مطالعه خصوصیات فیزیولوژیک و فعالیت آنزیم سوپر اکسید دسموتاز دو رقم حساس و متحمل به شوری گندم در مراحل مختلف رشد در اثر آبیاری با آب شور دوره9 شماره2 سال1389

In order to study the effect of salt stress at different growth stages on physiological characteristics and enzyme superoxide dismutas (SOD) activity in wheat genotypes a green house experiment was conducted at the Agricultural Research Greenhouse, Agricultural, Medical and Industrial Research School, Nuclear Science and Technology Research Institute of Karaj. A split factorial design on the basis of randomized complete design with three replications was applied. Growth stage (tillering, anthesis and 10 days after anthesis) served as main plots and a combination of five salinity treatments (0, 6, 8, 10 and 12 dS/m) and two wheat cultivars, Bam (resistance) and Tajan (susceptible to salt stress) served as subplots. Salt stress at different growth stages resulted in a decrease in relative water content. Althougth salinity increased MDA, chlorophyll and protein content in all cultivars. The antioxidant enzyme superoxide dismutas (SOD) activity also increased under salt stress. Bam cultivar, which had higher SOD activity, had the lower MDA and chlorophyll content and RWC and higher protein content than Tajan cultivar under salt stress. In this experiment, chlorophyll content and RWC of Tajan cultivar were higher than Bam cultivar, but increase in these parameters did not cause to higher SOD activity in Tajan cultivar. It seems that the degree of oxidative stress tolerance associated with increasing in activities of antioxdant enzymes. Salinity susceptible genotype uses the avoidance mechanism such as higher RWC and chlorophyll content to stand salt stress. So the evaluation of some physiological and biochemical characteristics at the most important growth stages of wheat may be useful for screening the salinity tolerance genotypes.به منظور بررسی اثر شوری در سه مرحله رشدی بر فعالیت آنزیم سوپر اکسید دسموتاز و برخی از خصوصیات فیزیولوژیک دو رقم گندم، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی، پزشکی و صنعتی هسته ای کرج اجراء شد. تیمار زمان نمونه برداری در سه مرحله رشدی (پنجه زنی، گرده افشانی و 10 روز پس از گرده افشانی) در پلات اصلی و ترکیب دو رقم گندم به نامهای بم (مقاوم به تنش شوری) و تجن (حساس به تنش شوری) به همراه پنج تیمار شوری (3/1، 6، 8، 10 و 12 دسی زیمنس بر متر) به صورت فاکتوریل در پلات‌های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج آزمایش نشان داد تنش شوری در طول فصل رشد مقدار نسبی آب گیاه (RWC) را کاهش داد و سبب افزایش میزان کل کلروفیل، مالوندآلدئید (MDA) و میزان پروتئین‌های محلول در هر دو رقم مورد بررسی شد. فعالیت آنزیم سوپر اکسید دسموتاز (SOD) نیز در شرایط آبیاری با آب شور به طور معنی داری افزایش یافت. نتایج حاکی از آن بود که رقم مقاوم بم که در شرایط تنش شوری از مالوندآلدئید پائین تر، مقدار نسبی آب کمتر، پروتئین بیشتر و میزان کلروفیل کمتری برخوردار بود، بیشترین فعالیت آنزیم سوپر اکسید دسموتاز را نیز در مقایسه با رقم تجن از خود نشان داد. رقم حساس تجن در شرایط تنش در مقایسه با شاهد RWC و میزان کلروفیل بالاتری از خود نشان داد، اما افزایش در شاخصهای فیزیولوژیکی مذکور با فعالیت بیشتر آنزیم SOD همراه نبود. بنابراین به نظر می‌رسد عدم افزایش کافی در فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان در رقم تجن منجر به کاهش توانائی گیاه جهت تحمل صدمات ناشی از تنش شوری می‌گردد، لذا رقم حساس به شوری تجن با استفاده از مکانیز م‌های اجتناب از شوری مانند حفظ مقادیر بالاتر RWC و افزایش میزان کلروفیل به مقابله با تنش شوری پرداخته است. بنابراین به نظر می‌رسد، مطالعه برخی از صفات فیزیولوژیک مهم در حساس ترین مراحل رشدی گیاه می‌تواند در تعیین میزان تحمل به شوری ارقام گندم موثر باشد

