SARKOPTİK UYUZLU KÖPEKLERDE DERMATOSKOPİK BULGULAR

Abstract

Amaç: Sarkoptik uyuz uzun yıllardır bilinmekte ve araştırılmaktadır. Gelişen teknoloji ile tanı ve incelemelerde kullanılan cihazların sayısı da artmaktadır. Bu çalışmada sarkoptik uyuzlu köpeklerde dermatoskopik bulguların değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Gereç ve Yöntem: Çalışmanın hayvan materyalini, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesi İç Hastalıkları Kliniği’ne kaşıntı, alopesi, eritem, kepeklenme, hiperpigmentasyon ve kabuklanma gibi şikayetler ile getirilen 1-9 yaş arasındaki, farklı ırk ve cinsiyetten toplam 15 sarkoptik uyuzlu köpek oluşturdu. Sarkoptik uyuz tanısı, alınan deri kazıntılarının mikroskobik incelemesinde etkenlerin görülmesiyle konuldu. Sarkoptik uyuzlu köpeklerin dermatoskopik muayenesinde vasküler yapıların morfolojisi/düzeni, derideki pullanma paternleri, deride renk değişimleri, kıl folikülünde meydana gelen anormallikler ve diğer lezyonlar değerlendirildi. Çalışma kapsamında elde edilen dermatoskopik bulguların istatistiksel olarak popülasyon içindeki frekans (f) ve yüzde değerleri (%) bulundu. Bulgular: Yapılan dermatoskopik muayene sonucunda çalışmaya dahil edilen köpeklerin 10 (%66)’unda sarı-beyaz kabuklu alanlar, 7 (%46)’sinde zayıf ince kıllar, 7 (%46)’sinde ince sarmal kıllar, 5 (%33)’inde ağaçlaşan kırmızı çizgiler, 3 (%20)’ünde foliküler infundubulumun sarı-kahverengi materyal ile tıkanması, 3 (%20)’ünde kıl halkaları, 2 (%13)’sinde sarkoptik uyuz akarı görüldü. Sonuç: Bu çalışma köpeklerde sarkoptik uyuz tanısında, paraziter etkenin yoğunluğunun ve deri yüzeyindeki parazit sayısının dermatoskopi yönteminin duyarlılığını etkileyebildiğini ve dermatoskopinin doğruluğunu değerlendirecek prospektif çalışmalara ihtiyaç duyulduğunu gösterdi. Ayrıca dermatoloji vakalarında oynayabileceği rolün ortaya konulabilmesi için, dermatoskopinin daha geniş çalışmalar ile değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varıldı.KABUL VE ONAY i TEŞEKKÜR ii İÇİNDEKİLER iii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ v ŞEKİLLER DİZİNİ vi RESİMLER DİZİNİ vii TABLOLAR DİZİNİ ix ÖZET x ABSTRACT xi 1. GİRİŞ 1 2. GENEL BİLGİLER 2 2.1. Köpeklerde Sarkoptik Uyuz 2 2.2. Etiyoloji 2 2.3. Biyoloji 4 2.4. Epidemiyoloji 5 2.5. Patogenez 7 2.6. Klinik Bulgular 9 2.7. Tanı 10 2.8. Tedavi 12 2.9. Dermatoskopi 14 2.9.1. Tanım 14 2.9.2. Dermatoskopi Yöntemi 14 2.9.3. Dermatoskopide Kullanılan Temel Yapılar ve Kavramlar 16 2.9.4. Veteriner Hekimlikte Dermatoskopi 20 3. GEREÇ VE YÖNTEM 23 3.1. Gereç 23 3.1.1. Hayvan Materyali 23 3.2. Yöntem 23 3.2.1. Parazitolojik Muayene 23 3.2.2. Dermatoskopik Muayene 24 3.2.3. İstatistiksel Değerlendirme 24 4. BULGULAR 25 4.1. Klinik Muayene Bulguları 25 4.2. Dermatoskopik Bulgular 26 5. TARTIŞMA 30 6. SONUÇ VE ÖNERİLER 33 KAYNAKLAR 34 EKLER 44 Ek 1. Bilgi Onam Formu 44 Ek 2. Hasta Gözlem Formu 45 BİLİMSEL ETİK BEYANI 46 ÖZ GEÇMİŞ 4