159 research outputs found
Ndikimi i shprehjeve të huaja në Kodin penal dhe në Kodin e procedurës penale të Republikës së Kosovës
Get PDFGlobalizmi është definuar si proces ekonomik, politik, shoqëror dhe kulturor, efekti i të cilit është ndikimi në nivel gjithë-botërorë përkatësisht, gjithëpërfshirës. Nga ky përkufizim, rrjedh se ky proces është shumëdimensional; ka përfshirë globin, nga këndvështrimi fizik dhe krahas kësaj, ka ndikuar në mënyrë gjithëpërfshirëse në pothuajse, në mos jo të gjitha, sferat e jetës së njeriut dhe të shoqërive në tërësi. Si i tillë, konsiderohet edhe i pashmangshëm.
Me gjithĂ« anĂ«t pozitive tĂ« cilat i sjellĂ« procesi i globalizimit, tĂ« cilat kanĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« me zhvillimin teknologjik i cili mundĂ«son âzvogĂ«liminâ e rruzullit nĂ« kohĂ« dhe nĂ« hapĂ«sirĂ«, nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pashmangshme ky proces sjell edhe pasoja tĂ« caktuara, tĂ« cilat gjithsesi, janĂ« negative. Si rezultat i kĂ«saj, kanĂ« lindur edhe tendencat dhe pozicionime diametralisht tĂ« kundĂ«rta; nĂ« njĂ«rĂ«n anĂ« pĂ«rkrahĂ«sit absolutĂ« tĂ« kĂ«tij procesi dhe nĂ« anĂ«n tjetĂ«r, kundĂ«rshtarĂ«t absolutĂ« tĂ« kĂ«tij procesi.
ĂshtĂ« mĂ« se e vĂ«rtetĂ« se globalizmi ndryshon marrĂ«dhĂ«niet, jo vetĂ«m ato politike dhe ekonomike, por edhe ato shoqĂ«rore dhe kulturore. NĂ« kĂ«tĂ« kuptim, globalizmi manifestohet edhe nĂ« sferĂ«n shkencore dhe gjuhĂ«sore. Kjo Ă«shtĂ« mĂ« se e dukshme edhe nĂ« hapĂ«sirĂ«n shqiptare, nĂ« tĂ« cilĂ«n ky ndikim Ă«shtĂ« jashtĂ«zakonisht i shprehur.
NĂ« shkencĂ«n e tĂ« drejtĂ«s penale dhe procedurale â penale nĂ« KosovĂ«, ky ndikim Ă«shtĂ« i dyfishtĂ«: derisa nĂ« Kodin penal tĂ« RepublikĂ«s sĂ« KosovĂ«s, ndikimi i pĂ«rket gjuhĂ«s dhe nĂ« masĂ« tĂ« caktuar Ă«shtĂ« manifestuar me shprehje nga gjuha angleze, nĂ« Kodin e procedurĂ«s penale, ky ndikim manifestohet edhe nĂ« vetĂ« substancĂ«n e procedurĂ«s penale.
Koha Ă«shtĂ« duke e dĂ«shmuar se pĂ«rdorimi i shprehjeve tĂ« huaja nĂ« gjuhĂ«n shqipe shumĂ« herĂ« Ă«shtĂ« nevojĂ«, sepse duke i parĂ« ndikimet nĂ« kĂ«to dy kode, shohim se, megjithatĂ«, gjuha shqipe nganjĂ«herĂ« nuk mjafton. Si rrjedhojĂ«, huazimet gjuhĂ«sore paraqesin âshpĂ«timinâ e vetĂ«m. Dhe kjo duhet tĂ« zgjasĂ« vetĂ«m pĂ«r njĂ« kohĂ«, dhe atĂ«, derisa tĂ« âgjendetâ shprehja nĂ« gjuhĂ«n shqipe. U mbetet gjuhĂ«tarĂ«ve, nĂ« radhĂ« tĂ« parĂ« dhe studiuesve tĂ« sferĂ«s penale nĂ« pĂ«rgjithĂ«si qĂ« tâi âkrijojnĂ«â, qĂ« tâi âzbulojnĂ«â dhe mĂ« pas tâi nxjerrin nĂ« pĂ«rdorim shprehjet, tĂ« cilat medoemos duhet tĂ« jenĂ« shqipe dhe tĂ« cilat nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« saktĂ« pĂ«rkojnĂ« me kuptimin, pa lĂ«nĂ« mĂ«dyshje, kur kemi parasysh kĂ«tĂ« sferĂ« shumĂ« delikate tĂ« sĂ« drejtĂ«s
Gjeopolitika e ShqipĂ«risĂ« â mundĂ«sia e kyçjes sĂ« RepublikĂ«s sĂ« KosovĂ«s nĂ« gazsjellĂ«sin â TAP
Get PDFNĂ« Ballkan, EvropĂ« dhe botĂ« zhvillohen beteja tĂ« ashpra pĂ«r atĂ« se kush do tâi kontrollojĂ« tubacionet gazpĂ«rçuese, gjĂ« e cila nuk nĂ«nkupton vetĂ«m favore financiare, por edhe pozicione tĂ« fuqishme gjeopolitike.
