24-godzinne badanie elektrokardiograficzne metodą Holtera - wskazania, zastosowanie. Część 2

Elektrokardiografia holterowska (AECG) to obecnie powszechnie stosowana w praktyce, nieinwazyjna metoda diagnostyczna pozwalająca również na ocenę ryzyka nagłego zgonu sercowego u niektórych pacjentów z chorobami serca. Jej powszechna dostępność oraz stosunkowo niskie koszty sprawiają, że chętnie stosuje się ją w praktyce klinicznej, niekiedy nie uwzględniając wskazań do jej wykonania. Zdarzają się również sytuacje, kiedy AECG mogłoby wnieść nowe istotne informacje w procesie diagnostyczno-rokowniczym, jednak z różnych powodów lekarz prowadzący nie zleca tego badania. Dlatego niezwykle istotną kwestią stało się przypomnienie i uściślenie wskazań do AECG, którego dokonali eksperci powołani przez Amerykańskie Kolegium Kardiologów (ACC) oraz Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (AHA). W niniejszej pracy przedstawiono wiedzę, jaką powinien dysponować lekarz podejmujący się zadania interpretacji badania AECG. Wytyczne te zostały zaczerpnięte z oświadczenia na temat kompetencji klinicznych dotyczących lekarza analizującego badania EKG i AECG, opublikowanego w 2001 r. Przedstawiono również zasadnicze trudności, z jakimi może spotkać się osoba interpretująca to badanie. W dalszej części skoncentrowano się na problemie ambulatoryjnego monitorowania EKG w ocenie ryzyka zagrożenia groźną dla życia arytmią i nagłym zgonem sercowym, uwzględniając znane już algorytmy oparte na badaniu holterowskim, takie jak: zmienność rytmu serca (HRV), ocena odstępu QT i jego dyspersji, EKG wysokiego wzmocnienia [w tym późnych potencjałów komorowych (LP), ocena trwania załamka P i jego dyspersji], turbulencja rytmu komorowego (HRT), zmienność (naprzemienność) załamka T (TWA). (Folia Cardiol. 2005; 12: 245–253

Przydatność wykonywania 24-godzinnego EKG metodą Holtera u pacjentów bez objawów we wczesnym okresie po implantacji stymulatora

Wstęp: Według standardów AHA/ACC u pacjentów bez objawów we wczesnym okresie po implantacji stymulatora serca wykonywanie 24-godzinnego EKG metodą Holtera znajduje się w klasie zaleceń IIb. Wydaje się, że rozszerzenie rutynowej kontroli pacjentów we wczesnym okresie po implantacji o 24-godzinne EKG metodą Holtera może stanowić czynnik skracający czas hospitalizacji oraz zwiększający bezpieczeństwo tych chorych. Tego zagadnienia nie omówiono jeszcze w dostępnym piśmiennictwie. Celem pracy była ocena zaburzeń stymulacji i sterowania w 24-godzinnym EKG metodą Holtera we wczesnym okresie pooperacyjnym u chorych bez objawów z prawidłowymi parametrami implantowanych stymulatorów jedno- i dwujamowych. Metody: Do badania włączono wstępnie 236 osób z implantowanym stymulatorem jednojamowym Actros S (Biotronik) (grupa I - 130 pacjentów) lub stymulatorem dwujamowym Actros D(R) lub Axios D(R) (grupa II - 106 osób). U wszystkich chorych w okresie 1–6 dni (śr. 3,4 ± 1,2 dnia) po implantacji wykonywano 24-godzinne EKG metodą Holtera (Oxford Medilog Excel 3), oceniając w każdej z grup zaburzenia stymulacji i sterowania. Wyniki: Zaburzenia wyczuwania stwierdzono u 2 pacjentów z grupy I i u 22 chorych z grupy II (najczęstszym zaburzeniem był undersensing elektrody przedsionkowej, a następnie oversensing elektrody komorowej - sterowanie załamkiem T). U 1 pacjenta z grupy II stwierdzono zaburzenia stymulacji elektrody przedsionkowej. Łącznie w całej grupie zaburzenia stymulacji/wyczuwania odnotowano u 23% osób, jednak u żadnej z nich nie powodowały one następstw hemodynamicznych. Wnioski: Zaburzenia pracy stymulatora we wczesnym okresie po implantacji występowały u 23% chorych bez objawów i są częstsze u pacjentów ze stymulatorami dwujamowymi. Undersensing elektrody przedsionkowej i oversensing elektrody komorowej są najczęściej stwierdzanymi nieprawidłowościami, jednak nie stanowią one zagrożenia dla życia pacjentów. Wykrycie tych zaburzeń we wczesnym okresie pozwala na zmianę parametrów stymulatora i uniknięcie kolejnej hospitalizacji. Potwierdzono jednocześnie znikomą wartość 24-godzinnego EKG metodą Holtera u pacjentów ze stymulatorami jednojamowymi

