Archiwizacja elektronicznych zasobów bibliotecznych. Przegląd stosowanych metod ochrony

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperElektroniczne materiały gromadzone w bibliotekach wymagają szczególnych warunków przechowywania i powinny być poddawane specjalnym zabiegom konserwatorskim, gwarantującym ich długoterminową dostępność i użyteczność. W artykule wyjaśniono termin długoterminowej archiwizacji publikacji elektronicznych, dokonano opisu nośników danych cyfrowych, wskazano na metody ochrony bibliotecznych zasobów cyfrowych, stosowane w instytucjach bibliotecznych – od metod najstarszych, czyli tworzenia komputerowych muzeów, po najnowsze, polegające na tworzeniu certyfikowanych długotrwałych, stabilnych, wiarygodnych repozytoriów cyfrowych zasobów. Przedstawiono także wyniki i wnioski z przeprowadzonego eksperymentu, którego celem była próba odczytu najstarszych publikacji elektronicznych zgromadzonych w jednej z polskich bibliotek naukowych

Rola migracji i emulacji w strategii długoterminowej archiwizacji publikacji elektronicznych

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperPublikacje elektroniczne stanowią obecnie pokaźną część światowych zasobów bibliotecznych, archiwalnych i muzealnych. Biorąc pod uwagę pogląd, że „technologia cyfrowa ulegnie trwałemu wbudowaniu w dorobek obecnego i następnych pokoleń rodzaju ludzkiego” [Rothenberg, 1999], warto ustalić, co to oznacza dla instytucji pamięci, odpowiedzialnych za zabezpieczenie i przechowanie światowego dorobku nauki i kultury, a przede wszystkim, jakimi metodami instytucje te mogą się posłużyć, aby pozostawić przyszłym pokoleniom świadectwo teraźniejszej intelektualnej działalności

Trwała identyfikacja publikacji w repozytoriach cyfrowych – przegląd stosowanych systemów

Praca recenzowana / Peer-reviewed pape

Kryteria oceny wiarygodnych archiwów cyfrowych

W artykule dokonano przeglądu definicji pojęcia archiwum cyfrowe oraz przedstawiono typologię funkcjonujących archiwów cyfrowych. Zwrócono uwagę na odmienność archiwów instytucji pamięci i archiwów sektora biznesu, bądź administracji. Przybliżono tematykę wiarygodności archiwów cyfrowych i wymieniono cechy identyfikacyjne, zapewniające archiwom cyfrowym status instytucji wiarygodnej. Artykuł ma charakter dokumentacji dotychczasowych ustaleń w zakresie procesów organizacji i funkcjonowania, także audytu i certyfikacji wiarygodnych archiwów cyfrowych. Ustalenia te są efektem międzynarodowej współpracy takich organizacji i instytucji jak: DCC – Digital Curation Centre, OCLC - Online Computer Library Center, RLG – Research Library Group, NARA - National Archives and Records Administration, NESTOR - Network of Expertise in Long-term Storage of Digital Resources oraz CRL – U.S. Center for Research Libraries. Są one dostępne w dwóch wersjach językowych; angielskiej: Trustworthy Repositories Audio & Certification. Criteria and Checklist (TRAC) oraz niemieckiej: Kriterienkatalog vertrauenswürdige digitale Langzeitarchive.The article contains the comparison of definitions of digital repository and typology of working digital repositories. The attention was drawn to differences between repositories of business, administration and cultural heritage institutions. Author describes also the problem of trustworthiness of digital repositories and identifies the properties ensuring that given repository could be treated as trustworthy institution. This text is the review of up-to-date arrangements relating to processes of organization, functioning, audit and certification of trustworthy digital repositories. Mentioned arrangements were worked out by international cooperation of such institutions as: DCC – Digital Curation Centre, OCLC - Online Computer Library Center, RLG – Research Library Group, NARA - National Archives and Records Administration, NESTOR - Network of Expertise in Long-term Storage of Digital Resources and CRL – U.S. Center for Research Libraries. Results of this cooperation are available in two languages, english: Trustworthy Repositories Audio & Certification. Criteria and Checklist (TRAC) and german: Kriterienkatalog vertrauenswürdige digitale Langzeitarchive