Pas dĂ«shtimit tĂ« dy projekteve tĂ« mĂ«dha gazpĂ«rçuese pĂ«r Ballkanin â projekti âRrjedha Jugoreâ (South Stream) dhe âNABUCCOâ, definitivisht fitoi projekti TAP (Trans-Adriatic Pipelines), projekti mĂ« i madh nĂ« Ballkan, nĂ« 100 vitet e fundit, i cili ShqipĂ«rinĂ« do ta shndĂ«rrojĂ« nĂ« arterie tĂ« rĂ«ndĂ«sishme energjetike tĂ« EvropĂ«s. Kjo dukshĂ«m do tĂ« ndikojĂ« nĂ« dinamizimin e zhvillimit ekonomik tĂ« ShqipĂ«risĂ«, i cili nga ky gazsjellĂ«s do tĂ« pĂ«rfitojĂ« mbi 15 mijĂ« punĂ«sime tĂ« reja nĂ« pesĂ« vitet e ardhshme dhe mbi njĂ« miliard euro do tĂ« fitojĂ« nga taksa e tranzitimit nĂ« 20 vitet nĂ« vijim.
Tani pĂ«r tani projekti TAP parasheh dy krahĂ« tĂ« vetat: Krahu, i cili lidhet nĂ« tubin kryesor tĂ« gazsjellĂ«sit TAP nĂ« Greqi, vazhdon pĂ«r nĂ« Bullgari (180 kilometra i gjatĂ«) dhe i cili parashihet tĂ« vazhdojĂ« pĂ«rmes RumanisĂ« dhe HungarisĂ« nĂ« drejtim tĂ« EvropĂ«s Qendrore. Krahu tjetĂ«r, i ashtuquajturi-IAP (Ionian-Adriatic Pipelines), pra GazsjellĂ«si AdriatikâJon, do tĂ« furnizonte Malin e Zi, BosnjĂ«n e HercegovinĂ«n dhe KroacinĂ«, kurse njĂ« shtesĂ« e kĂ«tij krahu do tĂ« kalonte pĂ«rmes MaqedonisĂ« dhe KosovĂ«s.
Pa dilemë se ky projekt do të jetë tejet i rëndësishëm jo vetëm për zhvillimin e rajonit, por edhe për stabilizimin dhe integrimin e tij
Ndikimi i marrëdhënieve me publikun në media gjatë fushatave elektorale
Get PDFRritja dhe fuqizimi i industrisĂ« sĂ« marrĂ«dhĂ«nieve me publikun (MP) ka ndikuar drejtpĂ«rdrejt nĂ« pĂ«rmbajtjen mediatike. NĂ« median shqiptare sot Ă«shtĂ« thuajse e pamundur qĂ« nĂ« njĂ« program televiziv, talk show, edicion lajmesh, gazetĂ«, revistĂ«, etj. tĂ« mos ndihet âaromĂ«â MP. Kjo edhe pĂ«r shkak tĂ« marrĂ«dhĂ«nies sĂ« ndĂ«rvarĂ«sisĂ« mes medias dhe MP. Por ajo çka vlen tĂ« theksohet Ă«shtĂ« fakti se prezenca e MP nĂ« media Ă«shtĂ« mĂ« e madhe gjatĂ« fushatave zgjedhore pasi nĂ« sektorin e politikĂ«s janĂ« partitĂ« politike, politikanĂ«t tĂ« cilĂ«t pĂ«rpiqen me tĂ« gjitha mĂ«nyrat tĂ« ndikojnĂ« nĂ« linjĂ«n editoriale pĂ«r tĂ« pĂ«rmbushur qĂ«llimet e tyre.
