25 research outputs found
Educação, natureza e sustentabilidade: a percepção da paisagem no Campus da PUCRS
As reflexões sobre as práticas de produção científica e tecnológica na atualidade têm sido motivadas pela constante preocupação com a degradação do meio ambiente. Nas Instituições de Ensino Superior, a inserção da temática ambiental é bastante recente e implica mudanças na gestão das mesmas, na dinâmica dos campi e nos projetos pedagógicos dos cursos. Este trabalho compreende o Campus Universitário como um espaço complexo, plural e dinâmico de inter-relação entre o conhecimento, os sujeitos que por ele transitam e os elementos naturais que o compõem e elege o campus da Pontifícia Universidade Católica do Rio Grande do Sul como objeto de estudo. Seu objetivo foi identificar em que medida o campus universitário da PUCRS, que tem sido objeto de políticas de ambientalização pela administração superior da instituição, é percebido pelos seus usuários como uma paisagem que inclui elementos naturais e busca nortear-se pelos objetivos da sustentabilidade ambiental. Foi também um objetivo deste estudo discutir, a partir das contribuições da educação ambiental e da psicologia ambiental, estratégias que poderiam ser sugeridas para o fortalecimento das relações pessoa-ambiente neste campus universitário.A metodologia utilizada nesta pesquisa consistiu em revisão bibliográfica e na elaboração de uma trilha de interpretação ambiental pelo campus da PUCRS, direcionada para alunos de graduação e pós-graduação, buscando despertar outro olhar sobre o campus e evidenciar as boas práticas ambientais desta universidade. A partir desta intervenção, concluímos que aproximar os estudantes dos elementos socioambientais do campus fez com que estes se apropriassem mais desta paisagem, sentindo-se parte dela, despertando para a sustentabilidade. Esta intervenção pode servir para que todos os usuários do campus da PUCRS conheçam melhor o espaço que frequentam e percebam a dimensão da sustentabilidade na universidade.The reflections about today‟s practices of scientific and technologic production have been motivated through the constant concern for environmental degradation. At universities, the inclusion of environmental issues is very recent and implies changes in the management of the same, the dynamics of the campuses and educational projects in the courses. This work includes the university campus as a space complex, plural and dynamic interrelationship between knowledge, subjects who pass by it and the natural elements that compose and elects the campus of the Pontifícia Universidade Católica do Rio Grande do Sul as object of study. Its aim was to identify how much the PUCRS campus, which has been the subject of greening policies by senior management of the institution, is noticed by its users as a landscape that includes natural elements and search guided by the goals of environmental sustainability. It was also an objective of this study discuss, based on the contributions of environmental education and environmental psychology, strategies that could be suggested for the strengthening of person-environment relationships in this campus.The methodology used in this research consisted of a literature review and developing a trail of environmental interpretation at PUCRS campus, targeted to undergraduates and graduate students seeking awakening another look at the campus and demonstrate good environmental practice of this university. From this action, we conclude that approaching students from the campus environmental elements caused them to appropriate more of this landscape, feeling part of it, waking up to sustainability. This intervention can serve to all users of PUCRS campus space know better and realize that attending the dimension of sustainability at the university
A Percepção da paisagem no campus da PUCRS
In Portuguese or Galician. This work understands the University Campus as a complex, plural and dynamic space of interrelationship between knowledge, the subjects that pass through it and the natural elements that compose it and chooses the campus of the Pontifical Catholic University of Rio Grande do Sul as an object of study. Its objective was to identify the extent to which the PUCRS university campus, which has been the object of environmentalization policies by the higher management of the institution, is perceived by its users as a landscape that includes natural elements and seeks to be guided by the objectives of environmental sustainability. It was also an objective of this study to discuss, based on the contributions of environmental education and environmental psychology, strategies that could be suggested for the strengthening of the person-environment relations in this university campus. The methodology used in this research consisted of a bibliographic