Stany Zjednoczone i Unia Europejska jako promotorzy reform demokratycznych w państwach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej w pierwszej dekadzie XXI wieku

Abstract

MENA is a very important region in US and EU foreign policy. Since the beginning of the 1990s, one of the crucial aspects of political involvement has been promoting democracy in the MENA region. This article presents and compares US and EU programs supporting the efforts to expand democracy in MENA countries. The main US initiatives are the following: United States Agency for International Development (USAID), Human Rights and Democracy Fund, Middle East Partnership Initiative (MEPI), The Greater Middle East Initiative as well as Broader Middle East and North Africa Initiative (BMENAI). The EU’s programmes are: European Initiative for Democracy and Human Rights, Euro-Mediterranean Partnership and European Neighbour Policy. Both actors use similar methods but they have different approaches to achieve the goals of these initiatives.Zarówno Stany Zjednoczone, jak i Unia Europejska prowadzą aktywną politykę wobec państw Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Od początku lat 90. XX wieku jednym z istotnych elementów działań politycznych tych dwóch ważnych aktorów sceny międzynarodowej są inicjatywy, mające na celu wspieranie procesów demokratyzacyjnych. Unia Europejska i Stany Zjednoczone są autorami szeregu programów polityczno-gospodarczych, których beneficjentami są państwa regionu. W artykule przeanalizowano i porównano najważniejsze programy autorstwa Stanów Zjednoczonych [United States Agency for International Development (USAID), Human Rights and Democracy Fund, Middle East Partnership Initiative (MEPI), The Greater Middle East Initiative oraz Broader Middle East and North Africa Initiative (BMENAI)] i Unii Europejskiej [Europejska Inicjatywa na Rzecz Demokracji i Praw Człowieka (od 2007 roku Europejski Instrument na Rzecz Demokracji i Praw Człowieka), Partnerstwo Eurośródziemnomorskie oraz Europejska Polityka Sąsiedztwa]