Ky studim ka pĂ«r qĂ«llim tĂ« tregojĂ« sa dhe si ndikojnĂ« MP nĂ« pĂ«rmbajtjen mediatike, veçanĂ«risht gjatĂ« fushatave zgjedhore. Pyetjet kĂ«rkimore qĂ« shtrohen nĂ« kĂ«tĂ« studim janĂ«: Si ndikojnĂ« MP nĂ« cilĂ«sinĂ« e informacionit qĂ« pĂ«rcillet nĂ« media? Cili Ă«shtĂ« roli i MP nĂ« tĂ« ashtuquajturĂ«n âagenda settingsâ tĂ« medias? A ka ndikim kriza financiare e medias nĂ« raportet gazetari-MP dhe nĂ«se po, si? PĂ«r realizimin e studimit jemi mbĂ«shtetur nĂ« tĂ« dhĂ«na empirike, intervista tĂ« realizuara me aktorĂ« tĂ« fushĂ«s sĂ« medias si: gazetarĂ«, kryeredaktorĂ«, kemi analizuar studime tĂ« mĂ«parshme, etj
SHBA dhe Kosova: Nga të Drejtat e Njeriut te Pavarësia
Get PDFOpinioni intelektual amerikan lidhur me Kosovën është përcjellë dhe vazhdon të përcillet me vëmendje të theksuar nga qytetarët dhe politikbërësit e Kosovës. Qëndrimet e tyre kanë shërbyer e vazhdojnë të shërbejnë si indikatorë shumë të rëndësishëm të zhvillimeve për të ardhmen e saj. Ky kujdes i opinionit kosovar ndaj reflektimeve amerikane lidhur me Kosovën është rezultat i pragmatizmit amerikan në afirmimin e vlerave liridashëse dhe promovimit të demokracisë në botë nga ky vend.
Shkatërrimi i përgjakshëm i ish Jugosllavisë ishte një shtytje për një kujdes më të shtuar nga bashkësia ndërkombëtare, e sidomos nga SHBA-t, në moslejimin e edhe të një tragjedie njerëzore, e cila do të rëndonte ndërgjegjen e politikbërësve të kohës.
Shqiptarët për dhjetë vite rezistuan paqësisht kundër nacionalizmit ekspansionist serb, por zëri i tyre, përkundër simpative, nuk mjaftoi për të tërhequr kujdesin e duhur ndërkombëtar pa hyrë në ciklin e dhunës ndëretnike.
Dukej se një pjesë e bashkësisë ndërkombëtare kishte iluzion vazhdimin e qëndrimit të ish federatës, ashtu siç do të konsideronte edhe mundësinë e gjetjes së zgjidhjes së çështjes së Kosovës brenda një mbetjeje serbo-malazeze, apo më vonë brenda Serbisë.
Pavarësinë e tyre, kombet e ish Federatës Jugosllave, e paguan me humbjen e qindra mijëra jetëve, si pasojë e të udhëhequrit nga mitet e besëtytnitë e trilluara mesjetare, mbi të cilat u formësua ideologjia serbomadhe, pararojë e së cilës do të qëndrojë Akademia e Shkencave dhe e Arteve të Serbisë.
Në këtë punim do të paraqitet opinioni zyrtar politik e akademik i SHBA-ve lidhur me politikat amerikane për Kosovën para, gjatë dhe pas luftës, si dhe nga dokumentacioni i publikuar do të vërehet një evoluim substancial i qëndrimit karshi zgjidhjes së çështjes së Kosovës
ABUZIMI ME SUBSTANCA PSIKOTROPE-DROGA DHE ALKOOLI TE PERSONAT MBI MOSHĂ 20 VJEQARE
Get PDFSipas Raportit Kombëtar për Kosovën (2014) në mbarë botën, përdorimi i drogës dhe substancave të tjera psikotropike dhe psikoaktive paraqet një kërcënim serioz në shëndetin dhe zhvillimin shoqëroro-ekonomik të një komuniteti, veçanërsisht duke vënë më të rinjtë në shënjestër. Qëllimi i këtij studimi është të shohim më shumë rreth abuzimit të substancave subtropike-droga dhe alkooli dhe ndikimin e këtyre substamcave tek personat mbi moshenë 20 vjeçare. Studimi është realizuar gjatë muajit Gusht ku për shkak të pandemisë të krijuar nga COVID 19 pyetësori është shpërndarë në mënyrë elektronike në rrjetin social Facebook. Gjithsej në këtë studim ishin 85 pjesëmarrës
Të dhënat e marrura janë analizuara me Pakon Statistikore të Shkencave Sociale 20 dhe janë bërë këto analiza: deskriptive, korrelacionare, ANOVA dhe regresioni linear.
