ภาวะผู้นำแบบผู้รับใช้ในโรงพยาบาลเอกชน : การนิยามมโนทัศน์และพัฒนาเครื่องมือวัด

The servant leadership in private hospital: A conceptualization and scale developmentบทคัดย่อ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อวิเคราะห์และสังเคราะห์ความคิดเห็นของผู้เชี่ยวชาญที่นำไปสู่การนิยาม ความหมายและองค์ประกอบของภาวะผู้นำแบบผู้รับใช้ที่สอดคล้องกับบริบทสังคมและวัฒนธรรมไทย 2) เพื่อกำหนดตัวชี้วัดเชิงพฤติกรรมตามความหมายและองค์ประกอบจากการสังเคราะห์ที่นำไปสู่การสร้างเครื่องมือวัดภาวะผู้นำแบบผู้รับใช้ให้สอดคล้องกับบริบทการทำงานของพยาบาลในโรงพยาบาลเอกชน และ 3) เพื่อตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือวัดภาวะผู้นำแบบผู้รับใช้ที่ได้มาจากการประชุมกลุ่ม งานวิจัยนี้ใช้แบบแผนการวิจัยผสานวิธีตามลำดับเวลา 3 ระยะ โดยระยะที่ 1 และ 2 ใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ เริ่มต้นจากการใช้เทคนิคการวิจัยอนาคต เพื่อสังเคราะห์นิยาม ความหมายและองค์ประกอบของภาวะผู้นำแบบผู้รับใช้จากความเห็นของผู้เชี่ยวชาญ ระยะที่ 2 ใช้วิธีการจัดประชุมกลุ่มผู้เชี่ยวชาญและอาจารย์พยาบาลเพื่อระดมสมองในการกำหนดตัวชี้วัดพฤติกรรมในแต่ละองค์ประกอบ       ที่ได้จากการวิจัยระยะที่ 1 สำหรับการวิจัยระยะที่ 3 ใช้การวิจัยเชิงปริมาณ โดยนำตัวชี้วัดที่ได้สร้างเป็นข้อคำถาม นำไปทดลองใช้เก็บข้อมูลจากหัวหน้าพยาบาลจำนวน 116 คน จากโรงพยาบาลเอกชน 6 แห่ง เพื่อหาคุณภาพเครื่องมือ ผลการสังเคราะห์ความเห็นของผู้เชี่ยวชาญพบว่า องค์ประกอบภาวะผู้นำแบบผู้รับใช้ของแพทเตอร์สันและสเปียรส์ สามารถนำมาใช้ร่วมกันได้ โดยองค์ประกอบที่ไม่ซ้ำซ้อนและสอดคล้องกับบริบทสังคม และวัฒนธรรมไทยมี 9 องค์ประกอบ นำไปสู่การสร้างการกำหนดตัวชี้วัดพฤติกรรมทั้งหมด 36 พฤติกรรมในระยะที่ 2 ซึ่งนำไปใช้สร้างเครื่องมือวัดในระยะที่ 3 ทั้งหมด 42 ข้อ มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.24 ถึง 0.90(p<.05) มีค่าแอลฟ่ารายด้านระหว่าง 0.512 ถึง 0.818 และทั้งฉบับ 0.93 ผลการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันพบว่า 9 องค์ประกอบนี้มีความเที่ยงตรงเชิงโครงสร้างเนื่องจาก วัดตัวแปรแฝงตัวเดียวกัน ซึ่งคือภาวะผู้นำแบบผู้รับใช้ (c2=31.29, df=24, P-value=0.15, RMSEA=0.51; GFI = 0.94; CFI = 0.99; NNFI = 0.99, AVE = 0.55,             CR = 0.92) มีค่านำหนักองค์ประกอบอยู่ระหว่าง 0.67 ถึง 0.88   คำสำคัญ: ภาวะผู้นำแบบผู้รับใช้ การวิจัยผสานวิธ

การวิจัยและพัฒนาครอบครัวเข้มแข็งโดยผ่านกระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมของผู้นำองค์การบริหารส่วนตำบล (Family Strength Research and Development through Participatory Learning Process of Tambon Administrative Organization Leaders)

