Mannen & vrouwen, ouderen & jongeren: culturele waardeverschillen? Een crossculturele studie naar verschillen in waardesystemen

Abstract

In deze afstudeerscriptie wordt verslag gedaan van een onderzoek naar de verschillen tussen ouderen en jongeren èn mannen en vrouwen wat betreft de waardedimensies die zij aanhangen. De waardedimensies van Geert Hofstede (1991) dienden als aanleiding tot dit onderzoek. Omdat Hofstedes’ waardedimensies als uitgangspunt dienden voor dit onderzoek is, alvorens van start te kunnen gaan met een steekproef, een literatuuronderzoek gedaan naar waardedimensies. In deze afstudeerscriptie wordt dan ook verslag gedaan van die literatuurstudie, waarbij verschillende wetenschappelijke studies besproken worden. Geconcludeerd kon worden, na uitvoering van het literatuuronderzoek, dat de dimensies van Hofstede niet zonder meer overgenomen konden worden in dit huidige onderzoek. Reden hiervoor was dat de dimensies mogelijk niet universeel genoeg zijn en dus mogelijk niet valide genoeg waren voor de te onderzoeken culturele groepen in dit onderzoek. Daarom werden uiteindelijk de waardedimensies van Schwartz overgenomen, welke uit het literatuuronderzoek naar voren kwamen. De dimensies van Schwartz zijn een uitbreiding op de dimensies van Hofstede. In dit onderzoek werden 2x2 culturele groepen getest aan de hand van de waardedimensies zoals Schwartz deze opgesteld heeft. Twee onafhankelijke variabelen werden onderzocht, namelijk ‘sekse’ en ‘generatie’. Bij de ‘sekse’ werden er twee culturele groepen met elkaar vergeleken, namelijk mannen met vrouwen. Bij ‘generatie’ werden er twee groepen met elkaar vergeleken, namelijk ‘jongeren’ (15 t/m 35 jaar) en ‘ouderen’ (50 t/m 70 jaar). Daarnaast werd onderzocht of de gevonden waardeverschillen tussen ‘sekse’ en ‘generatie’ met elkaar in verband staan. Proefpersonen (in totaal 120) kregen een vragenlijst waarmee, na het invullen, afgeleid kon worden hoe belangrijk de respondenten 56 verschillende waarden vonden als richtinggevende principes in hun leven. De antwoorden die de respondenten uit de verschillende culturele groepen gaven, werden door middel van statistische analyses met elkaar vergeleken. Aan de hand daarvan kon gekeken worden of de verschillende culturen per waardetype en waardedimensie significant van elkaar verschilden en op welke wijze dit verschil tot uiting kwam. De algemene conclusie die uit dit onderzoek getrokken kon worden is dat mannen en vrouwen in het algemeen niet verschilden wat betreft de waarde zij hechtten aan waardetypen en waardedimensies. Echter, mannen en vrouwen uit de ‘ouderen’ –generatie bleken wat dat betreft wel van elkaar te verschillen. Ook verschilden ‘oudere’ en ‘jongere’ vrouwen in veel gevallen significant wat betreft de waarden die zij aanhingen. Tot slot werden er ook aanwijzingen gevonden dat de variabele ‘generatie’ van invloed zou kunnen zijn op de waardeverschillen die mensen aanhangen