Nga rezultatet arritëm në përfundim se 28.2% e pjesëmarrësve mendjnë se marijuana është shqetësimi më serioz për komunitetin e përgjithshëm, pastaj 22.4% prej tyre mendojnë se alkooli është një shqetësim, kurse vetëm 1.2% e pjesmarrësve mendojnë se asnjëra nga këto nuk paraqesin ndonjë shqetësim serioz për komunitetin e përgjithshëm. Poashtu edhe rezultatet e Anovës mbi përdorimin e alkoolit sipas moshës kur kanë filluar ta përdorin na tregojnë se nuk ka ndonjë dallim signifikantë p\u3e0.05
Kontinuiteti iliro-arbëror në arealin e Kosovës
Get PDFNë studim shqyrtohet çështja e kontinuitetit iliro-arbëror në arealin e Kosovës, problem shkencor ky i cili, për shkaqe të politikës ditore, është instrumentalizuar skajshmërisht deri në ditët e sotme. Politizimi i historisë së lashtë të Kosovës zë fill me Krizën Lindore, kohë kjo kur zunë fill të hartoheshin programet e agresionit serbomadh për Ballkanin. Këto programe të inspiruar nga historia extrashkencore e veshur me mite, legjenda dhe këngë popullore, shprehnin aspiratat serbe për të kërkuar djepin e tyre në Kosovë, Vojvodinë, Kroaci, Dalmaci, Bosnje e Hercegovinë dhe Mal të Zi. Programet e këtilla të mbështetura në historinë e instrumentalizuar, janë përkrahur gjithherë fuqimisht nga qarqet politike me rastin e kthesave të mëdha historike, që kanë përfshirë Ballkanin
Ămenduria e luftĂ«s nĂ« âYçkla-22â
Get PDFKoncepti i luftĂ«s Ă«shtĂ« i gjerĂ«. Ajo mund tĂ« pĂ«rkufizohet nĂ« shumĂ« rrafshe politike, filozfike, sociologjike dhe letrare. Edhe pse pĂ«rcaktimi i luftĂ«s Ă«shtĂ« mbrujtur dhe trajtuar nga shumĂ« shkrimtarĂ« nĂ« mbarĂ« botĂ«n. Artikulli im do tĂ« fokusohet nĂ« pĂ«rshkrimin se si shkrimtari pasmodern amerikan Xhozef Heller i jep luftĂ«s. Ămenduria dhe kotĂ«sia e luftĂ«s Ă«shtĂ« gjĂ«ja e parĂ« qĂ« vĂ«mĂ« re nĂ« ktĂ« roman. Romani i Hellerit ndĂ«rfut humorin e zi, i cili u bĂ« i njohur nĂ« vitet 1960, i cili u pĂ«rdor pĂ«r tĂ« pĂ«rballuar me sa me pak trysni tĂ« gjithĂ« tensionet e saj periudhe. Si pĂ«r pasojĂ« ka shumĂ« elementĂ« qĂ« rrjedhin nga burokracia duke pĂ«rfituar nga tĂ« dobĂ«tit. Si pĂ«rfundim ky artikull do tĂ« trajtojĂ« temen e luftĂ«s dhe pasojat e saj nĂ« botĂ«n absurde modern
Shkaqet dhe pasojat e shkurorëzimeve në Komunën e Ferizajt
Get PDFShkaqet dhe pasojat e shkurorëzimeve në Komunën e Ferizajt kanë
qenĂ« objekt i studimit nĂ« kĂ«tĂ« hulumtim. ĂshtĂ« bĂ«rĂ« identifikimi i
faktorëve relevantë dhe shkaktarëve më të mëdhenj të shkurorëzimit
në Komunën e Ferizajt si dhe efektet më të mëdha që ka ai të vetë të
shkurorëzuarit, familjarët dhe shoqërinë tonë. Hulumtimi është
përqendruar tek institucionet relevante për shkurorëzimin në aspektin
e faktorëve kryesorë dhe pasojave, si Gjykata Themelore e Ferizajt dhe
Qendra për Punë Sociale, gjithashtu edhe të vetë të shkurorëzuarit që
jetojnë në Ferizaj. Qëllimi i këtij hulumtimi është të krijojë pasqyrë të
saktë rreth rrethanave që shkaktojnë shkurorëzimin dhe situatave me
të cilat përballet shoqëria jonë, si dhe të bëjë një identifikim për bartësit
mĂ« tĂ« mĂ«dhenj tĂ« pasojave dhe efektet e tij. ĂshtĂ« analizuar nĂ« veçanti
edhe pozita e femrave dhe meshkujve duke bërë krahasimin mes tyre
në shkurorëzimet e bëra.
