Rijaliti kultura kao preovlađujući kulturni format u Srbiji

The contemporary media culture in Serbia has been marked by two trends - democratization and transformation of the media. These parallel processes on the eve of the 21st century led to the decrease in informative contents and the increase in the entertainment ones. Therefore, reality shows take primacy in Serbia, no longer being an exclusive feature of the television. This paper is aimed at researching and describing the ways in which informative contents in the Serbian media have been replaced by television reality contents, as well as the ways in which the printed media and internet portals inform about them. By the qualitative method of content analysis, this paper realizes its goal to fathom the mechanisms of the transposition of the informative content into the entertainment one, thus deconstructing journalistic practices. The results will indicate that the domestic portals relate to realities in two ways - the first and less common modality is ignoring, while the second implies uncritical acceptance of this type of content, which creates fertile soil for the development and maintenance of the so-called reality culture.Savremenu medijsku kulturu u Srbiji obeležila su dva trenda - demokratizacija i transformacija medija. Ovi paralelni procesi na pragu 21. veka vodili su smanjenju informativnih, a povećanju zabavnih sadržaja. Tako u Srbiji primat dobijaju rijaliti programi, koji prestaju da budu odličje isključivo televizije. Cilj rada je da istraži i opiše na koje načine informativne sadržaje u srpskim medijima zamenjuju televizijski rijaliti sadržaji, kao i načine na koje o njima izveštavaju kako štampani mediji, tako i internet portali. Kvalitativnom metodom analize sadržaja ostvaruje se intencija rada da se pronikne u mehanizme transponovanja informativnog sadržaja u zabavni i dekonstruišu žurnalističke prakse. Rezultati će ukazati da se domaći portali dvojako odnose prema rijalitijima - prvi i ređi modalitet je ignorisanje, dok drugi podrazumeva nekritičko preuzimanje ove vrste sadržaja, čime se stvara pogodno tlo za razvoj i održanje takozvane rijaliti kulture

The influence of Jewish identity on the prose work of Danilo Kish

Iako je osnovni postulat u nefikcijskim iskazima književnika Danila Kiša bio da je prevashodno evropski pisac, dublji uvid u prozni opus ovog autora ukazuje da su judaizam i jevrejsko poreklo učinilo snažni upliv na opus ovog stvaraoca. Jevrejski svet je prozni narativ koji je kod Danila Kiša čest, čak i preovlađujući. Pišući svoja dela, Kiš je sopstveno poreklo i korpus tema kojima se bavio kontekstualizovao, pre svega, kao centralnoevropsko, a manjim delom kao jevrejsko. On ističe da je u prvom redu evropski pisac, jer Jugoslavija, zemlja iz koje je potekao, pripada Evropi, a njena kultura i književnost su evropske. U užem smislu, Kiš se osećao dužnikom Centralne Evrope,a mađarski milje koji je upoznao u detinjstvu, poznavanje mađarskog jezika i književnosti, imali su presudan uticaj na pisca. Ovaj rad će, analizom Kišovog proznog opusa, pokazati da, iako se, u duhovnom smislu, Kiš iz Jugoslavije premestio u Centralnu Evropu, na njegov celokupni prozni narativ, teme, atmosferu, način formiranja likova, komponovanje romana i prozne dramaturgije, od ključnog je uticaja jevrejsko nasleđe i poreklo.Although the basic postulate in the non-fiction statements of the writer Danilo Kish was that he was primarily a European writer, a deeper insight into the prose work of this author indicates that Judaism and Jewish origin had a strong influence on the work of this creator. Namely, the Jewish world is a prose narrative that is frequent, even predominant, in Danilo Kish. When writing his works, Kish contextualized his own origin and the corpus of topics he dealt with, first of all, as Central European, and to a lesser extent as Jewish. He points out that he is first and foremost a European writer, because Yugoslavia, the country he came from, belongs to Europe, and its culture and literature are European. In a narrower sense, Kis felt himself indebted to Central Europe, and the Hungarian milieu he met in his childhood, knowledge of the Hungarian language and literature, had a decisive influence on the writer. This paper, through the analysis of Kish’s prose oeuvre, will show that, although, in a spiritual sense, Kish moved from Yugoslavia to Central Europe, his entire prose narrative, themes, atmosphere, way of forming characters, composing novels and prose dramaturgy, is of key importance influence of Jewish heritage and Judaism

