Pedagogika pracy jako ważna specjalność edukacyjna w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu i Uniwersytecie Opolskim

The paper shows the product life cycle at the University of Opole (UO) under the name of the speciality: “Pedagogy of work” conducted at the Peda- gogical Faculty at the Institute of Pedagogical Sciences. Ten problem-research areas of labour pedagogy, outlined in 1972 as the Tasks of the Institute of Vo- cational Education, expanded by one in 2004 and two in 2008, inspired the sci-entists of Opole University to take up this research issue. The research made it possible to present the vitality and the functioning of the specialty during the period of the university’s existence, and even earlier at the Higher School of Pedagogy in Opole. The above factors were the cause of a noticeable gra - dient in the growth of its life cycle since its birth, while in the second decade of the 21st century, an antigradient became apparent, caused, in the author’s opinion, primarily by the lack of interest of students to acquire knowledge in this area, although the reasons for this situation could be different. Several hundred specialists in labour pedagogy have graduated from the University of Opole, taking up challenges in various branches of the economy, both in the domestic and international markets.W pracy ukazano cykl życia produktu na Uniwersytecie Opolskim (UO) pod nazwą specjalności: pedagogika pracy, prowadzoną na kierunku pedagogika w Instytucie Nauk Pedagogicznych (INP). Dziesięć obszarów problemowo-badawczych pedagogiki pracy, nakreślonych w 1972 roku jako Zadania Instytutu Kształcenia Zawodowego, poszerzonych o jeden w 2004 roku i dwa w roku 2008, stały się inspiracją dla naukowców opolskiego uniwersytetu do podjęcia tej problematyki badawczej. Przeprowadzone badania pozwoliły zaprezentować żywotność i funkcjonowanie specjalności w okresie istnienia uniwersytetu, a jeszcze wcześniej Wyższej Szkoły Pedagogicznej (WSP) w Opolu. Powyższe czynniki były przyczyną zauważalnego gradientu wzrostu cyklu życia tego produktu od chwili jego narodzenia, natomiast w drugiej dekadzie XXI wieku uwidocznił się antygradient, spowodowany według opinii autora, przede wszystkim brakiem zainteresowania studentów do pobierania wiedzy w tym obszarze, aczkolwiek przyczyny tego stanu rzeczy mogłyby być inne. Mury Uniwersytetu Opolskiego opuściło kilkuset absolwentów ‒ specjalistów pedagogów pracy, podejmując wyzwania w różnych gałęziach gospodarki, za- równo na rynku krajowym, jak i międzynarodowym

Zryw nauczycielski (2019) formą zmagań o godność i prestiż krzewicieli polskiej edukacji

The article describes the struggles of Upper Silesian teachers in the pursuit of ensuring them the socio-economic stability on the example of the city of Bytom in the Silesian Voivodeship. The number of protesting educational institutions in this city was presented, and the approximate number of Bytom teachers taking part in the nationwide teachers’ strike was given. The general reasons of teachers’ dissatisfaction with the existing situation in the education system have been identified, having a direct impact on taking up the protest action. In addition, attention was also paid to the legality of the strike in schools, and in particular to sign the mediation protocol required in the collective dispute resolution procedure, and the notification in the National Labor Inspectorate. The Act on the settlement of collective disputes specifies exactly how to proceed, namely: the strike must be preceded by submitting demands to employers, negotiations and mediations. A necessary condition for undertaking a strike action is participation in the referendum of at least half of the employees, where most of them are in favor of the strike. The information was obtained on the basis of in-depth interviews with school principals and teachers on strike, as well as on the basis of statistical data provided by the Bytom City Hall. The work also presents the methods of ensuring the safety of Bytom students during the teachers’ protest action.W artykule opisano zmagania górnośląskich nauczycieli w dążeniu do zapewnienia im stabilizacji społeczno-ekonomicznej na przykładzie miasta Bytomia w województwie śląskim. Przedstawiono liczbę protestujących placówek edukacyjnych oraz podano przybliżoną liczbę bytomskich nauczycieli biorących udział w ogólnopolskim zrywie nauczycielskim. Określono ogólne przyczyny niezadowolenia środowiska nauczycielskiego z istniejącej sytuacji w systemie edukacji, mającej bezpośredni wpływ na podjęcie akcji protestacyjnej. Ponadto zwrócono uwagę na legalność strajku w szkołach, w szczególności na podpisanie protokołu mediacyjnego, wymaganego w procedurze rozwiązywania sporów zbiorowych, oraz zgłoszenia w Państwowej Inspekcji Pracy. Ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych dokładnie określa sposoby postępowania: strajk musi być poprzedzony wystąpieniem z żądaniami do pracodawcy, rokowaniami oraz przeprowadzonymi mediacjami. Warunkiem koniecznym do podjęcia akcji strajkowej jest uczestnictwo w referendum co najmniej połowy pracowników, spośród których większość opowiada się za strajkiem. Informacje zamieszczone w artykule uzyskano z wywiadów pogłębionych przeprowadzonych z dyrektorami szkół oraz ze strajkującymi nauczycielami, a także z danych statystycznych udostępnionych przez Urząd Miasta Bytom. Opisano też, jak zapewniono bezpieczeństwo bytomskim uczniom podczas trwania akcji protestacyjnej nauczycieli

