilombola Kalunga vive, em sua maioria, em condições de vulnerabilidades persistentes; há constante ameaça da perda da autonomia, da identidade cultural e territorial; os integrantes da comunidade apresentam dificuldades de acesso aos serviços de saúde, devido à precariedade ou à inexistência de serviços estruturados de saúde, bem como dos serviços essenciais para manutenção do bem viver; são reduzidas as possibilidades de oportunidades; há precária articulação intersetorial; e é incipiente a participação política e a representação dos quilombolas nas instâncias de tomada de decisão ou espaços de poder. A instrumentalização da Bioética de Intervenção como um processo micropolítico de fortalecimento da autonomia, empoderamento, compromisso e corresponsabilidade dos sujeitos possibilita uma consciência transformadora para que estes lutem pelos seus interesses em prol da sua realidade concreta. Considera-se que o tema do acesso à saúde traz o empenho da saúde pública brasileira na garantia de maior atuação e a responsabilidade governamental no que tange à promoção da equidade em saúde. Acredita-se, portanto, que as políticas públicas devem buscar meios que diminuam as iniquidades e promovam uma sociedade mais justa e igualitária na área da saúde. _______________________________________________________________________________________ ABSTRACTThis dissertation depicts the Kalunga quilombola community, an Afro-Brazilian ethnic group, which has been located at the Cerrado region (Savanna) for over a century - between rivers, hills and valleys in the state of Goiás close to the Veadeiros Plateau. The study is intended at understanding the conditions in which this community has access to healthcare services, based on the Intervention Bioethics, a social inclusion instrument. IB is committed to the complex process of democracy and individual citizens' rights or those of groups and/or segments that still have to undergo the history of exclusion and assymetric relations within the society. This is a quanti-qualitative study, which allows bringing on observable data at the same time it will delve into the complexity of social processes. The sample analyzed was based on convenience and participants included community leaders, who took part on a voluntary basis, as well as community members and municipal healthcare managers. For data collection, tools such as semi-structured questionnaires, interviews, and workshop-developed focal groups in order to deepen discussions. The choice for different strategies has contributed with the analysis and keeping research quality. The social-epidemiological questionnaire was comprised of four main axes: participant data, description of their dwellings, description of the community and ethnic-cultural tradition. For the interview, one has raised the specific issues related to healthcare, given ease and/or difficulties in access, equality of opportunities and justice as equity. In order to treat quantitative data, Epi-Info 6.04 was used and NVivo 10 was used for qualitative data. Content review was performed, according to Bardin, with discussions under the Intervention Bioethics, based on the principle of equality, justice and equity, as described in the Universal Declaration on Bioethics and Human Rights. Findings from the social-epidemiological data have pointed towards a consistency between the view of leaders and that of the community members when it came to livelihood determining factors and the persistent vulnerability conditions within the community. In the discourses stemmed from interviews and workshops, major themes have emerged, such as equity in healthcare, social inclusion, distributive justice, public accountability and policy-making. The following aspects were observed: the Kalunga quilombola community lives mostly under persistent vulnerable conditions; there is a constant threat of losing their autonomy, cultural and territorial identity; community members find it difficult to access healthcare services, either because they are precarious or unstructured, as well as essencial welfare services; and they are confronted with reduced opportunities; there is little intersectoral coordination; and political participation is incipient as well as quilombola representation in decision making or power-holding bodies. Uncoupling Intervention Bioethics as a micropolitical process for granting more autonomy, empowerment, commitment and responsibilities among the subjects will lead to a changing level of awareness so that they fight for their interests towards their concrete reality. One considers that the topic access to healthcare brings about the effort of the Brazilian public health in ensuring more government actions and responsibility with regard to the promotion of equity in healthcare. Therefore, it is believed that policy-making should be aimed at reducing inequities and promoting a more fair and egalitarian society in health care services