Koliko je kulture u kulturnim rubrikama

We live in a time when our lives are saturated with information. We daily receive numerous messages through various media outlets. For example, in the US, during one year, about 200 000 books are published, approximately 70 million hours of programs are broadcast by radio stations and about 58 million hours of television programs are produced. 'From the day of your birth until today more information was produced than during all recorded history before you, while half the total number of all scientists in history lives and produces information today.' Every year we publish more books. If you decided to read everything that has been published in one year, you would have to read one book every three minutes, which is about five hundred books a day. This, of course, only refers to the latest world production, and not the classics. Question is how many of the newly published books are read, how and how much the books and culture in general are covered in commentaries, how well the journalists are trained and if they are at all capable of selecting, clarifying and structuring such a horrific amount of information for us at a time of world crisis which has devastated Serbia as well in material, cultural and also media-related sense. A year ago results were published in Serbia of a study conducted by master student of the Faculty of political sciences in Belgrade who investigated the treatment of the book in Serbian media. These results were far from encouraging - apart from Radio Belgrade 2 and special weekend newspaper additions dedicated to book reviews, the book is generally neglected in the Serbian printed media, while the book reports themselves lack the necessary serious approach and deeper pondering. Focus of this paper is monitoring and analysis of cultural contributions in three daily newspapers, the Politika, the Večernje novosti and the Danas over a period 29.09.2012 - 2.10.2012. Its purpose was to show the content of these cultural sections , to make a comparative analysis of their content and quality of content, as well as to pinpoint the basic topics covered and pursue the question if the printed media create contents that raise public attention. The analysis had an empirical and conceptual approach, and covered quantity and quality baselines.Vek u kome živimo doba je kada smo prezasićeni informacijama. Tokom jedne godine, u SAD se, na primer, objavi oko 200 000 knjiga, radio- stanice emituju približno 70 miliona sati programa, dok televizije proizvode oko 58 miliona sati televizijskog programa. 'Od dana vašeg rođenja proizvedeno je više informacija nego tokom čitave zabeležene istorije pre njega, a polovina ukupnog broja naučnika u našoj istoriji živi danas i proizvodi informacije.' 1 Ako biste se odlučili da pročitate sve ono što je objavljeno tokom jedne godine, morali biste da pročitate po jednu knjigu na svaka tri minuta, odnosno oko pet stotina knjiga dnevno. Ovo se naravno odnosi samo na noviju svetsku produkciju, a ne i na klasike. Postavlja se pitanje koliko se od novih, upravo objavljenih, knjiga zaista pročita, koliko se i kako o knjizi i kulturi u celini piše, koliko su novinari sami obrazovani, i koliko su u stanju da nam ovu zastrašujuću količinu informacija selektuju, pojasne i strukturišu, u doba sveopšte krize, koja je zahvatila i Srbiju, pustošeći je i na materijalnom, ali i na svim ostalim poljima, pa i kulturnom i medijskom. Pre godinu dana objavljeni su kod nas rezultati do kojih su došli studenti master studija Fakulteta političkih nauka u Beogradu, a koji su proučavali tretman knjige u srpskim medijima. Rezultati su bili daleko od ohrabrujućih - osim Radio Beograda 2 i specijalizovanih dodataka posvećenih knjizi, koji se objavljuju kao dodaci dnevnim listovima, uvek vikendom, o knjizi se u srpskim štampanim medijima ne piše dovoljno, a izveštava se bez neophodne studioznosti i dubljeg poniranja. Ovaj rad fokusirao se na praćenje i analizu kulturnih rubrika u tri srpska dnevna lista, 'Politici', 'Večernjim novostima' i 'Danasu', tokom perioda od 26.09. do 2.10 2012. i ima za cilj da pokaže šta danas sadrže kulturne rubrike u ova tri štampana medija, međusobnu komparaciju njihovog sadržaja i kvaliteta, baš kao i koje su osnovne teme o kojima se piše, koji su novinarski žanrovi najčešće zastupljeni

Jovan Skerlić - utemeljivač književne kritike kao relevantnog analitičkog novinarskog žanra

