Poetika zavičaja Grge Rupčića

U radu se uspostavlja zavičajna poetika jednog od najpoznatijih suvremenih gospićkih pjesnika – Grge Rupčića. Uz biografski i autobiografski kontekst ličkog – rastočkog prostora, životu i djelu Grge Rupčića pristupa se pregledno i analitički, uzimajući u obzir raznolikost autorova književnog (pjesničkog i proznog) te publicističkog opusa. Stilistička analiza Rupčićeve poezije, obilježene emocionalnim i refleksivnim lirskim senzibilitetom, u znaku je prosvjetnog poziva, zavičajnog krajolika i ljudi. Autorov prozni književno-publicistički opus, u kojemu progovara o ličkoj društvenoj i kulturnoj zbilji, kroničarskog je karaktera te satirično-humoristične intonacije. Književno-kritičarski autorov rad usmjeren je književnicima zavičajne provenijencije. Poetski, pjesnički i prozni, esejistički i književnokritički, kao i kroničarski opus Grge Rupčića u znaku je kulturnog, povijesnog, prosvjetnog i književnog imaginarija zavičajnog prostora, a njegova topoanaliza, u znaku poetiziranja zavičaja. Zavičajni kulturirani lirski subjekt, istovjetan autorskom, obilježenom nostalgijom, uspomenama i sjećanjima, u cjelovitom je svom bogatom opusu upisao u voljeni prostor ljudsku vrijednost pretačući njegovu stvarnosnu u poetsko-mitsku dimenziju, ostavljajući neizbrisiv trag u književnom i kulturnom životu Like i Gospića

The influence of Jewish identity on the prose work of Danilo Kish

Iako je osnovni postulat u nefikcijskim iskazima književnika Danila Kiša bio da je prevashodno evropski pisac, dublji uvid u prozni opus ovog autora ukazuje da su judaizam i jevrejsko poreklo učinilo snažni upliv na opus ovog stvaraoca. Jevrejski svet je prozni narativ koji je kod Danila Kiša čest, čak i preovlađujući. Pišući svoja dela, Kiš je sopstveno poreklo i korpus tema kojima se bavio kontekstualizovao, pre svega, kao centralnoevropsko, a manjim delom kao jevrejsko. On ističe da je u prvom redu evropski pisac, jer Jugoslavija, zemlja iz koje je potekao, pripada Evropi, a njena kultura i književnost su evropske. U užem smislu, Kiš se osećao dužnikom Centralne Evrope,a mađarski milje koji je upoznao u detinjstvu, poznavanje mađarskog jezika i književnosti, imali su presudan uticaj na pisca. Ovaj rad će, analizom Kišovog proznog opusa, pokazati da, iako se, u duhovnom smislu, Kiš iz Jugoslavije premestio u Centralnu Evropu, na njegov celokupni prozni narativ, teme, atmosferu, način formiranja likova, komponovanje romana i prozne dramaturgije, od ključnog je uticaja jevrejsko nasleđe i poreklo.Although the basic postulate in the non-fiction statements of the writer Danilo Kish was that he was primarily a European writer, a deeper insight into the prose work of this author indicates that Judaism and Jewish origin had a strong influence on the work of this creator. Namely, the Jewish world is a prose narrative that is frequent, even predominant, in Danilo Kish. When writing his works, Kish contextualized his own origin and the corpus of topics he dealt with, first of all, as Central European, and to a lesser extent as Jewish. He points out that he is first and foremost a European writer, because Yugoslavia, the country he came from, belongs to Europe, and its culture and literature are European. In a narrower sense, Kis felt himself indebted to Central Europe, and the Hungarian milieu he met in his childhood, knowledge of the Hungarian language and literature, had a decisive influence on the writer. This paper, through the analysis of Kish’s prose oeuvre, will show that, although, in a spiritual sense, Kish moved from Yugoslavia to Central Europe, his entire prose narrative, themes, atmosphere, way of forming characters, composing novels and prose dramaturgy, is of key importance influence of Jewish heritage and Judaism

