Lokalna wiedza i uczestnictwo amatorów. Towarzystwo Naukowe im. Szewczenki w latach 1892–1914
Abstract
This article discusses the possibilities which amateur participation offered to the young Shevchenko Scientific Society – limited to the description of the activities of this Society in the years 1892–1914.The Society intended to develop rapidly into an academy of sciences in the Ukrainian language, but lacked the necessary resources. The existing network of Ukrainian associations in Eastern Galicia, which contributed to the development of scientific exchange, was helpful in achieving that status.Before looking into the details of research agendas, the possibilities to use concepts of citizen science are measured for the context of the late 19th and the early 20th century.The relation between ‘scientists’ and ‘amateurs’ is problematized on the basis of biographical examples of engaged scientists and activists, especially Volodymyr Hnatiuk from the Ethnographic Commission and Stanislav Dnistriansky from the Statistical Commission.In order to understand the specific relations of Hnatiuk to his network of folklore collectors, their projects, aims and possibilities, Hnatiuk’s research is contrasted with the statistical surveys initiated by Dnistrians’kyĭ.Based on their archival documentation and published sources, these research projects are analyzed together with the different circumstances between the poles of “national science” and “local knowledge”.The article suggests that Ukrainian amateur researchers contributed intensely to the nation- and region-building in the multinational Empire.W artykule omówiono, jakie możliwości oferowały amatorskie badania młodemu Towarzystwu Naukowemu im. Szewczenki działającemu w Galicji Wschodniej; ograniczono się do opisu działalności tego Towarzystwa w latach 1892–1914.Towarzystwo zamierzało się szybko rozwinąć w ukraińską akademię nauk, ale brakowało mu do tego niezbędnych zasobów. Pomocą służyła istniejąca już sieć ukraińskich stowarzyszeń, która przyczyniła się do rozwoju wymiany naukowej.Przed rozpatrzeniem szczegółów programów badawczych, przeanalizowano możliwości wykorzystania koncepcji nauki obywatelskiej w kontekście końca XIX i początku XX wieku. Przedstawiono relację między „naukowcami” a „amatorami” na podstawie przykładów z biografii zaangażowanych naukowców i działaczy, zwłaszcza Wołodymyra Hnatiuka działającego w Komisji Etnograficznej i Stanisława Dniestrianskiego działającego w Komisji Statystycznej.Aby zrozumieć specyficzne relacje łączące Hnatiuka z jego siecią kolekcjonerów folkloru, ich projektami, celami oraz możliwościami, badania Hnatiuka zostały porównane z badaniami statystycznymi zainicjowanymi przez Stanisława Dniestrianskiego.W oparciu o dokumentację archiwalną i opublikowane źródła przeanalizowano niektóre projekty badawcze z perspektywy z jednej strony „nauki narodowej”, a z drugiej „wiedzy lokalnej”.Artykuł sugeruje, że ukraińscy badacze amatorzy intensywnie przyczynili się do budowania świadomości narodowej i regionalnej w wielonarodowym imperium- info:eu-repo/semantics/article
- info:eu-repo/semantics/publishedVersion
- history; history of science;
- Shevchenko Scientific Society (Naukove Tovarystvo imeni Shevchenka), citizen science, scientific community building, networks, Volodymyr Hnatiuk, Stanislav Dnistrians’kyĭ, folklore, Habsburg census, Ukrainian science, 1892–1914
- historia; historia nauki;
- Towarzystwo Naukowe im. Szewczenki, nauka obywatelska, budowanie społeczności naukowej, sieci badawcze, Wołodymyr Hnatiuk, Stanisław Dniestrianski, folklor, spis habsburski, nauka ukraińska, 1892–1914