پیامد شوری و اندازه بذر بر جوانه‏زنی و خصوصیات رشد گیاهچه عدس(Lens culinaris Medik) دوره9 شماره2 سال1389

Both soil and water salinity is one of the main reasons in decreasing germination, seedling growth and establishment in many arid and semiarid parts of world especially in our country. For this reason in order to evaluate the effect of lentil seed size on germination and seedling growth properties that was under effect of salinity stress, a completely randomized design with factorial arrangement and 3 replications conducted using two lentils genotypes (Robatt and Gachsaran), two small and large seed sizes (34.8 and 59 mg in Robatt and 41.5 and 69 mg in Gachsaran per seed), respectively and five drought levels (0, 0.5, 0.8, 1.2 and 1.7 percent of NaCl) in 2008s. Results showed that Robatt genotype had higher germination rate and salinity tolerance than Gachsaran. In addition seed size had significant different (Pدر بسیاری از مناطق خشک و نیمه خشک جهان بویژه در کشور ما، شوری خاک و آب از عوامل مهم در کاهش جوانه زنی، رشد و استقرار گیاهچه محصولات است. به همین دلیل و به منظور بررسی تأثیر اندازه بذر بر جوانه‏زنی و خصوصیات رشد گیاهچه ژنوتیپ‌های عدس رباط و گچساران تحت سطوح مختلف تنش شوری (0، 5/0، 8/0، 2/1 و 7/1 درصد NaCl)، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. نتایج به دست آمده نشان داد که ژنوتیپ رباط دارای سرعت جوانه زنی و تحمل به شوری بالاتری نسبت به ژنوتیپ گچساران بود. همچنین اندازه بذر بر سرعت جوانه زنی و وزن خشک گیاهچه تأثیر معنی داری (01/0> P) داشت. بذرهای بزرگ تر در شرایط عدم تنش شوری دارای گیاهچه‌های قوی تر و درصد جوانه زنی بالاتر و سرعت جوانه زنی کمتر بودند. ولی تحمل به شوری در بذرهای بزرگ کمتر از بذرهای کوچک بوده به طوریکه در بذرهای بزرگ افت درصد و سرعت جوانه زنی و وزن گیاهچه با افزایش شوری شیب بیشتری داشت. به نظر می‌رسد کاشت بذرهای ژنوتیپ رباط با وزن هزار دانه پایین در مناطقی که شوری عامل محدود کننده است، مناسب تر است

بررسی اثر افزایش غلظت Co2 بر رقابت بین گونه‌های زراعی و علف‌های‌ هرز C3 و C4 در شرایط گلخانه ای دوره9 شماره3 سال1389

Since agriculture is both the source and sink of greenhouse gases, and plants show different responses to the elevated CO2 concentration, an experiment was conducted in 2006 at the research greenhouse of the faculty of agriculture of Ferdowsi University of Mashhad. The purpose of the experiment was to examine the effects of elevated CO2 on the competition ability between various crops and weeds in factorial arrangement within a completely randomized design with three replications. The factors included ambient (360ppm) CO2 and elevated (700 ppm) CO2 concentrations and various combinations of the plantation of crops (millet and soybean) and weeds (pigweed and lambsquarters) of C3 and C4 species, whether of the pure culture or intercropping. The results of the experiment showed that, as the CO2 concentration increased, the leaf area and root dry weight of millet increased whereas those of other species decreased. Millet,s root length increased whereas those of other species decreased. Root dry weight in each cultural combinations, compared to the ambient CO2 concentration, decreased. The amount of chlorophyll in lambsquarters, increased whereas it decreased in pigweed, millet and soybean.با توجه به این که کشاورزی هم منبع و هم مخزن گازهای گلخانه ای است و گیاهان در پاسخ به افزایش غلظتCO2 واکنش‌های‌ مختلفی از خود نشان می‌دهند، آزمایشی با هدف بررسی تأثیر افزایش غلظت CO2 بر قابلیت رقابت گونه‌های‌ زراعی و علف‌های‌ هرز، در سال 1385 در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل دو سطح غلظت CO2 شاملppm 360 (طبیعی) و ppm 700 (افزایشی) و ترکیب‌های‌ مختلف کشت گونه‌های‌ زراعی (ارزن و سویا) و علف‌های‌ هرز (تاج‌خروس و سلمه) C3 و C4 اعم از کشت خالص و کشت مخلوط گونه ها بودند. با افزایش غلظت CO2‌، طول ریشه در ارزن در مقایسه با غلظت طبیعی CO2 افزایش اما در سایر گونه ها کاهش نشان داد و وزن خشک ریشه در هریک از ترکیب‌های‌ کشت در شرایط افزایش غلظت CO2 نسبت به شرایط غلظت طبیعی این گاز کاهش نشان داد‌. در شرایط افزایش غلظت CO2، سطح برگ و وزن خشک برگ در ارزن در مقایسه با غلظت طبیعی CO2 افزایش و در سایر گونه ها کاهش نشان داد‌. میزان کلروفیل در مقایسه با غلظت طبیعی CO2 در علف هرز سلمه افزایش‌، اما در تاج‌خروس‌، ارزن و سویا کاهش نشان داد‌