Female Characters in the Glembay Collection of Literary Works

Miroslav Krleža jest vrlo cijenjen hrvatski književnik i dramaturg koji je ostao zapamćen po svom opširnom opusu koji se izdvaja brojnim djelima velikog značaja i važnosti. Njegov ciklus o Glembajevima donosi nešto novo u književnosti te on nakon napetih ekspresionističkih skica prelazi na razradu smirenijih tipova u obliku genealoškog ciklusa. Ciklus o Glembajevima obuhvaća poznatu trilogiju drama (Gospoda Glembajevi, U agoniji i Leda), kao i prozni dio ciklusa koji se sastoji od jedanaest proznih dijelova (O Glembajevima, Dobrotvori, Kako je dr. Gregor prvi puta u životu susreo nečastivog, Sprovod u Teresienburgu, Ljubav Marcela Faber-Fabriczyja za gospođicu Lauru Warroniggovu, U magli, Ivan Križovec, Barunica Lenbachova, Pod maskom, Svadba velikog župana Klanfara i Klanfar na Varadijevu). Predstavit će se životopis i dramaturgija Miroslava Krleže, spomenuti važnije značajke ciklusa o Glembajevima, a potom analiza ženskog lika koja započinje kratkim objašnjenjem ženskog lika u hrvatskoj književnosti. Ženski likovi unutar ciklusa analizirat će se tako da će drame predstavljati središnji dio analize, a proza će upotpuniti analizu ženskih likova

Female Characters in the Glembay Collection of Literary Works

Miroslav Krleža jest vrlo cijenjen hrvatski književnik i dramaturg koji je ostao zapamćen po svom opširnom opusu koji se izdvaja brojnim djelima velikog značaja i važnosti. Njegov ciklus o Glembajevima donosi nešto novo u književnosti te on nakon napetih ekspresionističkih skica prelazi na razradu smirenijih tipova u obliku genealoškog ciklusa. Ciklus o Glembajevima obuhvaća poznatu trilogiju drama (Gospoda Glembajevi, U agoniji i Leda), kao i prozni dio ciklusa koji se sastoji od jedanaest proznih dijelova (O Glembajevima, Dobrotvori, Kako je dr. Gregor prvi puta u životu susreo nečastivog, Sprovod u Teresienburgu, Ljubav Marcela Faber-Fabriczyja za gospođicu Lauru Warroniggovu, U magli, Ivan Križovec, Barunica Lenbachova, Pod maskom, Svadba velikog župana Klanfara i Klanfar na Varadijevu). Predstavit će se životopis i dramaturgija Miroslava Krleže, spomenuti važnije značajke ciklusa o Glembajevima, a potom analiza ženskog lika koja započinje kratkim objašnjenjem ženskog lika u hrvatskoj književnosti. Ženski likovi unutar ciklusa analizirat će se tako da će drame predstavljati središnji dio analize, a proza će upotpuniti analizu ženskih likova

Dialogical prose discourse in the 16th century Renaissance literature

Dijaloški prozni diskurs, poznat još iz antičkih filozofskih rasprava, doživljava svoj preporod kao samostalni književni žanr u humanističkoj književnosti uklapajući se savršeno u pedagoški program epohe i didaktičku namjenu većine djela iz pera humanističkih autora. Iako se inspiriraju klasičnom formom i njenim retoričkim aparatom, humanisti, a posebno renesansni pisci 16. stoljeća, interpretirali su nanovo književnu formu i podvrgli njenu unutrašnju strukturu promjenama da bi na najbolji način odrazile i izrazile poučan karakter djela, olakšavajući čitaocu na taj način recepciju didaktičke poruke. Razgovorna komunikacija na nivou likova u djelu, čiju vjerodostojnost autor nastoji postići nizanjem toposa ili kompliciranim insceniranjem, dopunjuje se komunikacijom u širem smislu između autora i čitatelja, a na tom su nivou forma i njena unutrašnja struktura ravnopravni činitelji dijaloškog komunikacijskog koda.The dialogical prose discourse, known from the ancient philosophical discussions, experiences in humanistic literature its revival as an autonomous literary genre, fitting perfectly in the pedagogical programme of the epoch and the didactical purpose of most of the works written by the humanistic authors. Although inspired by the classical form and its rhetorical apparatus, the humanists, especially the Renaissance writers of the 16th century, have reinterpreted the literary form and exposed its inner structure to changes in order to reflect and express the didactical character of the work in the best possible way, making the reception of the didactical message easier for the reader. The dialogical communication on the character level in the work, the credibility of which the author tries to achieve by listing topoi or by complicated staging, is supplemented by communication in a wider sense between the author and the reader, and at that level the form and its inner structure are equal factors of the dialogical communication code