Kompetencje warunkujące funkcjonowanie na współczesnym rynku pracy

The article raises the issues related to the education of professional skills in the light of the current labour market requirements. It also outlines the most crucial hard and soft skills required from candidates applying for a job. Moreover, it takes into account the expectations of employers about graduates, especially from vocational schools. It also presents the most important demands in order to draw attention to the need for continuous acquisition of new skills and developing the already possessed ones.W artykule poruszono problematykę związaną z kształceniem kompetencji zawodowych w świetle aktualnych wymagań rynku pracy, a także zarys najistotniejszych kompetencji twardych i miękkich poszukiwanych wśród osób chcących podjąć pracę zawodową. Uwzględniono również oczekiwania pracodawców w stosunku do absolwentów szkół, w szczególności szkół zawodowych. Przedstawiono też najważniejsze postulaty, mające na celu zwrócenie uwagi na konieczność ciągłego nabywania nowych i doskonalenia już posiadanych kompetencji zawodowych

The importance of professional competences of a primary school teacher in the implementation of the curriculum content of communication education

The paper presents traffic-related hazards, in particular to its young and vulnerable participants. A list was provided of road accidents that primary school students from the region of Silesia, in particular the city of Bytom participated in, together with an indication of their causes. Research was carried out among teachers of primary schools from Bytom, responsible for teaching elements of road safety, in particular to unprotected participants in traffic, aimed at determining the degree of professional preparation in this area. The cooperation of primary schools and teachers with institutions responsible for road safety were presented, such as: Municipal Police Headquarters, Municipal Police, Regional Road Traffic Centre, and others, aimed at improving child safety, as well as increasing the communication skills of teachers, through active participation in trainings and workshops, and by promoting the principles of safe participation in road traffic. Education in the field of road safety for its youngest participants should be a priority in the activities of all people and organizations, in particular teachers, who care about the safety of children and adults.Fabian Andruszkiewicz – prof. dr hab., Uniwersytet OpolskiKomenda Główna Policji, Biuro Ruchu Drogowego, Wypadki drogowe w Polsce w 2018, Dane Komisji Europejskiej, DG MOVE baza CARE, opracowano w Polskim Obserwatorium Ruchu Drogowego (POBR) ITS Warszawa 2019.Leśniewska-Matusiak J., Dąbrowska-Loranc M., Z Agatką na drodze, Instytut Transportu Samochodowego, Fundacja Zapobieganie Wypadkom Drogowym, Warszawa 2008.Nowak T. (red.), „Życie Bytomskie” z dnia 15.04.2019.Zbyszyński M., Bezpieczeństwo niechronionych uczestników ruchu drogowego – stan obecny i przyszły, „Transport Samochodowy” 2017, nr 1.Polskie Obserwatorium Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, http://www.obserwatoriumbrd.pl/pl/aktualnosci/wiadomosci/status_edukacji_z_zakresu_bezpieczenstwa_ruchu_drogowego_i_mobilnosci_w_europie___raport_etsc (dostęp: 27.08.2019).19520