تغییرات شاخص کلروفیل(SPAD)، محتوای نسبی آب، نشت الکترولیت و عملکرد دانه در سه ژنوتیپ گلرنگ بهاره تحت تأثیر قطع آبیاری دوره9 شماره3 سال1389

In order to evaluate the effect of irrigation termination and genotype on chlorophyll index (SPAD), relative water content, electrolyte leakage and seed yield in spring safflower, an experiment was conducted, in a spilt plot arrangement based on randomized complete block design with four replications at Research Farm, Faculty of Agriculture, the University of Birjand, during 2008. Irrigation regimes (full irrigation (whole season irrigation), irrigation until grain filling, flowering and heading-bud) and genotypes (Mahali Isfahan (a local variety), Isfahan28 and IL111) were arranged in main and subplots, respectively. Results showed chlorophyll content, relative water content, cell membrane stability and seed yield were influenced by irrigation termination. Provided that with terminating irrigation at an earlier stage, an increase in electrolyte leakage and reduction in relative water content and seed yield was observed in plants. There were negative relations between electrolyte leakage from plants leaf cells and seed yield. Plants which experienced irrigation termination in an earlier growth stage, suffered more damage to their cell membranes, leading to depression of their production potential. Based on the results, Mahali Isfahan and Isfahan28 can be introduced as drought resistant genotypes, because of their lower electrolyte leakage and higher relative water content. But, in general, Mahali Isfahan had the highest seed yield due to its nativeness and high adaptation to arid conditions southern of Khorasan, and therefore this genotype suggests for planting in the region.به منظور بررسی اثر قطع آبیاری و ژنوتیپ بر غلظت کلروفیل، محتوای نسبی آب، نشت الکترولیت و عملکرد دانه در گلرنگ، آزمایشی در بهار و تابستان 1387، به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و در چهار تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی بیرجند اجرا شد. کرت های اصلی شامل چهار سطح قطع آبیاری (آبیاری کامل، آبیاری تا مرحله دانه بندی، آبیاری تا مرحله گلدهی و آبیاری تا مرحله تکمه دهی) بوده و سه ژنوتیپ گلرنگ بهاره (محلی اصفهان، اصفهان28 و IL111) در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج حاصل حاکی از تأثیرپذیری عدد کلروفیل متر، محتوای نسبی آب، ثبات غشاء سلولی و عملکرد دانه از قطع آبیاری بود، به طوری که با افزایش مدت زمان قطع آبیاری، افزایش در نشت الکترولیت و کاهش در محتوای نسبی آب و عملکرد دانه در گیاهان مشاهده شد. بین نشت الکترولیت از سلول های برگ گیاهان و عملکرد دانه رابطه منفی وجود داشت و گیاهانی که در طی فصل رشد زودتر با قطع آبیاری مواجه شدند، آسیب بیشتری به غشاء های سلولی آنها وارد شد و همین امر بر توان تولیدی آنها تاثیر منفی داشت. تنش های ملایم و شدید خشکی، به ترتیب افزایش و کاهش در شاخص کلروفیل (SPAD) را موجب شدند. ژنوتیپ های محلی اصفهان و اصفهان28 نیز به عنوان ژنوتیپ های مقاوم به خشکی معرفی شدند زیرا از نشت الکترولیت کمتر و محتوای نسبی آب بیشتری در شرایط تنش برخوردار بودند. اما به طور کلی ژنوتیپ محلی اصفهان به دلیل بومی بودن و خوپذیری بیشتر به شرایط آب و هوایی خراسان جنوبی دارای بیشترین عملکرد دانه بود و لذا این ژنوتیپ جهت کاشت در منطقه پیشنهاد می شود