Jovan Skerlić was the first modern Serbian critic, whose influence is reaching to this day. He was one of the strongest pillars of Serbian culture, previously built by Vuk Karadžic, Dositej Obradović, Svetozar Marković. He was not only the most prominent literary critic, he was also one of the most prominent ideologues of the epoch and significantly contributed to the formation of a national Serbian being. Theorists of culture consider his work as valuable as the anthropological theory of Jovan Cvijić or the linguistic study of Aleksandar Belić. It is obvious that Skerlić's work exceeded his literary engagement, although he was first among all to be remembered. Essentially, his work was a kind of cultural mission, whose crown was the uniting of South Slavs. As a critic, he encompassed two centuries of Serbian literature, expressing its developmental path. The Slovenian course of talent was followed by him and throughout his life he was trained. It was only in the fifties of the twentieth century that his real contribution and creativity were apreciated, which was diverse, but in which everything was connected. Skerlić is the author of unprecedented "History of new Serbian literature". He did not have successors or followers, because the power of his gift was so great that he directed other critics to other areas. Jovan Skerlić was truly the creator of a clear, accurate, logically convincing writing, called "the Belgrade school". Writing, advocating for the freedom of spirit and art, being an erudite, writing an Impressionist criticism model, was open to the influence of foreign writers (especially French). Serbia has never had such educated, influential and influential critics before, nor it has them now. This paper shows how Jovan Skerlić's way of constructing his style of critique made a unity between expressions, ethics and esthetics. Therefore, his journalistic genre of literary critique made a new elite literary genre of critique possible.U ovom radu se izučava delo Jovana Skerlića kao prvog modernog srpskog književnog kritičara, koji je svojim delovanjem uticao na savremenike. U radu ćemo se baviti specifičnim kritičarskim stilom kojim je Skerlić pisao, kompozicijom njegovih kritika, njegovim odnosom prema idealnoj kritici. Glavna pretpostavka rada je da je Jovan Skerlić kao kritičar uspeo da ujedini stilsko, etičko i estetsko. Skerlićevo obrazovanje i odlično poznavanje književnih prilika pomoglo je formiranju njegovog kritičarskog modela: pisao je beletrističko-analitički hibridni novinarski žanr, ali je od kritike, kao novinarskog, uspeo da napravi elitni književni žanr. Samog Skerlića posmatraćemo i očima savremenika, literata i istoričara, ali i kao osobu sa snažnom književnokritičarskom misijom

Kritičko mišljenje na srpskim digitalnim portalima

The paper explores critical thinking in columns as a genre of analytical journalism, taking on the peculiarities of digital media such as hypertextuality, multimedia and interactivity. Through an analysis of over eighty columns from various portals, the topics of columns in online journalism will be considered, deriving which journalists write analytically today and whether they write critically. The research sample has enabled analysis of 85 columns published in the period from July 1 to July 31, 2020 on the N1, Nova.rs and Pečat portals. Out of the total of 85 published columns in the given period, 13 columns were published on the N1 television portal, 19 on the Pečat portal and 53 on the Nova.rs portal. The main goal of the research was to determine whether and to what extent critical thinking was present on these online portals.U radu će biti istraženo kritičko mišljenje u kolumnama, kao analitičkom novinarskom žanru, kroz koji novinar iznosi krajnje ličan, slobodan, subjektivni stav. Specifičnost je što smo se opredelili da predmet analize budu kolumne na digitalnim portalima, koje delom liče na ovaj žanr u štampanim medijima, ali poprimaju osobenosti digitalnih medija kao što su hipertekstualnost, multimedijalnost i interaktivnost... Kroz analizu preko osamdeset kolumni sa tri različita portala, biće ukazano koje su dominantne teme kolumni u onlajn novinarstvu, koji novinari danas pišu analitički i da li pišu kritički. Uzorak istraživanja čini 85 kolumni objavljenih u periodu od 1. do 31. jula 2020. na portalima "N1", "Nova.rs" i "Pečat". Od ukupnog broja analiziranih kolumni u datom periodu, na portalu televizije "N1"objavljeno je 13, na portalu "Pečata" 19, a na portalu "Nova.rs " 53 kolumne. Glavni cilj istraživanja je bio da se utvrdi u kojoj meri postoji i na koji način komunicira sa publikom kritičko mišljenje na onlajn portalima