Wypalenie zawodowe asumptem destabilizacji kariery zawodowej nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej

Teacher, profession or mission? Formerly, the teacher often acted as a kind of master or educator, discussing with the student, watching him, teaching him to read, write and also introducing in the arcana of philosophical knowledge and other various fields of sciences. He was ranked among the intellectual elites. Currently, the image of the teacher corresponds with the high level of prestige and social trust, belongs to a group of professions that can be described as difficult, responsible stressful, often leading to job destabilization. This article attempts to depict the phenomenon of occupational burnout, as the source of early school education teacher’s career destabilization, the factors affecting its occurrence, symptoms and showing the dependence of professional apathy on the occupational position. Occupational burnout syndrome is a process of the increase and accumulation of burdens and stress resulting from the occupational function, characterized by a decrease in activity not only in the psycho-emotional, social, intellectual or physiological sphere, but also in the spiritual sphere, concerning both the professional and family plane, having a basic impact on satisfaction with life existence.Nauczyciel, zawód czy misja? Dawniej nauczyciel często pełnił rolę kogoś w rodzaju mistrza lub wychowawcy, dyskutując z uczniem, obserwował go, uczył czytać, pisać, a także wprowadzał w arkana wiedzy filozoficznej i innych dziedzin nauk. Był zaliczany do grona elit intelektualnych. Obecnie również wizerunek nauczyciela koresponduje z wysokim poziomem prestiżu i zaufania społecznego, należy do grupy zawodów, które można opisać jako trudne, odpowiedzialne, stresujące, często prowadzące do destabilizacji zawodowej. W pracy podjęto próbę zobrazowania zjawiska wypalenia zawodowego jako asumptu destabilizacji kariery zawodowej nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej, czynników wpływających na jego występowanie, objawów oraz ukazania zależności istnienia apatii zawodowej od posiadanego stopnia zawodowego. Syndrom wypalenia zawodowego jest procesem narastania i kumulowania się obciążeń i stresów wynikających z pełnionej funkcji zawodowej, charakteryzuje się spadkiem aktywności funkcjonowania nie tylko w sferze psychoemocjonalnej, społecznej, intelektualnej czy fizjologicznej, ale również i duchowej, dotyczącej zarówno płaszczyzny zawodowej, jak i rodzinnej, mającej podstawowy wpływ na zadowolenie z egzystencji życiowej

Art Education in Ukraine in the Context of Dynamic Changes of Modern Civilization

W artykule analizuje się rozwój edukacji artystycznej w obrębie noosferogenezy. Uzasadniono znaczenie orientacji noosferycznej całego systemu edukacji artystycznej polegającej na formowaniu świadomości opartej na wiedzy noosferycznej i światopoglądzie noosferycznym. Osiągnięcie integracji edukacji artystycznej ze współczesnym globalnym światem informacyjnym wymaga włączenia przyszłych nauczycieli dyscyplin artystycznych w metasystem działalności artystyczno-pedagogicznej, który mimo swej dynamiczności posiada pewną strukturę i organizację, pozwala orientować się w procesie samorozwoju, dodając mu własne ukierunkowanie.In clause the scientific essence of modernization of art and pedagogical education is considered. The system of a self-developing personality should be included in the open, dynamic dissipative metasystem of art and pedagogical process. The development of future teacher’s creative potential is analyzed on the basis of synergetic approaches to teaching art subjects in vocational training

Determinants of Cooperation of Students and Faculty as a Factor in Optimizing Professional Preparation Teachers in Poland and Ukraine