Polskie biblioteki i repozytoria cyfrowe jako medium w edukacji i nauce

Praca recenzowana / Peer-reviewed paperPolish digital repositories are developed since the beginning of this century. Their goal is to provide by Internet free common access to digital sources, helpful in scientific and educational processes. Digital repositories make also possible the presentation of polish heritage to a wider publicity

Długoterminowa archiwizacja zasobów cyfrowych - Program dla polskich bibliotek

Wersja recenzowana artykułu dostępna jest w publikacji "Przegląd Biblioteczny 2011, nr 2" (ISSN: 0033-202X) wydanej przez Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich / Peer-reviewed version of the article was published in "Library Review 2011, No. 2" (ISSN: 0033-202X) issued by Polish Librarians' AssocitationW artykule przedstawiono propozycję programu ochrony zasobów cyfrowych zgromadzonych w polskich instytucjach bibliotecznych. W programie uwzględniono najistotniejsze normy i standardy długoterminowej archiwizacji wypracowane i rekomendowane przez instytucje pamięci krajów zaawansowanych w działaniach archiwizacyjnych. Odniesiono się również do możliwości i warunków polskich instytucji bibliotecznych. Program ma charakter hipotetycznego scenariusza przystąpienia polskich bibliotek do działań na rzecz zapewnienia długoterminowej użyteczności polskich zasobów cyfrowych.This article presents the proposal of the program for digital documents long-term archiving in polish libraries. The program includes the most actual standards of digital materials long term archiving recommended by organizations advanced in archiving activities. Polish institutions possibilities and legal environment were also taken into consideration

Wokół organizacyjnych zagadnień długoterminowej ochrony użyteczności zasobów cyfrowych.

W artykule przedstawiona została problematyka organizowania działań na rzecz długoterminowej archiwizacji zasobów cyfrowych. Zaprezentowane zostały wnioski z materiału badawczego zgromadzonego w toku realizacji badań sondażowych na temat archiwizacji publikacji elektronicznych w polskich instytucjach bibliotecznych oraz wydawniczych

Charakterystyka organizacji działań w zakresie długoterminowej archiwizacji zasobów cyfrowych w Polsce

W artykule przedstawiona została problematyka organizowania działań na rzecz długoterminowej ochrony użyteczności polskich zasobów cyfrowych. Zaprezentowane zostały wnioski z materiału badawczego zgromadzonego w toku realizacji badań sondażowych na temat archiwizacji publikacji elektronicznych w polskich instytucjach bibliotecznych oraz wydawniczych

Zabezpieczenie wiarygodności zasobów cyfrowych deponowanych w repozytoriach instytucjonalnych

Praca recenzowanaW artykule zdefiniowano pojęcie repozytorium instytucjonalne oraz wskazano na zadania systemu repozytoryjnego. Odniesiono się do zagadnień trwałej ochrony wiarygodności, autentyczności, integralności oraz poufności zasobów cyfrowych. Opisano model archiwizacji zasobów cyfrowych OAIS oraz scharakteryzowano podstawowe metody, narzędzia i techniki składające się na politykę bezpieczeństwa cyfrowych dokumentów

Analiza stanu zbiorów elektronicznych i warunków ich archiwizowania w polskich instytucjach bibliotecznych

W artykule zaprezentowano materiał pochodzący z badań prowadzonych w polskich instytucjach bibliotecznych oraz wydawniczych w zakresie długoterminowej ochrony polskich zasobów elektronicznych. Przedstawiono również wnioski z rozmowy prowadzonej z pracownikami Poznańskiego Centrum Superkomputerowo - Sieciowego. Celem podjętych badań było ustalenie, w jakiej kondycji są materiały elektroniczne zgromadzone w polskich bibliotekach oraz jaki jest poziom świadomości i nastawienie przedstawicieli polskich instytucji tworzących, gromadzących i zarządzających polskimi zasobami elektronicznymi odnośnie do kwestii zabezpieczenia ich długoterminowej użyteczności.This article describes the results of polish libraries examination focused on digital materials long-term archiving and findings from interview with employees of Centrum Superkomputerowo-Sieciowe in Poznań. The goal of the examination was to describe the condition of polish libraries' digital holdings and the level of polish librarians and publishers cognizance of long term archiving