review and the elaboration of an environmental interpretation trail by the PUCRS campus, aimed at undergraduate and graduate students, seeking to awaken another look at the campus and highlight the good environmental practices of this university. From this intervention, we concluded that bringing students closer to the socio-environmental elements of the campus made them take more ownership of this landscape, feeling part of it, awakening to sustainability.En portugués o gallego. Este trabajo entiende el Campus Universitario como un espacio complejo, plural y dinámico de interrelación entre el conocimiento, los sujetos que lo transitan y los elementos naturales que lo componen y elige el campus de la Pontificia Universidad Católica de Rio Grande do Sul como objeto de estudio. estudio. Su objetivo fue identificar en qué medida el campus universitario de la PUCRS, que ha sido objeto de políticas de ambientalización por parte de la alta dirección de la institución, es percibido por sus usuarios como un paisaje que incluye elementos naturales y busca guiarse por los objetivos. de sostenibilidad ambiental. También fue objetivo de este estudio discutir, a partir de los aportes de la educación ambiental y la psicología ambiental, estrategias que podrían sugerirse para el fortalecimiento de las relaciones persona-ambiente en este campus universitario. La metodología utilizada en esta investigación consistió en una revisión bibliográfica y la elaboración de un sendero de interpretación ambiental por parte del campus de la PUCRS, dirigido a estudiantes de pre y posgrado, buscando despertar otra mirada al campus y resaltar las buenas prácticas ambientales de esta universidad. A partir de esta intervención, concluimos que acercar a los estudiantes a los elementos socioambientales del campus hizo que se apropiaran más de este paisaje, se sintieran parte de él, despertaran a la sustentabilidad.En portugués ou galego. Este traballo entende o campus universitario como un espazo complexo, plural e dinámico de interrelación entre o coñecemento, as materias que o atravesan e os elementos naturais que o compoñen e elixe o campus da Pontificia Universidade Católica do Río Grande do Sul como obxecto de estudo. O seu obxectivo era identificar ata que punto o campus universitario PUCRS, que foi obxecto de políticas de ambientalización por parte da alta dirección da institución, é percibido polos seus usuarios como unha paisaxe que inclúe elementos naturais e pretende guiarse polos obxectivos de sostibilidade ambiental. Tamén foi un obxectivo deste estudo discutir, baseado nas contribucións da educación ambiental e a psicoloxía ambiental, estratexias que se poderían suxerir para o fortalecemento das relacións persoa-ambiente neste campus universitario. A metodoloxía empregada nesta investigación consistiu nunha revisión bibliográfica e na elaboración dunha pista de interpretación ambiental polo campus PUCRS, dirixida a estudantes de grao e posgrao, que buscan espertar outra ollada ao campus e resaltar as boas prácticas ambientais desta universidade. A partir desta intervención, chegamos á conclusión de que achegar aos estudantes aos elementos socioambientais do campus fixo que fosen máis propietarios desta paisaxe, sentíndose parte dela, espertando á sostibilidade.Em português ou galego. Este trabalho compreende o Campus Universitário como um espaço complexo, plural e dinâmico de inter-relação entre o conhecimento, os sujeitos que por ele transitam e os elementos naturais que o compõem e elege o campus da Pontifícia Universidade Católica do Rio Grande do Sul como objeto de estudo. Seu objetivo foi identificar em que medida o campus universitário da PUCRS, que tem sido objeto de políticas de ambientalização pela administração superior da instituição, é percebido pelos seus usuários como uma paisagem que inclui elementos naturais e busca nortear-se pelos objetivos da sustentabilidade ambiental. Foi também um objetivo deste estudo discutir, a partir das contribuições da educação ambiental e da psicologia ambiental, estratégias que poderiam ser sugeridas para o fortalecimento das relações pessoa-ambiente neste campus universitário. A metodologia utilizada nesta pesquisa consistiu em revisão bibliográfica e na elaboração de uma trilha de interpretação ambiental pelo campus da PUCRS, direcionada para alunos de graduação e pós-graduação, buscando despertar outro olhar sobre o campus e evidenciar as boas práticas ambientais desta universidade. A partir desta intervenção, concluímos que aproximar os estudantes dos elementos socioambientais do campus fez com que estes se apropriassem mais desta paisagem, sentindo-se parte dela, despertando para a sustentabilidade
Estudo nas comunidades das Bacias Hidrográficas do entorno do Parque Estadual do Ibitipoca: Uma Pesquisa em Representação Social.