24-godzinne badanie elektrokardiograficzne metodą Holtera - wskazania, zastosowanie. Część 1

Elektrokardiografia holterowska (AECG) jest obecnie powszechnie stosowaną w praktyce nieinwazyjną metodą diagnostyczną pozwalającą również na ocenę ryzyka nagłego zgonu sercowego u niektórych pacjentów z chorobami serca. Jej dostępność oraz stosunkowo niskie koszty sprawiają, że jest metodą często wykorzystywaną w praktyce klinicznej, przy czym niekiedy nie uwzględnia się wskazań do jej wykonania. Zdarzają się również sytuacje, kiedy AECG mogłoby wnieść nowe istotne informacje w procesie diagnostyczno-rokowniczym, jednak z różnych powodów lekarz prowadzący nie zleca tego badania. Dlatego niezwykle istotną kwestią stało się przypomnienie i uściślenie wskazań do AECG. Dokonała tego grupa ekspertów powołanych przez Amerykańskie Kolegium Kardiologów (ACC) oraz Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (AHA). Niniejsza praca obejmuje krótki rys historyczny rozwoju AECG w ciągu 50 lat od jej wynalezienia. Następnie przedstawiono wskazania do wykonania AECG zebrane i usystematyzowane przez ACC i AHA, opierające się na klasach I–III, wraz z krótkim komentarzem autorskim, niekiedy polemizującym z powyższymi wskazaniami. Zaczerpnięto je z raportu grupy ekspertów do spraw wytycznych ACC/AHA opublikowanego w 1999 r., więc część z nich nie uwzględnia nowych technik, które rozwinęły się w kardiologii przez ostatnie lata. Dotyczy to zwłaszcza stymulatorów serca, gdzie autorzy na podstawie własnych doświadczeń polemizują z przedstawionymi standardami. W pracy nie omówiono ani nie skomentowano wskazań dotyczących pacjentów pediatrycznych, które zawarte są w wyżej wymienionym artykule, ponieważ stanowią one przedmiot zainteresowań oddzielnej specjalizacji - kardiologii dziecięcej. (Folia Cardiol. 2005; 12: 153–160

Czy w farmakoterapii migotania przedsionków należy kierować się tylko średnią dobową częstością rytmu komór?

