Hollandia Comitatus

Abstract

Deze kaart van Holland is gebaseerd op de foliokaart uit 1629 van Balthasar Florisz. van Berckenrode (zie elders in de collectie gedigitaliseerde kaarten van Holland en Utrecht). Kenmerkend daarvoor zijn het wapen van Holland middenboven en het inzetkaartje met de Waddeneilanden rechtsboven. Linksonder bevindt zich voorts de titelcartouche, doch het karakteristieke leeuwtje is niet van Van Berckenrode overgenomen. Inhoudelijk heeft Merian de tweede staat van de foliokaart 'Hollandia Comitatus' van Willem Jansz. Blaeu (1634) nagevolgd. Dat betekent dat alle meren in Noord-Holland als droogmakerij staan ingetekend en dat ook de trekvaart tussen Haarlem en Amsterdam is weergegeven. De kaart van Merian vertoont op heel veel plekken cirkeltjes zonder plaatsnaam. Alleen de grotere plaatsen worden benoemd. Het grote aantal onbenoemde plaatsen is kenmerkend voor de kaarten van Merian. De kaart van Holland verscheen in 1654 in een boek over de Nederlanden van Martin Zeiller, de 'M.Z. Topographia Circuli Burgundici'. Daar men in de Nederlanden niet blij was met deze titel - de binding met het Duitse Rijk was na de vrede van Münster nog hooguit symbolisch - verscheen in 1659 een nieuwe editie met een andere titel: 'M.Z. Topographia Germaniæ-Inferioris'. Later verscheen ook nog een ongedateerde editie. In beide edities is de kaart van Holland in ongewijzigde vorm opgenomen