بررسی خصوصیات فیزیولوژیکی دو رقم جو (Hordeum vulgare L.) و درصد رطوبت خاک در پاسخ به مدیریت بقایای گیاه و سطوح نیتروژن در شرایط دیم دوره9 شماره3 سال1389

In most southern parts of Iran, crop residues have been traditionally burned or removed; that is often criticized for soil organic and nutrient losses, reducing soil microbial activity and increasing CO2 emission. A 2-years field study was conducted at the College of Agricultural, Shiraz University, Shiraz, Iran to evaluate the effects of different barley residue and N rates on some physiological indices and soil moisture contents of two dryland barley cultivars. The experiment was conducted as strip split plot with four replications. Vertical plots included two dryland common barley cultivars (Afzal and Reyhan), horizontal plots were three crop residue rates (0, 750 and 1500 kg ha-1) and sub plots were three N rates (0, 40, and 80 kg N ha-1). The results showed that when the crop residues were applied, N rates should be increased accordingly. Increasing N rates (from 0 to 80 kg N ha-1) accompanied by residue application increased leaf area index in both cultivars. When the crop residues were completely applied, but N rates were not appropriated with crop residue application, LAI decreased in both cultivars. The lowest LAI (1.14) was obtained from 1500 kg ha-1crop residue and 0 kg N ha-1 in both cultivars. The highest (1196g/m2) and the lowest (595g/m2) dry matter yield was obtained from 80 kg N ha-1 and % 100 crop residue and from 0 kg N ha-1 and 1500 kg ha-1 crop residue in both cultivars, respectively. Application of 1500 kg ha-1 crop residues and 80 kg N ha-1 significantly increased soil moisture contents and LAI.در اکثر مناطق جنوبی ایران بقایای غلات پس از برداشت به نوعی سوزانده و یا از بین می رود که این موضوع علاوه بر کاهش میزان ماده آلی و عناصر غذایی باعث افزایش آلودگی هوا نیز می گردد. به منظور بررسی تأثیر مخلوط کردن مقادیر مختلف بقایای گیاهی جو و کود نیتروژن بر درصد رطوبت خاک، شاخص سطح برگ و وزن خشک کل دو رقم جو در شرایط دیم، آزمایشی دو ساله در قالب طرح کرت های نواری خرد شده با چهار تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در باجگاه انجام شد. کرت‎های عمودی شامل دو رقم جو رایج منطقه (افضل و ریحان) و کرت‎های افقی شامل سه میزان بقایا (صفر، 50% بقایا برابر با 750 و 100% بقایا (بقایای کامل) برابر با 1500 کیلوگرم در هکتار) و کرت‎های فرعی سه میزان نیتروژن (صفر، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار) می باشد. نتایج نشان دادند در مواردی که بقایا به صورت کامل اضافه شوند، بایستی میزان نیتروژن به کار برده شده نیز متناسب با افزایش بقایا اضافه گردد. با افزایش میزان نیتروژن (از صفر به 80 کیلوگرم در هکتار) در هر دو رقم افضل و ریحان شاخص سطح برگ متناسب با افزایش بقایا زیاد گردید. در مواردی که بقایا به صورت کامل به کار برده شد، ولی میزان نیتروژن مصرفی متناسب با آن نبود، شاخص سطح برگ در هر دو رقم کاهش نشان ‎داد، به نحوی که در هر دو رقم کمترین میزان شاخص سطح برگ (14/1) با مصرف 100 درصد بقایا و تیمار صفر نیتروژن به دست آمده است. بالاترین میزان ماده خشک گیاه (1196گرم بر متر مربع) در هر دو رقم با مصرف 80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و مصرف 100 درصد بقایا به دست آمدوکمترین میزان ماده خشک (595 گرم بر متر مربع) در طول فصل رشد از تیمار صفر کیلوگرم نیتروژن در هکتار و به کارگیری100 درصد بقایا به دست آمد. کاربرد 100 درصد بقایا و 80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار با تأثیر مثبت روی حفظ رطوبت خاک در طول فصل رشد هر دو رقم باعث بهبود شاخص سطح برگ در این تیمارها شده است

انتخاب برای بهبود عملکرد با استفاده از روشهای آماری چند متغیره در برنج دوره9 شماره4 سال1389