Wstęp: Migotanie przedsionków (AF) to jedna z najczęstszych arytmii. Kontrola częstości rytmu komór w przebiegu AF jest uznaną metodą terapii. Pojawiają się jednak pytania, czym jest prawidłowy rytm komór oraz który parametr czy wskaźnik należy uznać za obiektywny w ocenie prawidłowej kontroli rytmu komór. Celem niniejszej pracy była ocena, czy średnia częstość rytmu komór w 24-godzinnym badaniu EKG metodą Holtera (HM) wystarcza do potwierdzenia prawidłowej kontroli rytmu u pacjentów z AF. Ponadto zamierzeniem autorów było sprawdzenie, czy inne wskaźniki, takie jak: incydenty tachyarytmii, nasilenie niemiarowości rytmu komór oraz subiektywne dolegliwości (kołatania serca) u osób z AF mogą stanowić dodatkowy parametr oceny rytmu serca. Metody: U pacjentów po optymalizacji farmakoterapii w celu uzyskania odpowiedniej kontroli rytmu serca w okresie 2-9 dni (śr. 5,6 dnia) po implantacji stymulatora wykonywano HM i jednocześnie rozpoczynano rejestrację programu diagnostycznego w stymulatorze serca - Holter stymulatorowy, po przeprogramowaniu w tryb pracy VVI 40/min w celu uzyskania zapisów własnego AF bez istotnego wpływu stymulacji. Do końcowej analizy włączono tylko pacjentów, którzy spełnili następujące kryteria: prawidłowa średnia dobowa częstość rytmu komór, której wartość zgodnie ze standardami ACC/AHA/NASPE w HM nie przekraczała 80/min, oraz odsetek zespołów wystymulowanych w czasie 24 godzin poniżej 5% w HM. W HM oceniano średnią dobową częstość pracy serca (mHR), współczynnik niemiarowości (CI), a w badaniu metodą Holtera stymulatorowego odsetek pobudzeń o częstości powyżej 120/min w stosunku do liczby wszystkich zespołów komorowych w ciągu analizowanych 24 godzin, które były zdefiniowane jako incydenty tachy-AF. Każda odczuwalna przez pacjenta szybka i/lub nierównomierna praca serca były odnotowane w trakcie 24-godzinnej analizy EKG. Powyższe dane przedstawiano jako "+" w przypadku występowania objawu lub "&#8211;" - przy jego braku. Wszystkie dane liczbowe przedstawiono w postaci wartości średnich oraz odchyleń standardowych.Wyniki: Do końcowej analizy włączono 42 z 48 pacjentów (18 M, 24 K) w średnim wieku 70,2 &plusmn; 8 lat. Średnia częstość rytmu serca oceniana w HM wynosiła 48-79/min (śr. 64,8 &plusmn; 7,5/min). U 21 badanych (50%) mimo prawidłowej wartości mHR stwierdzono incydenty tachy-AF 1-8% (śr. 2,7 &plusmn; 2,02%). Współczynnik niemiarowości wynosił 0,9&#8211;0,33 (śr. 0,23 &plusmn; 0,06). Istotną niemiarowość rytmu komór (CI > 0,2) mimo prawidłowej mHR stwierdzono aż u 73% pacjentów. U osób z niskim CI (< 0,2), tj. z nieistotną niemiarowością, w zdecydowanej większości, bo aż u 10 z 11 pacjentów, nie zarejestrowano jednocześnie epizodów tachy-AF. Zaledwie u 1 z 11 chorych z CI poniżej 0,2 odnotowano epizody tachy-AF. Wyniki te wskazują, że prawidłowa mHR i brak tachy-AF nie muszą oznaczać odpowiedniej kontroli rytmu komór. Aż u 10 z 18 pacjentów (56%) z prawidłową mHR bez incydentów tachy-AF stwierdzono istotną niemiarowość rytmu komór (CI > 0,2). U 36 pacjentów (85%) w trakcie 24-godzinnego EKG odnotowano kołatania serca. Objawowe tachy-AF stwierdzono u 16 z 21 osób z szybkimi rytmami komór. Pozostali pacjenci mimo okresów tachyarytmii nie zgłaszali dolegliwości. Należy podkreślić, że 9 z 10 chorych bez tachy-AF z prawidłową mHR zgłaszało kołatania serca. U wszystkich zanotowano istotną niemiarowość i wysoką wartość CI (> 0,2). Wnioski: Średnia dobowa częstość rytmu serca w 24-godzinnym badaniu EKG metodą Holtera u większości badanych z bradytachy-AF nie wystarcza, aby określić prawidłową kontrolę rytmu. Wydaje się, że w pełnej ocenie farmakoterapii u osób z AF jest niezbędne, poza średnią dobową rytmu serca, uwzględnienie incydentów tachy-AF, stopnia niemiarowości oraz subiektywnych dolegliwości. Współczynnik niemiarowości u pacjentów z AF i z prawidłową średnią dobową częstością pracy serca pozwala najdokładniej ocenić elektrokardiograficzną kontrolę rytmu

24-godzinne badanie elektrokardiograficzne metodą Holtera - wskazania, zastosowanie. Część 1

Elektrokardiografia holterowska (AECG) jest obecnie powszechnie stosowaną w praktyce nieinwazyjną metodą diagnostyczną pozwalającą również na ocenę ryzyka nagłego zgonu sercowego u niektórych pacjentów z chorobami serca. Jej dostępność oraz stosunkowo niskie koszty sprawiają, że jest metodą często wykorzystywaną w praktyce klinicznej, przy czym niekiedy nie uwzględnia się wskazań do jej wykonania. Zdarzają się również sytuacje, kiedy AECG mogłoby wnieść nowe istotne informacje w procesie diagnostyczno-rokowniczym, jednak z różnych powodów lekarz prowadzący nie zleca tego badania. Dlatego niezwykle istotną kwestią stało się przypomnienie i uściślenie wskazań do AECG. Dokonała tego grupa ekspertów powołanych przez Amerykańskie Kolegium Kardiologów (ACC) oraz Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (AHA). Niniejsza praca obejmuje krótki rys historyczny rozwoju AECG w ciągu 50 lat od jej wynalezienia. Następnie przedstawiono wskazania do wykonania AECG zebrane i usystematyzowane przez ACC i AHA, opierające się na klasach I&#8211;III, wraz z krótkim komentarzem autorskim, niekiedy polemizującym z powyższymi wskazaniami. Zaczerpnięto je z raportu grupy ekspertów do spraw wytycznych ACC/AHA opublikowanego w 1999 r., więc część z nich nie uwzględnia nowych technik, które rozwinęły się w kardiologii przez ostatnie lata. Dotyczy to zwłaszcza stymulatorów serca, gdzie autorzy na podstawie własnych doświadczeń polemizują z przedstawionymi standardami. W pracy nie omówiono ani nie skomentowano wskazań dotyczących pacjentów pediatrycznych, które zawarte są w wyżej wymienionym artykule, ponieważ stanowią one przedmiot zainteresowań oddzielnej specjalizacji - kardiologii dziecięcej. (Folia Cardiol. 2005; 12: 153&#8211;160