Este estudo teve como objetivo levantar a o significado dos rios e córregos e a Disposição a pagar (DAP) para as comunidades do entorno do Parque Estadual do Ibitipoca (PEI) através do estudo das Representações Sociais (RS). Levantou-se também o estado de conservação-qualidade dos recursos hídricos (RH), práticas agropecuárias e se propôs modelos que conceituam a tendência de impacto ambiental na BH. Esse estudo é um diagnóstico fundamentado por metodologias de pesquisas acadêmicas relacionadas aos saberes tradicionais do povo local, caracterizando a vocação econômica da região e proporcionando o entendimento das variáveis: solo exposto, pastagens, agricultura, vegetação, reflorestamento e sua ligação com os discursos e a RS da comunidade. Foram pesquisados jovens agentes locais, produtores de leite, técnicos especialistas e representantes de escolas de 10 comunidades de 6 municípios do entorno do PEI e suas 13 BH com área total de 115,02 km2. Foi utilizada a técnica quali/quantitativa do discurso do sujeito coletivo (DSC) em entrevistas gravadas que determinam opiniões, representações, posicionamentos, saberes tradicionais, crenças, atitudes, usando-se de procedimentos de cunho racional e intuitivo. Resultou em um diagnóstico que caracterizou a vocação econômica da região associado às variáveis de uso e cobertura do solo. Nos resultados obtidos pode-se visualizar através dos mapas de uso e cobertura do solo a vocação das áreas de estudo. Dos discursos pode-se extrair as ideias centrais em relação aos RH. As análises de água mostraram que os RH das comunidades estavam impactados pelas atividades e que as práticas junto com as RS são traduzidas na qualidade ambiental da BH. Foi encontrado que para a BH suas RS podem impactar os RH. Sobre a RS da DAP foi constatado que a maioria dos entrevistados (63,63%) concordou com o pagamento para conservar os RH. A Proposição de modelos que conceituam a tendência de impacto ambiental na BH correlacionadas com o quantitativo das RS mostrou que as porcentagens encontradas das RS estão ligadas com o grau de impacto sofrido pela BH. O trabalho mostrou que se pode ter uma melhor qualidade de vida para os moradores e uma maior conservação ambiental das comunidades quando nos aprofundamos no entendimento do pensamento das pessoas através das RS e sua manifestação no ambiente. As interpretações das RS juntamente com análises de água, mapeamento do uso do solo, estudo da RS da DAP e modelagens oferecem informações sobre o meio ambiente, seus participantes, marcos conceituais e indicadores de temas que são apropriados para o planejamento de intervenções na BH
Universidade integrada que se integra a cidade: a sustentabilidade das áreas verdes de uso público da Cidade Universitária da UFRJ
This study aims to contribute to the reflection on the relevance of the green areas of the University City and urban infrastructure in the updating of the Master Plan of the Federal University of Rio de Janeiro. In this regard, the research glimpses the Plan as an opportunity to reduce the negative human impacts arising from actions (or inertias) resulting from previous plans, focusing on socio-environmental sustainability, valuing the natural attributes of Ilha do Fundão and the best offer of spaces for outdoor activities, especially after the COVID-19 pandemic. The methodology adopted in the research consisted mainly of historical bibliographic survey, on-site visits with photographic records and application of the Environmental Quality Index of Green Areas (IQA) of the Campus. The time frame was 2009, when the University opted for its integration of the road network to the City of Rio de Janeiro, emblematically eliminating the physical barrier represented by the fence that separated them and the UFRJ Real Estate Valorization Project – Viva UFRJ, for its contemporaneity and indissociability with the updating of the UFRJ Master Plan. The systemic analysis of the geoenvironmental unit (urban infrastructure, landscape quality and green areas) of the university campus confirmed its potential for public use, provided that it is