    O cuidado integral em tempos de COVID-19: uma reflexão

    Get PDF
    La pandemia SARS-CoV-2/COVID-19 ha generado muchos cambios en el contexto público y privado, planteando problemas morales, legales, políticos y sociales para la vida diaria de la sociedad planetaria. Este artículo hace reflexiones sobre los temas de la ética y el cuidado con la vida, cuyos cambios bruscos se asociaron al desafío de la viabilidad de supervivencia y la importancia del cuidado relacional en el contexto de la pandemia. Ante el imperativo del aislamiento y el distanciamiento social, se buscaron estrategias de protección para un continuum social. En ese contexto, las dimensiones del cuidado se construyeron desde la noción de salutogénesis y autocultivo, que fundamenta un sistema de valores que incorpora saberes para la salud, la calidad de vida y el bienestar. Se infiere que en una mirada sistémica, por medio de políticas públicas y ayuda humanitaria, nuevos principios y valores orientarán la experiencia futura enfocada en la preservación de la vida humana, el cuidado ético con la salud y el cultivo planetario para el buen vivir de la humanidad.The SARS-CoV-2/COVID-19 pandemic has caused various changes in the public and private context, raising moral, legal, political and social challenges for the daily life of the society around the world. This paper offers some reflections on the ethics and care for life, in a time when sudden changes were associated with the challenge of survival viability and the importance of relational care in the context of the pandemic. In view of the mandate for social isolation and distancing, protection strategies were sought for a social continuum. In this context, the care framework was built around the notion of salutogenesis and self-preservation, which underlies a value system incorporating knowledge related to health, quality of life and well-being. In a systemic view, through public policies and humanitarian aid, there is the assumption that new principles and values will guide the future experience focusing on the preservation of human life, ethical health care and planetary preservation for the good living of humanity.A pandemia do SARS-CoV-2/COVID-19 gerou muitas mudanças no contexto público e privado, levantando questões morais, legais, políticas e sociais para o cotidiano da sociedade planetária. Esse artigo trata de reflexões acerca das temáticas da ética e do cuidado com a vida, as quais bruscas mudanças associaram-se ao desafio da viabilidade de sobrevivência e importância do cuidado relacional no contexto da pandemia. Ao imperativo do isolamento e distanciamento social, buscaram-se estratégias de proteção para um continuum social. Nesse contexto, as dimensões do cuidado edificaram-se a partir da noção da salutogênese e auto cultivo, que fundamenta um sistema de valores incorporando saberes para a saúde, qualidade de vida e o bem-viver. Infere-se que numa visão sistêmica, por meio de políticas públicas e de ajuda humanitária, novos princípios e valores nortearão a vivência futura tendo como foco a preservação da vida humana, o cuidado ético com a saúde e o cultivo planetário para ao bem viver da humanidade

    MORTALIDAD POR ACCIDENTES DE TRÁFICO EN ANCIANOS EN LAS REGIONES DE BRASIL DE 2009 A 2018

    Get PDF
    Objetivo: Descrever a mortalidade por acidentes de trânsito em idosos nas regiões do Brasil no período de 2009 a 2018. Métodos: Trata-se de um estudo com dados agregados do tipo série temporal coletados no Sistema de Informação sobre Mortalidade, disponível no DATASUS. Resultados: Foram registrados, entre 2009 e 2018, 61580 óbitos em idosos, acima de 60 anos, nas regiões brasileiras. Sendo, desse total, 73,97% do sexo masculino. A faixa etária de maior acometimento foi acima de 80 anos de idade. Os locais de maior ocorrência dos óbitos foram o hospital e a via pública. A categoria do CID10 de maior destaque foi pedestre traumatizado (CID V09). Conclusão: Os idosos, especialmente pedestres, foram mais vulneráveis à mortalidade por acidente de trânsito. É necessário investir tanto em medidas educativas de trânsito quanto na atenção integral à saúde da pessoa idosa.Objective: To describe mortality from traffic accidents among the elderly in the regions of Brazil from 2009 to 2018. Methods: This is a study with data of the time series type collected in the Mortality Information System (SIM), available at DATASUS. Results: Between 2009 and 2018, 61580 deaths were registered in the elderly, over 60 years of age, in Brazilian regions. Of this total, 73.97% were male. The age group most affected was over 80 years of age. Most of the elderly affected had from 1 to 3 years and from 4 to 7 years of schooling. The places with the highest occurrence of deaths were the hospital and the public road. The most prominent CID10 category was V09. Conclusion: The elderly, especially pedestrians, were more vulnerable to mortality from traffic accidents. It is necessary to invest both in educational traffic measures and in comprehensive health care for the elderly.Objetivo: Describir la mortalidad por accidentes de tránsito entre las personas mayores en las regiones de Brasil de 2009 a 2018. Métodos: Este es un estudio con datos agregados del tipo de series de tiempo recolectados en el Sistema de Información de Mortalidad (SIM), disponible en DATASUS. Resultados: Entre 2009 y 2018, se registraron 61580 muertes en ancianos, mayores de 60 años, en las regiones brasileñas. De este total, el 73,97% eran hombres. El grupo de edad más afectado fue el de más de 80 años. La mayoría de los ancianos afectados tenían de 1 a 3 años y de 4 a 7 años de escolaridad. Los lugares de muerte más frecuentes fueron el hospital y la vía pública. La categoría CID10 más destacada fue V09. Conclusión: Los ancianos, especialmente los peatones, eran más vulnerables a la mortalidad por accidentes de tráfico. Es necesario invertir tanto en medidas educativas de tránsito como en atención integral a la salud de las personas mayores