In order to providing selection indices using of heritability and correlation of effective traits on grain yield and multiple regression an experiment was conducted by 265 F3 families as well as parents and F1 related to Gharib × Khazar population in 2009 at Gonbad Kavous University fields. Days to ripening (0.97) and panicle number and flag leaf length (0.66) had maximum and minimum heritability, respectively. Positive and significant correlations were detected between plant yield and flag leaf width (0.265**), plant height (0.193**), panicle number (0.734**) and biomass (0.828**). Biomass, days to heading and plant height were explained about 98% of total variation of yield and inserted to model respectively. Different combination of phenotypic and genotypic correlations, genetic and phenotypic direct effect in path analysis and heritability with and without yield were used for construct selection vectors. According to this study, increasing of traits is not result of relative efficiency and other comparing parameters. Selection indices were showed that yield, significant genetic correlation with yield and high heritability are three important part of selection index.این تحقیق به منظور ارائه شاخصهایی برای انتخاب با استفاده از وراثت پذیری و همبستگی صفات موثر بر عملکرد دانه و استفاده از تئوری های خزر در سال زراعی 1388 در مزرعه × از تلاقی غریب F برنج به همراه والدین و نسل 1 F رگرسیون چند متغیره اجرا شد. برای این منظور 265 خانواده 3 0 بیشترین و طول برگ پرچم و تعداد خوشه با وراثت پذیری / تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی گنبد کشت شدند. تعداد روز تا رسیدگی با وراثت پذیری 97 0)، ارتفاع بوته / 0/66 کمترین میزان وراثت پذیری را در بین صفات داشتند. ضرایب همبستگی فنوتیپی بین عملکرد بوته با عرض برگ پرچم (** 256 ) ** 0) مثبت و معنی دار بود. زیست توده، تعداد روز تا گلدهی و ارتفاع بوته، حدود 98 درصد از / 0) و زیست توده (** 828 / 0/193 )، تعداد خوشه (** 734 تغییرات عملکرد دانه در بوته را توجیه کردند و به عنوان متغیرهای ردیف اول عملکرد دانه در مدل تجزیه علّی انتخاب شدند. برای بدست آوردن بهترین شاخص های گزینشی، بردارهای مختلفی از ارزش های اقتصادی صفات از جمله ضرایب همبستگی فنوتیپی و ژنوتیپی، اثرات مستقیم فنوتیپی و ژنتیکی هر یک از صفات مورد مطالعه در تجزیه علیت عملکرد دانه و وراثت پذیری صفات در ترکیبهای مختلفی از آن ها در حالت حضور و عدم حضور عملکرد در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد افزایش تعداد صفات مورد بررسی دلیلی بر افزایش و برتری معیارهای مقایسه و سو دمندی نسبی نخواهد بود . شاخصها نشان دادند که عملکرد و همبستگی ژنتیکی معنی دار صفات با عملکرد دانه مهمترین اجزای کارای یک شاخص میباشند. وراثت پذیری بالا در مرتبههای بعدی قرار دارد

تاثیر تیمار کردن بذر با پلی اتیلن گلایکول و رژیم های آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و روغن دانه کنجد دوره10 شماره1 سال1390

