Alien plant species in the flora of the Silesian Voivodship

The transmission of organisms beyond their natural distribution range is one of the effects of human activity, important in terms of nature. Specific plant and animal species behave differently in new areas, where they have been introduced either intentionally or unintentiontally. Some species are definitely unable to compete with local species and they occur only ephemerally (casual species), whilst others can compete so effectively that they establish permanently, or even replace the native species. At the end of the 20’11 century, the spread and establishment of alien flora and fauna became so serious that it is specified as one of the major threats to biological diversity

Regional nature conservation strategy

Preservation of the nature and landscape of the Silesian Voivodship requires application by local authorities of a consistent policy compliant with the concept of sustainable development throughout the region. The development and consistent implementation of 'the nature conservation strategy' is one of the top priorities in environmental protection, both at the voivodship and municipal levels

Introduction

Upper Silesia is still perceived in Poland and beyond as an environmental disaster area. However, data collected by research units, local authorities and nature lovers supports the view that nature in the Silesian Voivodship, including that within the most urbanised part-the so-called Katowice conurbation (the Upper Silesian Industrial Region - USIR) - is still rich in the diversity and abundance of its flora and fauna. [fragm. tekstu

Plant invasions as a challenge for science and practice : a view from the perspective of studies undertaken in Poland : [streszczenie]

It is worthwhile emphasizing that biological invasion is currently one of the greatest global threats to nature. These circumstances have contributed to a significant increase in the interest of nature protection theoreticians and activists in this problem. Already in 1950s, Kornaś drew attention in the Polish scientific literature to the need for research on present-day migrations of plants which accompany humans (the so-called synanthropic species), also regarding the practical aspects of the necessity for controlling troublesome weeds (Fragment tekstu)

The establishment and spread of alien plant species (Kenophytes) in the flora of Poland

Tematyka niniejszej pracy mieści się w problematyce dotyczącej synantropizacji szaty roślinnej. Jednym z przejawów tego ukierunkowanego procesu przemian zachodzących w wyniku różnych form działalności człowieka na kuli ziemskiej są procesy wymierania jednych gatunków i rozprzestrzeniania się innych, nasilające się w ostatnich stuleciach i przyczyniające się do zmian różnorodności biologicznej w skali regionów, krajów i kontynentów. Celem niniejszej monografii było ukazanie badań nad kształtowaniem się flor nowszych przybyszów synantropijnych zadomowionych na obszarze Polski (kenofitów) oraz synteza dotychczasowej wiedzy w tym zakresie. Moim zamysłem było także ukazanie historii i kierunków badań nad tą grupą roślin obcego pochodzenia, wraz z przytoczeniem najistotniejszych opracowań i zagadnień specjalnych podejmowanych przez polskich botaników, które na trwałe wpisane zostały w dorobek nauk biogeograficznych (rozdz. 2; tab. 1). Wynikiem podjętych studiów jest opracowanie nowego, uzupełnionego w stosunku do literatury, wykazu dla tej grupy gatunków, poszerzonego o ich charakterystykę ekologiczno-geograficzną (załączniki A i B oraz rozdz. 5.1 i 8). Dotarcie do źródeł historycznych (historyczne/„stare” flory, dokumentacja zielnikowa) umożliwiło zweryfikowanie lub ustalenie pierwszych dat florystycznych (znalezisk) dla poszczególnych gatunków polskich kenofitów (zał. A i B; także rozdz. 5.2, 7 i 9). Podjęto również próbę odtworzenia okresów kulminacji napływu i rozprzestrzeniania się kenofitów, z ukazaniem zależności od czynników historycznych i geograficznych (rozdz. 5.2 i 9). Dla wyselekcjonowanej grupy 25 gatunków odtworzono dzieje ich rozprzestrzeniania się na obszarze kraju (rozdz. 7). Na podstawie zebranych szczegółowych danych o rozmieszczeniu dla 174 gatunków kenofitów przedstawiono typologię ich zasięgów w granicach Polski (rozdz. 6), a także zweryfikowano hipotezy odnoszące się do głównych czynników wpływających na ich kształtowanie się (rozdz. 10). Mapy rozmieszczenia dla wielu gatunków zostały uzupełnione (rozdz. 7); opracowano ponadto 5 nowych map (rys. 39 w rozdz. 7 oraz zał. C). Dokonano próby rekonstrukcji historycznych zmian zasięgów kenofitów wraz ze wskazaniem możliwych dróg ich migracji (rozdz. 9). Omówiono ponadto tendencje dynamiczne kenofitów z uwzględnieniem czynników sprzyjających opanowywaniu różnych typów siedlisk (rozdz. 11). Z listy kenofitów wyłoniono tzw. gatunki inwazyjne (propozycja listy inwazyjnych kenofitów dla kraju), jednocześnie inicjując dyskusję nad przyjętymi kryteriami ich selekcji, a także wskazano rejony kraju zagrożone inwazją (rozdz. 12)