&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; The objectives of this research are to study community readiness for development (herein referring to the development of Family strength) in villages under the Tambon Khok Khi Non Administrative Organization, and to construct the Family strength training program through participatory learning process of Tambon Khok Khi Non Administrative Organization leaders by utilizing the Family strength conceptual framework (David Olson et al. 1982). The researcher collected data on community readiness from 356 residents of 5 villages under the Tambon Khok Khi Non Administrative Organization, using community readiness questionnaires; the result of which showed that all 5 villages possess medium levels of community readiness. For construction of training program, the researcher employed in-depth interviews and focus group discussion forums to examine factors related to Family strength, characteristics of Family strength, and development of Family strength; in combination with use of participatory action research on the president and members of Tambon Khok Khi Non Administrative Organization and their families -5 families-(husbands and wives only) to acquire guidelines for the development of Family strength training program. The researcher compiled the data obtained and integrated with theoretical concepts from literature reviews to construct the training program for development of Family strength in accordance with Family strength conceptual factors of Olson et al. &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; The constructed training program comprises 7 main modules: - 1) Ideal family, 2) knowledge of Family strength, 3) knowledge of Family strength concepts and models, 4) Guidelines for development of cohesion components (with 6 sub-modules), 5) Guidelines for development of flexibility components (with 4 sub-modules), 6) Guidelines for development of communication components(with 4 sub-modules), and 7) Result monitoring &nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; Test application of the training program through a one-group, pre-test and post-test format, revealed that participants achieved higher scores on Family strength Questionnaires after training (t = 18.33, p-value< .05); indicating that the training program constructed is effective and can be applied in real situation. Keywords: Family Strength, Participatory Learning &nbsp;บทคัดย่อ&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp; การวิจัยครั้งนี้ผู้วิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความพร้อมของชุมชนในการพัฒนา (ซึ่งในที่นี้เป็นการพัฒนาเรื่องความเข้มแข็งของครอบครัว) โดยทำการศึกษาหมู่บ้านที่อยู่ในสังกัดองค์การบริหารส่วนตำบลโคกขี้หนอน และมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างหลักสูตรฝึกอบรมครอบครัวเข้มแข็ง โดยผ่านกระบวนการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมของผู้นำองค์การบริหารส่วนตำบลโคกขี้หนอน โดยใช้กรอบแนวคิดครอบครัวเข้มแข็งของเดวิด ออลซัน และคณะ (Olson et al, 1982) ผู้วิจัยเก็บรวบรวมข้อมูล ความพร้อมของชุมชนจากประชาชนในหมู่บ้านที่อยู่ในสังกัดองค์การบริหารส่วนตำบลโคกขี้หนอน 5 หมู่บ้าน จำนวน 356 คน โดยใช้แบบสอบถามความพร้อมชุมชน ซึ่งพบผลว่า ทั้ง 5 หมู่บ้านมีความพร้อมของชุมชนสำหรับการพัฒนาอยู่ในระดับปานกลาง สำหรับการสร้างหลักสูตรฝึกอบรมผู้วิจัย ใช้การสัมภาษณ์แบบเจาะลึกและการจัดดำเนินการสนทนากลุ่ม เพื่อศึกษาถึงปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความเข้มแข็งของครอบครัว ลักษณะของครอบครัวเข้มแข็ง และการพัฒนาความเข้มแข็งของครอบครัว ประกอบกับการใช้เทคนิคการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมกับนายกและสมาชิกองค์การบริหารส่วนตำบลโคกขี้หนอนและครอบครัว (เฉพาะสามี ภรรยา) จำนวน 5 ครอบครัว เพื่อให้ได้แนวทางการพัฒนาหลักสูตรความเข้มแข็งของครอบครัว ผู้วิจัยนำข้อมูลที่ได้มานี้ประมวลรวมกับแนวคิดทฤษฎีจากการทบทวนเอกสาร แล้วนำมาสร้างเป็นหลักสูตรฝึกอบรมพัฒนาความเข้มแข็งของครอบครัวตามองค์ประกอบของแนวคิดครอบครัวเข้มแข็งของ ออลซัน และคณะ หลักสูตรฝึกอบรมที่สร้างขึ้นประกอบด้วย 7 โมดุลหลัก ได้แก่ 1) ครอบครัวในอุดมคติ 2) ความรู้เรื่องครอบครัวเข้มแข็ง 3) ความรู้เกี่ยวกับแนวคิดและโมดุลครอบครัวเข้มแข็ง 4) แนวทางในการพัฒนาองค์ประกอบด้านการยึดเหนี่ยวระหว่างกัน (มี 6 โมดุลย่อย) 5) แนวทางในการพัฒนาองค์ประกอบด้านความยืดหยุ่น ( มี 4 โมดุลย่อย) 6) แนวทางในการพัฒนาทักษะการสื่อสาร (มี 4 โมดุลย่อย) 7) การติดตามผล ผลจากการนำหลักสูตรฝึกอบรมไปทดลองใช้โดยใช้แบบแผนการทดลองแบบกลุ่มเดียว ทดสอบก่อนและหลัง พบว่า หลังจากฝึกอบรมแล้วผู้เข้ารับการอบรมมีคะแนนจากแบบทดสอบความเข้มแข็งของครอบครอบครัวเพิ่มมากขึ้น (t = 18.33, p-value< .05) ซึ่งแสดงให้เห็นว่าหลักสูตรฝึกอบรมที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นนี้มีประสิทธิผลและสามารถนำไปใช้งานได้จริง คำสำคัญ: ครอบครัวเข้มแข็ง การเรียนรู้แบบมีส่วนร่ว

ภาวะผู้นำเชิงจริยธรรม: การพัฒนาและตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือวัดพหุระดับ(Ethical Leadership: Development and Test of a Multilevel Scale)

Abstract   The objective of this research was to construct and develop a multi-level scale of ethical leadership, considered as both individual-level and group-level constructs. Data were collected by using the 62-item ethical leadership scale with 446 employees from 111 groups of private organizations in Bangkok. The ethical leadership scale was considered for its content validity by academic experts and its reliability was 0.89. The research found that ethical leadership had both an individual-level and a group-level of analysis; therefore, the framework for conducting multi-level construct validation was used. The results of confirmatory factor analysis indicated there were differences between factors of ethical leadership in the group-level (that had 1 factor) and the individual-level (that had 2 factors). Hence, ethical leadership had a group characteristic as Fuzzy composition. At the group-level testing, the convergent validity and construct reliability of this scale were accepted. The group-level construct reliability was 0.86 while individual-level construct reliabilities were 0.87 and 0.73 for each factor.   Keywords: Ethical leadership, Multi-level analysis, Multi-level scale development, Construct reliabilit