The role of sesame oil in human nutrition is clear and water limitation decreases production and oil yield of sesame. This study was conducted to evaluate the effects of seed treatment and irrigation regimes on sesame yield, yield component and oil percentage. A split-plot arrangement was used in a randomized complete block design with three replications. Main-plot consisted of four irrigation regimes (50, 60, 70 and 80% soil moisture depletions of available water) and sub-plot consisted of two seed treatments (osmopriming with solution -2 bar PEG and untreated seed as control). The studied characteristics were number of days from planting to emergence, 50% flowering, capsule formation, physiological ripening, plan height, LAI, number of capsule per plant, number of seed per capsule, 1000-grain weight, grain yield, biological yield, harvest index and oil yield. The results showed that irrigation regime had no significant effect on number of days from planting to seed emergence, 50% flowering, number of seed per capsule, seed weight and biological yield. Seed treatment had significant effect on all studied traits except number of days from planting to 50% flowering, seed per capsule, seed weight, biological yield and harvest index. Also, interaction between irrigation regimes and priming was significant on 1000-grain weight and oil yield. The highest grain and oil yield obtained from 50% soil moisture depletions and the lowest obtained from 80% soil moisture depletions. The highest grain and oil yield obtained from osmopreming and the lowest grain and oil yield was obtained under control (unprimed). The 50% soil moisture depletions with osmopriming had the highest seed weight and oil yield while irrigation regime 80% soil moisture depletions with control had the lowest oil yield. Based on overall results, osmopriming with -2 bar PEG under70% was the most suitable treatment.با توجه به نقش روغن کنجد در تغذیه و همچنین محدودیت منابع آب و اثر آن بر تولید و عملکرد روغن کنجد، آزمایشی به منظور بررسی اثر تیمار بذر و رژیم های آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد روغن کنجد به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1388 انجام شد، در کرت های اصلی رژیم های آبیاری (50، 60، 70 و 80 درصد تخلیه آب قابل دسترس گیاه از خاک) و در کرت های فرعی تیمار بذر (اسموپرایمینگ با محلول 2- بار پلی اتیلن گلایکول و بذر تیمار نشده به عنوان شاهد) قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل تعداد روز از کاشت تا سبز شدن، 50 درصد گلدهی، نیام بندی، رسیدگی فیزیولوزیک، ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و عملکرد روغن بودند. نتایج نشان داد که رژیم های آبیاری تاثیر معنی داری بر تعداد روز تا سبز شدن،50 درصد گلدهی، تعداد دانه در کپسول، وزن هزار دانه و عملکرد بیولوژیک ندارد. تیمار بذر بر تمامی صفات مورد مطالعه بجز تعداد روز تا 50 درصد گلدهی، تعداد دانه در کپسول، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت تاثیر معنی داری داشت. اثر متقابل رژیم آبیاری و تیمار بذر تنها بر صفات وزن هزار دانه و عملکرد روغن معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه و روغن در رژیم آبیاری 50 درصد تخلیه رطوبتی و کمترین آن در رژیم آبیاری 80 درصد تخلیه رطوبتی مشاهده شد. همچنین بیشترین عملکرد دانه و روغن در حالت اسموپرایمینگ و کمترین آن در حالت شاهد (بذر پرایم نشده) بدست آمد. رژیم آبیاری 50 درصد تخلیه رطوبتی با اسموپرامینگ بیشترین وزن هزار دانه و عملکرد روغن و رژیم آبیاری 80 درصد تخلیه رطوبتی در حالت بذر تیمار نشده کمترین عملکرد روغن را داشت. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که اسموپرایمینگ با محلول 2- بار پلی اتیلن گلایکول با 70 درصد تخلیه آب قابل دسترس مناسب ترین تیمار در رقو کنجد مورد مطالعه بود

ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی سیاه دانه(Nigella sativa L.)در تراکمهای مختلف بوته در شرایط کم آبیاری دوره10 شماره2 سال1390