Pregled slovenske esejistike na temo slovenske literarne ustvarjalnosti

Vidno mesto v slovenski esejistiki zavzema tema književnosti, v okviru katere avtorji sledijo aktualnemu književnemu dogajanju, razmišljajo o literarnih smereh, tokovih, obdobjih in oblikah, lastnem in tujem ustvarjanju, ontoloških in fenomenoloških vprašanjih literature ter o umetnosti na splošno. Članek prikazuje krajši tematski izsek enega pomembnejših problemskih sklopov, ki se je izoblikoval v slovenskem esejističnem korpusu med letoma 1995 in 2010, ter prinaša kratek pregled nekaterih esejev, nastalih na temo slovenskega literarnega ustvarjanja. Literature (within the framework of which the authors treat contemporary literary occurrences, literary trends, periods and forms, their own or foreign works, ontological and phenomenological questions concerning literature and art in general) occupies a visible place in the Slovenian essay. This article discusses a minor thematic part of one of the more important problem circles that formed in the Slovenian essayist corpus between 1995 and 2010 and gives a short introduction to some essays dealing with Slovenian literary production

Quinquaginta parabolae: la tipologia delle strutture narrative di superficie

Le Quinquaginta parabolae (1510) sono un’opera marginale in prosa del Marulić, scritte con un chiaro scopo pragmatico: avvicinare il popolo alle verità religiose servendosi di un tipo di espressione letteraria ad esso adatta: brevi testi narrativi di struttura relativamente semplice. La raccolta di cinquanta testi brevi, composti dalla parte finzionale e dalla sua esplicazione teologica è l’unico esempio di prosa narrativa finzionale nell’opus del Marulić. Con l’ausilio dell’apparato metodologico della narratologia contemporanea (Barthes, Greimas, Prince, Rimnon-Kenan), basandosi sul materiale documentario costituito dai cinquanta testi brevi del Marulić, l’autrice ha cercato di accertare se i singoli testi siano racconti in senso stretto, e di definire i tipi delle loro strutture narrative di superficie. Fondandosi sull’inventario degli eventi-nucleo, considerando le serie di personaggi che partecipano alle varie sequenze narrative e in conformità con le citate definizioni del racconto, è possibile identificare due gruppi fondamentali di testi: quelli senza racconto, e quelli che contengono un racconto. Questi ultimi si suddividono a loro volta in due sottogruppi: i racconti con una linea fabulatoria unitaria e quelli con linea fabulatoria plurima. All’interno di questi sottogruppi sono definiti in totale sei tipi “puri” di struttura narrativa di superficie, e ne sono date anche le rappresentazioni grafiche ordinate dal tipo più semplice al più complesso. Sono presentati anche alcuni tipi di struttura ibridi, o problematici per la classificazione. L’analisi ha dimostrato che la struttura dell’opera Quinquaginta parabolae non è così semplice come sembra a prima vista e che la ragione della mancanza di simili testi di prosa narrativa finzionale nell’opus del Marulić è il risultato dello status d’inferiorità dei testi di questo tipo nel sistema dei generi dell’epoca, e assolutamente non dell’eventuale mancanza d’attitudine dell’autore per l’espressione narrativa in prosa