Duke qenë se në lidhje shumë të afërt me të shkurorëzuarit janë edhe
fëmijët që kanë prindër të ndarë, i është kushtuar theks i veçantë i
ndikimit të ndarjes së prindërve në edukimin, kujdesin, ushqimin dhe
sjelljen e tyre
Sjellja e konsumatorëve ndaj normës së interesit të kredive në Kosovë
Get PDFObjekti kryesor i këtij punimi është studimi i sjelljes se konsumatorit ndaj normës se interesit të kredive në Kosove. Ky studim është i bazuar në të dhënat e realizuar përmes intervistave të drejtpërdrejta me konsumatorët të cilët kanë kredi në bankat komerciale në Kosovë. Rezultatet e marra tregojnë se 98.1% e të anketuarve janë të mendimit se bankat në Kosovë ofrojnë kredi me kamata të larta. Rezultatet të marra nga të anketuarit tregojnë se 96.1% prej tyre mendojnë se është e arsyeshme që bankat të ulin normat e interesit dhe të ofrojnë kredi me kamata më të ulëta, kurse një rezultat tjetër mjaft interesant tregon se mendohet të ketë edhe disa marrëveshje në mes të bankave që të mbajnë ketë normë të interesit mjaft të lartë, të këtij mendimi janë 49.1% e të anketuarave. Bankat komerciale që operojnë në Kosove ketë normë të lartë e kanë arsyetuar me risk të lartë të kthimit të kredive por nga të anketuarit 51.7% nuk ndajnë mendimin e njëjtë sikurse bankat, për faktin se risku i kthimit është arsyeje për norma të larta të interesit, pasi që bankat komercial që operojnë në Kosovë, qëndrojnë shumë më mirë se vendet e Ballkanit në renditjen e kredive të këqija
Balada e murimit në studimet shqiptare
Get PDFBalada e murimit është një nga më të vjetrat dhe më të njohurat në folklorin shqiptar. Motivi i saj është sakrifikimi i një gruaje të re në themelet e një kalaje, të një ure, ose të një objekti tjetër të rëndësishëm për etninë. Përhapja e këtij motivi i kalon kufijtë ballkanikë.
Fqinjët e shqiptarëve, për rrethana më të favorshme historike, gjeopolitike dhe të tjera, kanë mundur të botojnë epet dhe këngët e tyre që përpara një shekulli e gjysmë, e bashkë me to edhe variantet e baladës së murimit. Variantet shqiptare të mbledhura e të botuara ishin gjithnjë në disavantazh, më të pakta në numër dhe të pa ekspozuara siç duhet në literaturën e Evropës së asaj kohe. Në studimet e bëra në dekadat e fundit nga filologë dhe folkloristë shqiptarë vlerësohet veçanërisht legjenda për murimin në kalanë e Shkodrës.
Në këtë shqyrtim qëllimi është të evidentohet se si është studiuar kjo baladë, që nga koha e mbledhjes së saj e deri më sot, si ka evoluar dokumentimi i varianteve dhe çfarë progresi ka në interpretimin e tyre, referuar edhe studiuesve dhe shkollave që kanë influencuar më shumë
- âŠ