W artukule postawiono tezę, że głównym zadaniem nauk pedagogicznych jest stworzenie prawidłowo funkcjonującego systemu edukacji zawodowej przyszłego nauczyciela, nakreślenie kierunków ukraińskich innowacji, jak również możliwości współpracy w tych sektorach ukraińskich i polskich nauczycieli. W artykule poruszono również problem interakcji pedagogicznej jako społecznej i psychologicznej adaptacji i dostosowania procesu tworzenia i rozwoju osobistego przyszłego nauczyciela w kontekście globalizacji społeczeństwa opartego na wiedzy.This article deals with the problem of the professional education of the students who are studying at the Pedagogical University. It is important today that the main task of the pedagogical science is to make system of the professional education of the future teacher. The main directions of the national priorities Ukrainian innovations and their importance for the Polish education system, as well as cooperation opportunities in these sectors of the Ukrainian and Polish teachers. The practical significance of the results determined by the effectiveness of the proposed approach in thinking about education policy, its structural elements, the directions of its influence on the development of a knowledge society, knowledge-economy of the individual

Noosphere as the Basis of the Vocational Training System for Future Teachers in Ukraine and Poland in the Information Society

W artykule analizuje się rozwój systemu kształcenia zawodowego przyszłych nauczycieli w obrębie noosferogenezy. Uzasadniono znaczenie orientacji noosferycznej systemu kształcenia zawodowego polegającej na formowaniu świadomości noosferycznej opartej na światopoglądzie noosferycznym. Złożona i wymagająca rola zawodu nauczycielskiego wymaga specyficznych umiejętności i predyspozycji, jakie musi posiadać współczesny nauczyciel, aby móc pracować w odpowiedzialny i godny sposób.Shaping a society, in the modern world, requires from the teachers making more effort in the process of teaching and upbringing, as the dynamic development of civilization and the changes taking place in the modern society need different educational and educative look at the modern society than in previous years. Difficult and responsible role that teachers take requires from them special skills and predispositions, that should have every modern teacher to be able to work in such a responsible profession of public trust

Biophilosophy in the System of Higher Education as a Paradigm of the Preservation of Human Culture and Civilisation

The article attempts to solve the problem of updating higher education content to form a modern worldview of the individual through the interdisciplinary course “Biophilosophy”. Biophilosophical knowledge and cognition content is studied at the fundamental and applied levels using methods of description, explanation, and analysis. The obtained results make it possible to formulate conclusions and perspectives regarding updating the content of philosophical knowledge in higher education, where biophilosophy can be a new worldview paradigm for preserving human culture and civilisation

The Teacher’s Role in Multicultural and Intercultural Education in Ukraine and Poland

W opracowaniu podjęto próbę ukazania roli edukacji i jej wpływu na procesy zachodzące w wielokulturowym i międzykulturowym środowisku. Zwrócono szczególną uwagę na wymagania stawiane nauczycielom, gdyż realizacja celów edukacji międzykulturowej w Polsce i na Ukrainie w dużej mierze zależy od profesjonalizmu nauczycieli, który łączy w sobie cechy nauczyciela i psychologa, kulturologa, pedagoga, menedżera edukacji, wychowawcy, koordynatora. Zadanie to jest niezwykle trudne, ponieważ do osiągnięcia tego celu niezbędni są doskonali specjaliści-nauczyciele, a co za tym idzie – ich kształcenie, a w szczególności tworzenie profesjonalnych i osobistych cech przyszłego nauczyciela z zachowaniem wymagań wielokulturowego rynku pracy.The paper attempts to show the role of education and its impact on the processes taking place in a multicultural and intercultural environment. Particular attention has been paid to the requirements for teachers, since the implementation of intercultural education objectives in Poland and Ukraine depends to a large extent on the professionalism of teachers, which combines the qualities of a teacher and psychologist, cultural scientist, educator, education manager, educator and coordinator. This task is extremely difficult, because to achieve this goal, excellent teacher specialists are needed, and thus their education, and in particular the creation of professional and personal features of the future teacher, while maintaining the requirements of the multicultural labor market