    Para uma sociologia do câncer

    Get PDF

    Conhecendo a natureza, defendendo a vida: um elo entre universidade e comunidade

    Get PDF
    O Projeto de ação Contínua "Conhecendo a natureza, defendendo a vida", foi criado e está sendo desenvolvido desde 2002 na Escola Classe 415 Norte, situada no Plano Piloto do Distrito Federal, e oferece Educação Infantil e a primeira fase do Ensino Fundamental (1º. ao 5º. ano). O projeto tem como carro-chefe o ensino de Botânica nas primeiras etapas da vida escolar, visando a familiarização dos estudantes com as ciências desde o princípio de sua vida escolar, evitando a rejeição freqüentemente observada  na vida universitária.  Esperamos ajudar a nascer, na criança,  amor e respeito pela natureza baseado no conhecimento adquirido. Porém o projeto não ensina apenas sobre plantas, mas tenta mostrar ao estudante que elas não vivem sozinhas e se relacionam umas com as outras e até com outros grupos como os animais, algas e fungos. É dessa maneira multidisciplinar sendo que a cada edição conta com a participação de profissionais de diversas áreas do conhecimento, tais como: Zoologia, Física, Química, Paleontologia, Artes Plásticas, Astronomia. Os trabalhos confeccionados pelos alunos durante as oficinas de trabalho tem sido apresentados anualmente na Semana Nacional de ciência e Tecnologia, onde o projeto mantém um estande desde a primeira edição. &nbsp

    Percepção da conduta do médico obstetra sobre saúde bucal

    Get PDF
    Objetivo: Avaliar a percepção e conduta do médico obstetra sobre saúde bucal no acompanhamento das gestantes, durante as consultas pré-natais na cidade de São Luís, Maranhão. Material e métodos: Trata-se de um estudo transversal, realizado com 41 médicos obstetras que prestam atendimento no Hospital/Maternidade de Alta Complexibiliadade de São Luís-MA. Os médicos responderam a um questionário estruturado contendo 20 perguntas relacionadas a saúde bucal no período gestacional. Resultados: Desta amostra, 58,5% médicos são do sexo masculino e 41,5% do sexo feminino; 56,1% tinham entre 29 e 49 anos; 41,5% entre 28 e 38 anos e 2,4% mais de 60 anos; 22% sempre aconselham as gestantes sobre saúde bucal e 51,2% a partir do 3º mês de gestação; todos os médicos receberam informações sobre saúde bucal. Conclusão: A relação entre médico obstetra e cirurgião dentista deve ser estreitada, contribuindo para um efetivo atendimento multidisciplinar das gestantes e dos bebês. Faz-se necessária uma maior atuação interdisciplinar, entre cirurgiões-dentistas e médicos dedicados ao acompanhamento da gestante, e que o cirurgião-dentista se integre, efetivamente, à equipe de atendimento pré-natal
    corecore