managed with sufficient funds to maintain the spaces.Este estudo tem como objetivo contribuir para a reflexão sobre a relevância das áreas verdes da Cidade Universitária e da infraestrutura urbana na atualização do Plano Diretor da Universidade Federal do Rio de Janeiro. Nesse sentido, a pesquisa vislumbra o Plano como uma oportunidade de redução dos impactos negativos antrópicos provenientes das ações (ou inércias) decorrentes de planos anteriores, com foco na sustentabilidade socioambiental, na valorização dos atributos naturais da Ilha do Fundão e na melhor oferta de espaços para a realização de atividades ao ar livre, especialmente após a pandemia do COVID-19. A metodologia adotada na pesquisa consistiu principalmente em levantamento histórico bibliográfico, visitas in loco com registros fotográficos e aplicação do Índice de Qualidade Ambiental das Áreas Verdes (IQA) do Campus. O marco temporal foi 2009, ocasião da opção da Universidade pela sua integração da malha viária à Cidade do Rio de Janeiro, emblematicamente eliminando a barreira física representada pelo gradil que as separava e o Projeto de Valorização dos Imóveis da UFRJ – Viva UFRJ, pela sua contemporaneidade e indissociabilidade com a atualização do Plano Diretor da UFRJ. A análise sistêmica da unidade geoambiental (infraestrutura urbana, qualidade paisagística e áreas verdes) do campus universitário confirmou seu potencial para o uso público, desde que gerido com verba suficiente para a manutenção dos espaços
Anais eletrônicos do 1º Seminário Turismo e Geografia
O 1º Seminário Turismo e Geografia é um evento idealizado pelos cursos de
Turismo e Geografia da Universidade Federal de Sergipe (UFS) que visa reunir
acadêmicos e profissionais para discutir acerca do turismo e a sua relação com a
ciência geográfica. A idéia central deste Primeiro Seminário é destacar as relevantes
contribuições das diversas ciências, disciplinas e áreas de conhecimento nos
campos de estudo do Turismo e da Geografia, a partir dos temas que envolvem os
10 (dez) eixos norteadores, a saber: a) Espaços públicos e privados de turismo e
ócio; b) Turismo e organização do espaço urbano; c) Turismo e Impactos sócioambientais;
d) Dinâmica, ocupação e impactos em ambientes costeiros; e) Turismo e
patrimônio; f) Turismo em áreas rurais; g) Turismo, cultura e sociedade; h) Teoria e
planejamento do turismo; i) Lazer e hospitalidade; e, j) Educação ambiental e as
múltiplas abordagens.São Cristóvão, S
Anais Conferência Internacional
Apoio a evento científico nacionalConferência Nacional com Seção InternacionalFAPES
Proceedings of the II International Congress on Interdisciplinarity in Social and Human Sciences
Interdisciplinarity is the main topic and the main goal of this conference.
Since the sixteen century with the creation of the first Academy of Sciences, in Napoles (Italy) (1568), and before that
with the creation of the Fine Arts Academies, the world of science and arts began to work independently, on the contrary of
the Academy of Plato, in Classical Antiquity, where science, art and sport went interconnected. Over time, specific sciences
began to be independent, and the specificity of sciences caused an increased difficulty in mutual understanding.
The same trend has affected the Human and Social Sciences. Each of the specific sciences gave rise to a wide range
of particular fields. This has the advantage of allowing the deepening of specialised knowledge, but it means that there is
often only a piecemeal approach of the research object, not taking into account its overall complexity. So, it is important
to work for a better understanding of the scientific phenomena with the complementarity of the different sciences, in an
interdisciplinary perspective.
With this growing specialisation of sciences, Interdisciplinarity acquired more relevance for scientists to find more
encompassing and useful answers for their research questions.
CIEO (Research Centre for Spatial and Organizational Dynamics) organises this conference, being Interdisciplinarity an
important issue.info:eu-repo/semantics/acceptedVersio