Research on crop response to deficit irrigation is important to reduce agriculture water use in areas where water is limited resource. Using drought resistant landraces with irrigation scheduling based on phenological stages in semi-arid and arid regions may provide an opportunity to optimize irrigation efficiency and water savings in these regions. In order to evaluate of yield and yield components of black cumin under different plant density and limited irrigation condition an experiment was conducted in Research Farm of Islamic Azad University of Damghan during growing season of 2007-2008. The experimental treatments were arranged in split plots based on a complete randomized block design with three replications. The limited irrigation (based on phenological stages) treatments were included: cutting irrigation at blooming (folded flowers), cutting irrigation at flowering stage, cutting irrigation at seed formation and normal weekly irrigation (control) were allocated to the main plots and different plant density: 100, 150, 200 and 250 plant per square meter (m2) were allocated to sub plots. The results showed that the effect of limited irrigation, plant density and their interaction on plant height, number of follicle, follicle weight, number of seed, 1000 seed weight, seed yield, biological yield and harvest index Black Cumin. The highest yield and yield components was obtained in normal irrigation (control) and 200 plant density and the lowest yield were obtained when irrigation cut at the blooming stage and 250 plant density. There was a significant correlation between seed yield and number (r=0.90), 1000 seed weight (r=0.95) and biological yield (r=0.97). Optimum plant density of black cumin was decreased under limited irrigation treatments. Under normal (control) and limited irrigation, optimum plant density was 200 and 150 plant per (m2) respectively.مطالعه پاسخ گیاهان به کم آبیاری بهمنظور کاهش مصرف آب در کشاورزی به ویژه در مناطقی که آب یک عامل محدود کننده در تولید می باشد، بسیار مهم به نظر میرسد. استفاده از گیاهان بومی مقاوم به خشکی همراه با تنظیم زمان آبیاری بر اساس مراحل فنولوژیکی در مناطق خشک و نیمهخشک سبب بهبود کارایی آبیاری و حفظ رطوبت در این مناطق میگردد. در این مطالعه بهمنظور بررسی تغییرات عملکرد و اجزای عملکرد سیاهدانه در تراکمهای مختلف بوته تحت شرایط کم آبیاری آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان در سال زراعی 88-1387 اجرا گردید. آزمایش بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. سطوح قطع آبیاری (بر اساس مراحل فنولوژیک رشد) درکرتهای اصلی در چهار سطح: آبیاری تا مرحله غنچهدهی، آبیاری تا مرحله گلدهی، آبیاری تا مرحله شروع تشکیل دانه، آبیاری تا مرحله رسیدگی کامل دانه (شاهد) و تراکم در چهار سطح 100، 150، 200 و250 بوته در مترمربع در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ارتفاع بوته، تعداد و وزن کپسول، تعداد دانه، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه بهطور معنیداری تحت تأثیر تیمارهای کم آبیاری، تراکم و اثر متقابل کم آبیاری و تراکم قرارگرفتند. بیشترین عملکرد و اجزای آن بهترتیب در تیمار آبیاری کامل (شاهد) و تراکم 200 بوته در مترمربع و کمترین مقدار عملکرد در تیمار قطع آبیاری در مرحله غنچهدهی و تراکم 250 بوته در مترمربع بهدست آمد. ضرایب همبستگی نشان داد که بین عملکرد دانه و تعداد دانه (90/0r=)، وزن هزار دانه (95/0r=) و عملکرد بیولوژیک (97/0r=)، همبستگی مثبت و معنیداری وجود داشت. در این تحقیق تراکم 200 و 150 بوته در مترمربع تراکم بهینه برای تولید سیاهدانه تحت شرایط آبیاری کامل و کم آبیاری در شرایط آب و هوایی دامغان بود

اثر تاریخ کاشت بر مراحل نمو و بعضی صفات زراعی ارقام بهاره گلرنگ دوره10 شماره2 سال1390

In order to evaluation the effect of planting date on development stages and some characteristics of spring safflower varieties, an experiment was conducted as split plot based on randomized complete block design with six replications at the Kabotar Abbad Research Station, Isfahan during two growing seasons of 2006-2007 and 2007-2008. Three safflower varieties such as Arak, Sofea and Goldasht cultivated at eight planting dates (including 6th March, 20th March, 4th April, 19th April, 5th May, 6th June and 23th June). The results showed that development stages of safflower were longer that it increased vegetative and reproductive growth at the first year of experiment. The highest yield of safflower was observed in the first planting time. By delaying from the first to the 7th planting time decreased photosynthetic areas and seed yield due to enhancing in development. These varieties of safflower were different about some of development. Goldasht and Sofea were the earliest and latest varieties, respectively. The effect of variety was not significant on seed yield of safflower. The maximum oil content and 1000-seed weight were observed in Sofea and Goldasht, respectively. Goldasht had the minimum plant height.به‌منظور تعیین اثر تاریخ کاشت بر مراحل نمو و بعضی از صفات ارقام بهاره گلرنگ، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی کبوترآباد اصفهان طی سال های زراعی 86-1385 و 87-1386 بصورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با شش تکرار انجام شد. سه رقم گلرنگ به نام‌های اراک، صفه و گلدشت در هشت تاریخ کاشت (15و 29 اسفند، 15 و30 فروردین، 15و30 اردیبهشت، 16 خرداد و 2 تیر) مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد طی سال اول آزمایش مراحل نمو طولانی تر و در نتیجه رشد رویشی و زایشی بیشتر بود. بالاترین عملکرد در اولین تاریخ کاشت حاصل شد. تأخیر کاشت تا تاریخ کاشت هفتم سبب تسریع نمو، برخورد رشد رویشی و زایشی با گرمای تیر و مرداد، نقصان سطوح فتوسنتزکننده و گلدهی زود هنگام و در نتیجه کاهش عملکرد دانه گردید. ارقام مورد بررسی از لحاظ بعضی از مراحل نمو متفاوت بودند. ارقام گلدشت و صفه به‌ترتیب زودرس‌ترین و دیررس‌ترین ژنوتیپ‌ها بودند. اختلاف بین ارقام از لحاظ عملکرد دانه معنی‌دار نبود. رقم صفه از لحاظ میزان روغن و رقم گلدشت از لحاظ وزن هزار دانه برترین ژنوتیپ ها بودند. رقم گلدشت کوتاه ترین ارتفاع بوته را داشت