Katowice UDP and a proposed system of protected areas

The production of nature inventories has a long history in Poland. Nature Conservancy monographs have been prepa-red for many administrative units in Northern and Central Poland since before World War II. After the war Polish law recognised the need for nature conservation but in practice nature conservation was omitted. In 1980 we came back to the idea that there is a need for nature evaluation. Many environmental studies for communes and documentations for landscape parks were submitted at that time. [fragm. tekstu

Alien plant species in the protected landscape area of the Odra river meanders: habitat preferences and threats

The protected landscape area of ÑThe Odra River Meandersî is located in the south-west part of the province of Silesia, along the Odra river, on the border with the Czech Republic. This meandering fragment of the Odra river is one of the few places in Europe where natural geomorphological processes are still preserved. During botanical investigations, the occurrence of 363 vascular plant species was confirmed, including 95 species of alien origin. The participation of archaeophytes was 12%, kenophytes 10% and diaphytes 4%. A high participation of these groups of species was noted in habitats transformed by human activities, such as fields, roadsides and hedges, as well as in natural ones, such as steep escarpments and gravel sandbanks which have been shaped by the dynamic flow of the river. The first group of habitats was characterised by the highest proportion of archaeophytes, whereas in more natural habitats, the ascendancy of kenophytes (= neophytes) over older adventives was noted, e.g. the most common and widespread in this area were species from the Reynoutria (Fallopia) genus. The number of alien species in each habitat type was quite high and ranged from 1 to 62

The British Ecological Society Conference: ,,Recent Advances in Urban and Post-industrial Wildlife Conservation and Habitat Creation" (Leicester, Great Britain, 20-22 March 1995)

W dniach 20-22 marca 1995 roku odbyła się w Leicester, w środkowej Anglii, konferencja naukowa poświęcona nowym osiągnięciom w dziedzinie ochrony przyrody i kształtowania siedlisk na terenach miejsko-przemysłowych. Spotkanie miało na celu wymianę naukowych i praktycznych doświadczeń do­tyczących różnych aspektów zachowania, ochrony, utrzymania, powiększania i kształtowania zasobów przyrodniczych na obszarach miejskich i poprzemy­słowych. Zgromadziło ono zarówno naukowców, jak i praktyków: przyrodników, urbanistów, architektów, pracowników administracji terenowej, miłośników przyrody. Konferencję zorganizowało Brytyjskie To­warzystwo Ekologiczne (British Ecological Society) i Uniwersytet w Leicester, który udostępnił doskonale wyposażone sale[...

Zastosowanie technik teledetekcyjnych w ocenie stanu środowiska i zarządzaniu zasobami przyrodniczymi

Celem badań podejmowanych w projekcie HabitARS jest opracowanie obiektywnej i powtarzalnej metodyki identyfikacji nieleśnych siedlisk przyrodniczych Natura 2000 oraz zagrażających tym siedliskom procesów przesuszenia, sukcesji roślin drzewiastych oraz wkraczania obcych geograficznie inwazyjnych i rodzimych ekspansywnych gatunków roślin

Rośliny w mieście

"Środowiskiem życia ponad połowy ludności świata są miasta. Miasto, generalnie pojmowane jako wysoce skomplikowana struktura osadnicza, było wielokrotnie definiowane i opisywane z różnych punktów odniesienia (Zimny, 1976; Karolewski, 1981; Spirn, 1984 i in.). Aktualna koncepcja miasta powraca do idei "miasta przekształconego - mtegrowanego" (Skibniewska. 1991'’ będącego nie prostą sumą terenów zurbanizowanych, ale wzajemnie powiązanych układów przestrzenno-przyrodniczych. W jej świetle na pierwszy plan wysuwają się zagadnienia przyrodnicze, które powinny stanowić bazę dla przebudowy i rozwoju miast. Podstawą biologicznego kształtowania terenów miejskich jest szata roślinna (Andrzejewski, 1983; Sowa, Witosławski, 1989), która pełni szereg oczywistych funkcji ekologicznych, gospodarczych i społecznych. Jednocześnie zarówno flora jak i roślinność miast pozostają pod stałym (i wciąż wzrastającym) wpływem presji urbanizacyjnej. Natężenie presji urbanizacyjnej, nasilające się od strefy podmiejskiej w kierunku centrum, jest przyczyną ekologicznego i synantropijnego zróżnicowania flory i roślinności." [fragment tekst