Journalism and education in times of crisis caused by the covid pandemic 19

Korona virus najčešće je spominjan pojam u javnosti od 2019. do 2021. godine. Pandemija kovid virusa 19 uticala je na sve segmente javnog i privatnog života. Ne postoji oblast koja nije doživela transformaciju ili malformaciju zbog pandemije. U trenutku kada je čovek savremenog društva poverovao da može da upravlja svetom i kontroliše sve segmente života, epidemija korona virusa pokazala je da nema veće iluzije od te. Cilj ovog rada je da definiše kako se pandemija kovida 19 odrazila na već urušen medijski i obrazovni sistem na ovim prostorima, u momentu gde nakon tekton- skih istorijskih promena kao što je, pored epidemije, i kraj ideologija o kojima govori Fukujama i novim tehnološkim izazovima, posebna je uloga obrazovanja i medija koji su se i pre korone nalazili u krizi. Novija istraživanja ukazuju na to da, bez obzira na napredak ljudske vrste, većina đaka školovanje završava medijski nepismeno. Pandemija koja je zadesila planetu pokazala je da se u zemljama Zapadnog Balkana pojavila ova neravnopravnost u odnosu na zemlje Evropske unije, jer Balkan ima siromašniju populaciju i obrazovni sistem.U oblasti informisanja, kao reakcija na pandemiju, pojavila se infodemija – širenje ogromnog broja netačnih ili polovično tačnih informacija o kovid virusu koje su uzete iz neproverenih izvora. Autorka ovog rada će, primenjujući postojeće teorijske koncepte, pokušati da definiše ključne posledice koje je pandemija kovida 19 ostavila u oblastima medija i obrazovanja.Covid 19 is the most often mentioned term in the public from 2019 until 2021. The pandemic has affected all segments of public and private life. There is no area that has not experienced transformation or malformation due to the pandemic. At the moment in which modern man believed that he could control all segments of life, the COVID pandemic proved it was an illusion. The aim of this paper is to define how the Covid 19 affected the media and education, in the time of the historical changes, as Fukujama defines it. Many analysis shows that graduated students are media illiterate, especially in the Western Balkan countries. The author will discuss the theoretical concepts of media knowledge and analyze it in a time of crisi

Documentary novel as the leading genre of literary journalism in 21st century

U ovom radu biće istražen pojam, način stvaranja, razvoj, efekti i relevantnost dokumentarnog romana, kao novog literarno-novinarskog žanra u stvaralaštvu drugog talasa „novog žurnalizma”, nastalog tokom šezdesetih i sedamdesetih godina XX veka. U radu će biti analizirani dokumentarni romani nastali tokom ere novog žurnalizma, kao i dokumentarni romani pisani tokom 21. veka, nastali u okviru literarnog žurnalizma, gde su kombinovana fakta zajedno sa književnim pripovedanjem. Analizom dela „Niko i ništa u Parizu i Londonu” Džordža Orvela, romana novinarke Lise Tadeo, „Tri žene”, i ispovednog, dokumentarnog romana Orijane Falači, „Pismo nerođenom detetu”, biće pokazan način i postupak pisanja non- fikcijskih književnih dela čiji su osnovi dokumenti kao građa koja je preobražena u skladu sa zahtevima prvorazredne literature. U ovom radu pokazaćemo kako je tokom poslednje decenije XXI veka dokumentarni roman postao vodeći literarni žanr.This paper will explore the concept, method of creation, effects, relevance and development of the documentary novel, as a new literary-journalistic genre in the creation of the second wave of “new journalism”, created during the 60s and 70s of the XX century. The paper will analyze documentary novels created during the era of new journalism, as well as documentary novels written during the 21st century, created within literary journalism, where facts are combined with a narrative characteristic of literature. An analysis of George Orwell’s “Nobody and Nothing in Paris and London”, a novel by journalist Lisa Tadeo, “Three Women”, a confessional, documentary novel by Oriana Fallaci, “Letter to an Unborn Child”, will show the manner and procedure of writing nonfiction literary works based on documents. as material that has been transformed in accordance with the requirements of top literature. In this paper, we will show how during the last decade of the 21st century, the documentary novel became the leading literary genre