Plant Density Effect in Different Planting Dates on Growth Indices, Yield and دوره10 شماره4 سال1390

این مطالعه به منظور تعیین تراکم مناسب در تاریخ‌های مختلف کاشت ذرت شیرین رقم KSC403su انجام شد. آزمایش با سه تیمار تاریخ کاشت (1 خرداد، 15 خرداد و 1 تیر ماه)، به عنوان فاکتور اصلی و سه تراکم 65، 75 و 85 هزار بوته در هکتار به عنوان فاکتور فرعی در سه تکرار به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در سال 1385 اجرا شد. اثر تاریخ کاشت بر تعداد ردیف دانه، وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در سطح احتمال 1 درصد و بر تعداد دانه در ردیف و عملکرد دانه در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار بود. با تأخیر در کاشت تمام صفات آزمایشی کاهش یافتند که این کاهش برای تعداد ردیف دانه، تعداد دانه در ردیف و عملکرد دانه تا 15 خرداد ماه معنی‌دار نبود. با افزایش تاخیر در کاشت از اول خرداد به اول تیر ماه عملکرد دانه به میزان 5/32 درصد به طور معنی‌داری کاهش یافت و از 45/14 تن در هکتار به 78/9 تن در هکتار رسید. اثر تراکم بوته بر تمام صفات مورد مطالعه در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار بود. با افزایش تراکم بوته تمام صفات مورد مطالعه به جز عملکرد بیولوژیک کاهش معنی‌داری یافتند. بیشترین عملکرد دانه با میانگین 20/14 تن در هکتار از تراکم 65 هزار بوته در هکتار به دست آمد. اثر متقابل تاریخ کاشت و تراکم بوته نیز بر عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در سطح احتمال 5 درصد معنی‌دار بود ولی بر سایر صفات مورد بررسی معنی‌دار نبود. با تأخیر در کاشت و افزایش تراکم بوته شاخص‌های رشد کاهش یافتند و فقط شاخص سطح برگ با افزایش تراکم بوته، افزایش یافت. از نتایج حاصله می‌توان چنین استنباط نمود که تاریخ کاشت مناسب برای حصول حداکثر عملکرد دانه در رقم مذبور در منطقه کرج، 1 خرداد تا نهایتاً 15 خرداد ماه می‌باشد و تراکم 65 هزار بوته نیز بیشترین عملکرد دانه را تولید می‌نماید.In order to determine the appropriate plant density in different planting dates for sweet corn cultivar KSC403su, an experiment was conducted using a randomized complete block design in split plot lay out with three replications at Seed and Plant Improvement Institute in Karaj in 2006. Three planting dates (22 May, 5 June and 22 June) were assigned as main plots and three plant densities (65000, 75000 and 85000 plants per hectare) were considered as sub plots. Effect of planting date on row/ear, 1000 kernels weight, biological yield and harvest index was significant at 1% probability level and it was significant at 5% probability level for kernels/ear row and grain yield. All traits decreased with postponement of planting date to 5 June except for row/ear, kernels/row and grain yield. More delay in planting from 22 May to 22 June caused that grain yield was decreased significantly about 32.5% (from 14.45 to 9.78 ton/ha). Effect of plant density was significant at 1% probability level for all the traits. All of the traits decreased significantly with increasing plant density except for biological yield. The highest grain yield was resulted from 65000 plants per hectare density (14.20 ton/ha). Interaction effect of planting date and plant density was significant at 5% probability level for biological yield and harvest index but it wasn’t significant for the other traits. Growth indices decreased with delay in planting date and increasing plant density. Only leaf area index increased in more plant densities. From the results of this experiment it might be resulted that appropriate planting date to produce the highest grain yield is 22 May to 5 June for sweet corn cultivar KSC403su and also the highest grain yield can obtain from 65000 plants per hectare density