Optymalizacja zapytań w środowisku heterogenicznym CPU/GPU dla baz danych szeregów czasowych

In recent years, processing and exploration of time series has experienced a noticeable interest. Growing volumes of data and needs of efficient processing pushed the research in new directions, including hardware based solutions. Graphics Processing Units (GPU) have significantly more applications than just rendering images. They are also used in general purpose computing to solve problems that can benefit from massive parallel processing. There are numerous reports confirming the effectiveness of GPU in science and industrial applications. However, there are several issues related with GPU usage as a databases coprocessor that must be considered. First, all computations on the GPU are preceded by time consuming memory transfers. In this thesis we present a study on lossless lightweight compression algorithms in the context of GPU computations and time series database systems. We discuss the algorithms, their application and implementation details on GPU. We analyse their influence on the data processing efficiency, taking into account both the data transfer time and decompression time. Moreover, we propose a data adaptive compression planner based on those algorithms, which uses hierarchy of multiple compression algorithms in order to further reduce the data size. Secondly, there are tasks that either hardly suit GPU or fit GPU only partially. This may be related to the size or type of the task. We elaborate on heterogeneous CPU/GPU computation environment and optimization method that seeks equilibrium between these two computation platforms. This method is based on heuristic search for bi-objective optimal execution plans. The underlying model mimics the commodity market, where devices are producers and queries are consumers. The value of resources of computing devices is controlled by supply-and-demand laws. Our model of the optimization criteria allows finding solutions for heterogeneous query processing problems where existing methods have been ineffective. Furthermore, it also offers lower time complexity and higher accuracy than other methods. The dissertation also discusses an exemplary application of time series databases: the analysis of zebra mussel (Dreissena polymorpha) behaviour based on observations of the change of the gap between the valves, collected as a time series. We propose a new algorithm based on wavelets and kernel methods that detects relevant events in the collected data. This algorithm allows us to extract elementary behaviour events from the observations. Moreover, we propose an efficient framework for automatic classification to separate the control and stressful conditions. Since zebra mussels are well-known bioindicators this is an important step towards the creation of an advanced environmental biomonitoring system.W ostatnich latach przetwarzanie i badanie szeregów czasowych zyskało spore zainteresowanie. Rosnące ilości danych i potrzeba ich sprawnego przetwarzania nadały nowe kierunki prowadzonym badaniom, które uwzględniają również wykorzystanie rozwiązań sprzętowych. Procesory graficzne (GPU) mają znacznie więcej zastosowań niż tylko wyświetlanie obrazów. Coraz częściej są wykorzystywane przy rozwiązywaniu problemów obliczeniowych ogólnego zastosowania, które mogą spożytkować możliwości przetwarzania masywnie równoległego. Wiele źródeł potwierdza skuteczność GPU zarówno w nauce, jak i w zastosowaniach w przemyśle. Jest jednak kilka kwestii związanych z użyciem GPU jako koprocesora w bazach danych, które trzeba mieć na uwadze. Po pierwsze, wszystkie obliczenia na GPU są poprzedzone czasochłonnym transferem danych. W pracy zaprezentowano rezultaty badań dotyczących lekkich i bezstratnych algorytmów kompresji w kontekście obliczeń GPU i systemów baz danych dla szeregów czasowych. Omówione zostały algorytmy, ich zastosowanie oraz szczegóły implementacyjne na GPU. Rozważono wpływ algorytmów na wydajność przetwarzania danych z uwzględnieniem czasu transferu i dekompresji danych. Ponadto, zaproponowany został adaptacyjny planer kompresji danych, który wykorzystuje różne algorytmy lekkiej kompresji w celu dalszego zmniejszenia rozmiaru skompresowanych danych. Kolejnym problemem są zadania, które źle (lub tylko częściowo) wpisują się w architekturę GPU. Może być to związane z rozmiarem lub rodzajem zadania. W pracy zaproponowany został model heterogenicznych obliczeń na CPU/GPU. Przedstawiono metody optymalizacji, poszukujące równowagi między różnymi platformami obliczeniowymi. Opierają się one na heurystycznym poszukiwaniu planów wykonania uwzględniających wiele celów optymalizacyjnych. Model leżący u podstaw tego podejścia naśladuje rynki towarowe, gdzie urządzenia są traktowane jako producenci, konsumentami są natomiast plany zapytań. Wartość zasobów urządzeń komputerowych jest kontrolowana przez prawa popytu i podaży. Zastosowanie różnych kryteriów optymalizacji pozwala rozwiązać problemy z zakresu heterogenicznego przetwarzania zapytań, dla których dotychczasowe metody były nieskuteczne. Ponadto proponowane rozwiązania wyróżnia mniejsza złożoność czasowa i lepsza dokładność. W rozprawie omówiono przykładowe zastosowanie baz danych szeregów czasowych: analizę zachowań racicznicy zmiennej (Dreissena polymorpha) opartą na obserwacji rozchyleń muszli zapisanej w postaci szeregów czasowych. Proponowany jest nowy algorytm oparty na falkach i funkcjach jądrowych (ang. kernel functions), który wykrywa odpowiednie zdarzenia w zebranych danych. Algorytm ten pozwala wyodrębnić zdarzenia elementarne z zapisanych obserwacji. Ponadto proponowany jest zarys systemu do automatycznego oddzielenia pomiarów kontrolnych i tych dokonanych w stresujących warunkach. Jako że małże z gatunku Dreissena polymorpha są znanymi wskaźnikami biologicznymi, jest to istotny krok w kierunku biologicznych systemów wczesnego ostrzegania