Motivation Stage in Croatian Language Teaching

Motivacija je prva i neizostavna etapa nastavnoga procesa pa ju zato treba znati na najbolji način osmisliti kako bi se pobudilo i jačalo zanimanje učenika. U toj nastavnoj etapi učenike treba pripremiti za nastavni rad, a to znači potaknuti učenikovu volju za radom, zatim zanimanje prema sadržaju koji slijedi, uspostaviti emocionalnu i intelektualnu motivaciju. Rad se bavi motivacijom kao etapom u nastavi hrvatskoga jezika, pri čemu se najprije objašnjava motivacija kao pojam u psihologiji. Opisuje se pripremanje ili prva etapa u neinteraktivnoj i interaktivnoj etapi te motivacija kao dio ishoda učenja. Navode se i objašnjavaju različite vrste motivacije kao što su ekstrinzična, intrinzična, emocionalna, intelektualna, sadržajna, radna, komunikacijska i druge motivacije. Prikazan je i odnos motivacije i ostalih sastavnica nastavnoga procesa te primjena nastavnih izvora kao što su strip, radio i računalo u motivaciji. U nastavi se pojavljuju različiti načini predstavljanja sadržaja kako bi se učenicima omogućila različita iskustva. Središnji dio rada bavi se zanimljivim metodičkim postupcima, odnosno motivacijskim tehnikama kojima se nastoji motivirati učenika, a prikazani su i dramski postupci, u koje se ubrajaju jezične igre i simulacije. Igre potiču nastavnu dinamiku koja pridonosi većoj učenikovoj motivaciji, a samim tim i koncentraciji. Rad govori i o zastupljenosti većine nastavnih oblika u etapi motivacije

Motivation Stage in Croatian Language Teaching

Motivacija je prva i neizostavna etapa nastavnoga procesa pa ju zato treba znati na najbolji način osmisliti kako bi se pobudilo i jačalo zanimanje učenika. U toj nastavnoj etapi učenike treba pripremiti za nastavni rad, a to znači potaknuti učenikovu volju za radom, zatim zanimanje prema sadržaju koji slijedi, uspostaviti emocionalnu i intelektualnu motivaciju. Rad se bavi motivacijom kao etapom u nastavi hrvatskoga jezika, pri čemu se najprije objašnjava motivacija kao pojam u psihologiji. Opisuje se pripremanje ili prva etapa u neinteraktivnoj i interaktivnoj etapi te motivacija kao dio ishoda učenja. Navode se i objašnjavaju različite vrste motivacije kao što su ekstrinzična, intrinzična, emocionalna, intelektualna, sadržajna, radna, komunikacijska i druge motivacije. Prikazan je i odnos motivacije i ostalih sastavnica nastavnoga procesa te primjena nastavnih izvora kao što su strip, radio i računalo u motivaciji. U nastavi se pojavljuju različiti načini predstavljanja sadržaja kako bi se učenicima omogućila različita iskustva. Središnji dio rada bavi se zanimljivim metodičkim postupcima, odnosno motivacijskim tehnikama kojima se nastoji motivirati učenika, a prikazani su i dramski postupci, u koje se ubrajaju jezične igre i simulacije. Igre potiču nastavnu dinamiku koja pridonosi većoj učenikovoj motivaciji, a samim tim i koncentraciji. Rad govori i o zastupljenosti većine nastavnih oblika u etapi motivacije

Kreativni intervju kao bazični element stvaralaštva dobitnice Nobelove nagrade Svetlane Aleksijevič

U ovom radu razmatraćemo pojam, način upotrebe, efekte i relevantnost kreativnog intervjua, kao bazičnog elementa u stvaralaštvu prve novinarke na planeti, koja je dobila Nobelovu nagradu za književnost 2015. godine, Svetlane Aleksijevič (Svetlana Aleksievič). U radu će biti analizirana njena dela nastala višedecenijskim intervjuisanjem marginalizovanih društvenih grupa, političkim odlukama spretno sklonjenim u senku (to su žene koje su učestvovale u Drugom svetskom ratu, akteri koji su preživeli katastrofu u Černobilju, sovjetski vojnici - učesnici rata u Avganistanu…). Analizom dela "Černobiljska molitva" biće pokazan način i postupak intervjuisanja Svetlane Aleksijevič, pažljiv izbor sagovornika, strukturu i konstrukciju postavljenih pitanja, analizirana dramaturgija njenih intervjua i komponovanje knjiga dokumentarne proze, koja je sama autorka nazvala "romanima glasova". Biće pokazano mesto intervjua u postnovinarstvu i novom žurnalizmu, analiziran postupak nastanka nefikcijskih romana, sa kojim je prvo započeo Truman Kapot (Truman Capote), novinar-književnik koji je i uzor Svetlani Aleksijevič